FTBS 2025 o roli banków zrzeszających dla rozwoju systemów IT bankowości spółdzielczej
Dr Tadeusz Białek (ZBP), rozpoczynając debatę, podkreślił jej znaczenie jako „okrągłego stołu” dotyczącego strategii cyfrowej transformacji bankowości spółdzielczej. Pierwsze pytanie skierowane do przedstawicieli banków zrzeszających dotyczyło tego, jak zamierzają one w praktyce realizować np. model Banking as a Service (BaaS) w sektorze spółdzielczym, czy też w zakresie centralizacji bazy danych, bezpieczeństwa i AI.
Błażej Mika stwierdził, że rolą banku zrzeszającego jest bycie aktywnym liderem w sprawnym łączeniu technologii i biznesu. Dzisiaj technologia i biznes się łączą i bez spójnej strategii nie da się tego zrealizować. Firmy, które tego nie rozumieją, po prostu przegrywają na rynku i dotyczy to też banków.
Najważniejsze jest rozwiązanie problemu, a nie skupienie się na oprogramowaniu czy aplikacji. Banki mówią bankowi zrzeszającemu gdzie i jaki jest problem do rozwiązania. Dostarczane są usługi, a tak naprawdę wartość. To cały kompleksowy ekosystem, nie tylko dostarczanie oprogramowania, ale całe wsparcie, w tym kompetencje i ludzie, o co jest trudno w mniejszych, lokalnych środowiskach.
Błażej Mika podkreślił, że np. w projektach dotyczących cyberbezpieczeństwa widać efekty skali. Budowany jest system antyfraudowy dla wszystkich banków i zaczyna on przynosić korzyści. Cały sektor stracił na fraudach 0,5 mld zł. W tym udział Zrzeszenia SGB to 0,12%. W minionym roku w Zrzeszeniu uratowano transakcje o wartości ok. 11 mln zł i inwestycja się zwróciła.
Podjęto decyzję np. o centralizacji operacji. Wiceprezes SGB-Banku zwrócił uwagę, że pozwoliło to na przejrzenie związanych z nimi procesów i wprowadzenie robotyzacji. Także na ograniczenie etatów, co przyniosło konkretne oszczędności.
Czytaj także: Nagrody w konkursie Spółdzielcza Technologia Roku wręczone podczas Forum Technologii Bankowości Spółdzielczej
Znaczenie ścisłego współdziałania banków spółdzielczych
Tomasz Gromada ocenił, że wspólne prowadzeniu projektów zrzeszeniowych pozwala na szybsze wdrażanie danej usługi. Do dostawców np. występuje się jako grupa, co pozwala również wynegocjować atrakcyjniejsze warunki. Odciąża to banki od samodzielnego wdrażania procesów, co absorbuje kadrę, której dziś brakuje.
Wspomniał o takich projektach jak dotyczący bezpieczeństwa SOC zrzeszeniowy (Security Operations Center). Liczba banków, które już z różnych usług SOC korzystają, pokazuje, że jest to pozytywnie odbierane.
Obecnie pracuje się nad technologią SIEM i SOAR. Teraz ponad 30 banków w Zrzeszeniu (i liczba ta wzrasta) wydaje swoim klientom karty wielowalutowe.
Tomasz Gromada wspomniał także o projekcie przeniesienia sprawozdawczości z banków na bank zrzeszający. Także m.in. o pracach nad wspólnym scoringiem i AML. W tym roku BPS chce dostarczyć swoim bankom zrzeszeniowy contact center i ukończyć go do połowy przyszłego roku.
Wiceprezes BPS mówił też np. o zapewnieniu dostępu każdego banku do światłowodu ze względu na potrzebę transmisji coraz większych ilości danych. Również o wsparciu banków w zakresie działalności biznesowej oraz np. przez wzbogacanie procesów obsługi klienta.
Błażej Mika i Tomasz Gromada wspomnieli o rozmowach dotyczących wspólnych projektów, ograniczaniu kosztów dzięki wspólnej grupie zakupowej i wykorzystaniu kadr, których brakuje itp.
Zwiększanie dochodów pozaodsetkowych: rozwijanie nowych usług bankowych, nowe technologie, open banking
Na pytanie m.in. dotyczące pomocy bankom np. w zwiększeniu możliwości pozyskania przychodów pozaodsetkowych Zbigniew Pomianek podkreślił, że podstawą jest tu otwartość rozwiązania core i żeby można było do niego dołączać różnego rodzaju usługi. Takie jak np. faktoring, opłaty za parkingi i autostrady.
Nawet jeśli banki na nich nie zarabiają, to pozwalają one np. utrzymać klienta i pozyskać młode pokolenie. Jedno to otwartość samego systemu, a drugie to polityka dostawcy, gotowość na wpuszczenie innych usług.
Wspomniał o firmach zależnych Asseco, w których można szukać ciekawych rozwiązań i Asseco może banki spółdzielcze w tym wesprzeć.
Zbigniew Forenc stwierdził, że NOVUM idzie w podobnym kierunku. Mówił o ciekawym rozwiązaniu zastosowanym przez jeden z banków i polegającym na kredytowaniu zakupów wykonywanych w ramach aplikacji mobilnej banku. To wzbogaciłoby ofertę także innych banków.
Poza zewnętrznymi integracjami firma stara się tworzyć własne pomysły i budować innowacyjne rozwiązania. W aplikacji mobilnej NOVUM jest np. smartKARTA, jest to tzw. kredyt w bankomacie (klient może, dokonując wypłaty, zawnioskować od razu o kredyt).
Piotr Chrzanowski podkreślił, że dostawcy mają podobne podejście i zapewniają pokrycie potrzeb banków wieloma usługami. Firma stawia przede wszystkim na zdalne kanały. Od kilku lat pracuje nad wirtualnym oddziałem i jak sądzi, w przyszłym roku będą już pierwsze takie wdrożenia.
Wydaje się, że zdalna komunikacja z klientem, jednakowo poprzez poszerzenie bankowości elektronicznej, rozwój aplikacji mobilnej, ale również form open bankingu będzie przyszłością bankowości. Tu też firma, jako dostawca, upatruje swoją przyszłość. Wspomniał o znaczeniu współpracy w tym zakresie z bankami zrzeszającymi.
Dr Tadeusz Białek zwrócił uwagę, że pojawiły się w dyskusji nieoczywiste propozycje, jeśli chodzi o możliwości zwiększania przychodów pozaodsetkowych. Dodatkowe funkcjonalności np. takie jak opłaty za autostrady, zakup biletów komunikacji miejskiej które, nawet jeśli z punktu widzenia banków nie zwiększają specjalnie zyskowności, to stanowią dodatkowy czynnik zwiększający lojalność ich klientów.
Czytaj także: Co oznacza relacja z klientem w dobie płatności mobilnych i one-click?
Największe ograniczenia technologiczne i organizacyjne w inwestycjach w IT w bankach spółdzielczych
Jaka jest rola banków zrzeszających w zakresie przełamywania ograniczeń technologicznych? Odpowiadając na tak postawione pytanie Tomasz Gromada zwrócił uwagę na ograniczenia dotyczące kadr w bankach spółdzielczych, ale też w banku zrzeszającym. Jak również na środki finansowe, które przeznaczane są na technologie oraz szybko biegnący czas i potrzebę nadążania za zmianami. Dlatego projekty IT trzeba robić razem jako zrzeszenie i współfinansować.
Wspomniał o problemie standaryzacji, pomocy zrzeszenia w zakresie robotyzacji i wykorzystaniu AI. Bank BPS chce zaprojektować swój model AI i go zaimplementować, żeby dane, które są wprowadzane, nie wychodziły na zewnątrz i było to profesjonalnie oraz kosztowo akceptowalne dla banków.
Mówił również o tym, że w Zrzeszeniu wychodzi się z założenia, że elastyczność powinien mieć i ma każdy bank, jeżeli chodzi o projekty informatyczne. Kiedy projekt powstaje, to banki głosują czy chcą go wdrażać w ramach zrzeszenia. Także są udostępniane procesy fakultatywne i bank decyduje czy chce korzystać z danej usługi, czy też bierze ją np. od innego swojego dostawcy zewnętrznego.
Z kolei Błażej Mika mówił o wspólnej platformie usług SGB. Wspomniał o problemach związanych z rozproszeniem i skomplikowaną infrastrukturą. Jak stwierdził, brakuje standaryzacji i wynikającej z zaszłości jakości danych — ważnego elementu dzisiejszego biznesu.
Jest jednak w banku SGB, ale też w innych bankach Zrzeszenia wiele osób z kompetencjami. Dlatego powstał pomysł, żeby tam też budować projekty, które będą następnie akceptowane przez bank zrzeszający, certyfikowane i wdrażane produkcyjnie. Taki eksperyment będzie prowadzony z jednym z banków w najbliższym czasie. To też może bardziej angażować ludzi w realizację danego projektu.
Jak podał, w bankach spółdzielczych przez ostatnie 3 lata o 300% wzrosły wydatki inwestycyjne, głównie związane z technologią i informatyką. To przełożyło się na liczbę projektów (w tym roku to 73 projekty). Dziś technologia niczego już nie ogranicza, bo jest dostępna dla wszystkich. Zwrócił uwagę na ujednolicenie usług w ramach Zrzeszenia, bo więcej można zyskać, będąc jednym brandem i go promując.
Dostawcy technologii odnosząc się do nowoczesności banków spółdzielczych, w trakcie dyskusji zwracali uwagę na to, że dostosowują się oni do pewnego standardu, który jest przygotowywany w ramach banku zrzeszającego.
Jest też wiele zagadnień, które ze względu na swoją naturę inaczej nie da się zrealizować jak poprzez zrzeszenie np. te związane z kartami, BLIKIEM itp.
Jeśli chodzi o usługi dodane np. opłaty za parkingi, parkomaty itp., to firmy, które to obsługują, nie chcą rozmawiać z pojedynczym bankiem i jedyna droga, żeby móc je oferować swoim klientom, wiedzie przez bank zrzeszający.
Pojawiają się też bardziej złożone potrzeby, które zahaczają o technologie procesowe np. związane z usługami AML. Trudno na poziomie lokalnym budować reguły AML, bo poziom komplikacji jest tu duży. Podkreślano znaczenie współpracy banków spółdzielczych w podnoszeniu poziomu dojrzałości cyfrowej sektora.
Podsumowując debatę, jej uczestnicy zwrócili uwagę na duży postęp w cyfryzacji bankowości spółdzielczej, o czym świadczy choćby duża liczba klientów mobilnych. Jak oceniono, banki są świadome potrzeb związanych z cyfryzacją i chcą się w tym kierunku rozwijać. Także polska informatyka, jako taka, jest bardzo dobrze rozwinięta.
