Archiwum FN

Ostatnie lata pokazały, że działając jako jeden zespół, potrafimy przekraczać kolejne granice i nie boimy się wyzwań – napisali w raporcie za rok 2008 Ryszard Leszczyński, prezes zarządu i Paweł Gajdzik przewodniczący Rady Nadzorczej Banku Spółdzielczego w Jastrzębiu Zdroju.

Rezerwy sięgają nieba

Coraz więcej firm i indywidualnych klientów ma kłopoty z terminowym spłacaniem zobowiązań, banki muszą zawiązywać ogromne rezerwy – na koniec półrocza ich saldo przekroczyło 5,7 mld zł (w czerwcu ubiegłego roku było to niespełna 1,5 mld zł). Rok temu przez pierwsze sześć miesięcy polskie banki zarobiły ponad 8,6 mld zł. W tym – nieco ponad 4,3 mld zł. Gdyby nie złe kredyty, zyski banków byłyby bardzo zbliżone do tych z 2008 r., bo dochody odsetkowe (uzyskiwane z udzielonych kredytów i zebranych depozytów) i prowizyjne (opłaty za prowadzenie rachunków, przelewy i inne operacje bankowe) mogą być zbliżone do ubiegłorocznych.

W szokowym scenariuszu recesji w gospodarce polskiej w latach 2009-2010 odpisy na złe kredyty w bankach przekraczają 60 mld zł, a 22 banki muszą zostać dokapitalizowane łącznie kwotą nieco ponad 4 mld zł.

Znacząco pogarsza się portfel kredytów konsumenckich (ratalnych i gotówkowych). W listopadzie ub.r. udział rachunków kredytowych ratalnych z opóźnieniami w spłacie powyżej 60 dni był na poziomie 9,16 proc., w czerwcu br. wynosił 10,42 proc., a na koniec sierpnia już 12,05 proc.

Nadzór bankowy jest kontrolerem w imię interesu klientów, którzy nie muszą znać się na funkcjonowaniu świata finansów. Sposób działania instytucji nadzoru nie jest jednak obojętny dla banków i prowadzonego w nich biznesu.

Kwota przeterminowanych zobowiązań w ciągu ostatniego kwartału wzrosła o ponad 20 proc. i wynosi obecnie 12,06 miliarda złotych. Z raportu InfoDług, opublikowanego przez InfoMonitor Biuro Informacji Gospodarczej S.A. wynika, że 1,47 miliona osób ma w Polsce problemy ze spłatą zadłużenia.

Bank Gospodarstwa Krajowego uruchamia program wsparcia mikrofirm w ramach inicjatywy JEREMIE. Środki o wartości 1,5 mld zł za pośrednictwem banków i lokalnych funduszy poręczeniowych zostaną skierowane na projekty inwestycyjne RPO.

Ponad 90 proc. Francuzów posiada rachunek albo książeczkę oszczędności w banku spółdzielczym. W segmencie detalicznym banki należące do 4 grup spółdzielczych Credit Mutuel i Credit Agricole, Caisses d’Epargne i Banques Populaires osiągnęły ponad 60 proc. udziałów w rynku.

Rabobank Nederland – centralny bank grupy, który świadczy usługi apeksowe, pełni również wobec zrzeszonych banków funkcje nadzorcze przekazane mu w 1952 r. przez Bank Centralny Holandii.

Banki spółdzielcze Sparda mają najbardziej zadowolonych klientów na rynku usług bankowych w Niemczech. Odpowiada to ich filozofii działania zawartej w haśle „freundlich & fair” (przyjaźnie i uczciwie).

Statystyczne gospodarstwo domowe w Polsce dokonuje w ciągu roku 1760 transakcji „detalicznych”. Mniej niż przeciętna rodzina w Stanach Zjednoczonych (2900) czy w Hiszpanii (1970), ale więcej niż np. w Szwecji (990), we Francji i w Belgii (1100).

Wg danych Instytutu Bezpieczeństwa Gospodarczego w 2009 r. odnotowano już 52 napady na banki i inne instytucje finansowe. Oznacza to dwukrotny wzrost w stosunku do roku ubiegłego. Napady nie trwały dłużej niż 1 minuta.

62-letni recydywista Włodzimierz J. wpadł w ręce policji w Słupsku, gdy czekał na autobus z walizką pełną fałszywych banknotów. Miał 45 tys. zł w setkach i pięćdziesiątkach, w bloczkach z podrobionymi bankowymi banderolami.

Dzięki funkcjonowaniu międzybankowego Systemu DOKUMENTY ZASTRZEŻONE każdego dnia blokowanych jest kilkadziesiąt przypadków różnych prób wykorzystania cudzej tożsamości. Tygodniowo zastrzeganych jest nawet do 4 tys. dokumentów!

Sensacyjną informację podały niemieckie media: w banknotach euro i dolarowych drukowanych po 2005 r. zainstalowano szpiegowskie mikrochipy RFID. Oczywiście – bez wiedzy obecnych ich posiadaczy.

Miękka windykacja

W czasie spowolnienia gospodarczego i rosnącego przeterminowanego zadłużenia coraz ważniejszą funkcję w odzyskiwaniu należności od dłużników pełni miękka windykacja, która rozpoczyna się od wysłania wezwania do zapłaty, a kończy wpisem do BIG.

W obecnych, niezbyt stabilnych gospodarczo czasach, każda decyzja dotycząca finansów musi być poprzedzona rzetelną oceną ryzyka. Dotyczy to wszystkich przedsiębiorstw, których rachunek ekonomiczny zależy od wypłacalności kontrahenta.

Oprócz portfelowych gwarancji kredytów i mikrokredytów, komponent Instrumenty Finansowe dla MŚP Programu Ramowego na rzecz Konkurencyjności i Innowacji 2007-2013 (CIP) przewiduje także mechanizm wsparcia banków w przeprowadzeniu procesu sekurytyzacji. Struktura sekurytyzacji zostaje wzmocniona dzięki gwarancjom Europejskiego Funduszu Inwestycyjnego.

Wszystko na sprzedaż

Gdy w budżecie zieje przepastna dziura, na sprzedaż jest przygotowanych kilkaset spółek, a ci, którzy je zawsze kupowali, nie mają pieniędzy, pozostaje ostatnia nadzieja: konsument, czyli podatnik. Społeczeństwo ma zgromadzone prawie 700 mld zł, oszczędności, z tego połowę na lokatach, sporo przymusowo w OFE, zaś aż 13 proc. poza obiegiem bankowym. Po skarpetkach, materacach i skarbonkach pochowane jest 91 mld zł, czyli 22 razy więcej, niż zarobiło państwo na prywatyzacji przez ostatni rok. Uruchomienie pół procenta oszczędności może więc zdziałać cuda dla budżetu.

Wśród dziesięciu plag, które Bóg spuścił ongiś na Egipt była plaga żab. Być może, niewinne to zwierzę jest dolegliwe, gdy występuje w masie, ale chętnie zamieniłbym na dopust żabi niejedną z polskich plag roku 2009. Na przykład bezinteresowną zawiść.