Słaby popyt na kredyt ze strony przedsiębiorstw

05.05.2025 11:36 Agnieszka Nierodka | Związek Banków Polskich / ZBP

Fot. stock.adobe.com / Janusz

Udostępnij

W czwartym kwartale 2024 r. zadłużenie sektora przedsiębiorstw z tytułu kredytów wzrosło o 4,5% r/r (wobec 1,6% r/r w III kwartale). Szybciej rosła zarówno dynamika kredytów inwestycyjnych, jak i bieżących (odpowiednio 3,6% oraz 5,8% r/r), wynika z Szybkiego Monitoringu NBP.

Warto zaznaczyć, że w IV kwartale przyśpieszył przyrost zadłużenia długookresowego (8,2% r/r), zaś zadłużenie krótkoterminowe firm spadło (-1,0% r/r wobec -2,1% r/r), pisze Agnieszka Nierodka.

Wyk. 1 Dynamika zmian zadłużenia z tytułu kredytów i pożyczek i terminowa struktura wpływu [w %, r/r]:

1 wykres, NBP: popyt na kredyt ze strony przedsiębiorstw pozostaje słaby — *Źródło: Szybki Monitoring NBP*

Nie zmienia to jednak faktu, że odsetek firm, które zwiększyły zadłużenie wciąż spada i na koniec IV kw. 2024 roku wyniósł 22,2% (wobec 24% w III kw. i 24,3% przed rokiem), co wskazuje na wzrost koncentracji zadłużenia (dane N B P).

Portfel kredytów wśród dużych firm zwiększył się nieco szybciej niż w III kw. (3,8% r/r wobec 1,4% r/r), na szczególną uwagę zasługuje jednak znacząca dynamika kredytowania MSP (6,8% r/r wobec -3,1% r/r. w III kw. 2024 roku).

Wyk. 2 Dynamika zadłużenia z tytułu kredytów i pożyczek w sektorach [w %, r/r]:

2 wykres, NBP: popyt na kredyt ze strony przedsiębiorstw pozostaje słaby — *Źródło: Szybki Monitoring NBP*

Czytaj także: Wiceminister finansów o kredytowaniu gospodarki przez banki

Dostępność kredytu bankowego

Odsetek firm informujących o ubieganiu się o kredyt bankowy w I kw. 2025 r. lekko wzrósł (do 12,8% z 12,4% w IV kw.), z niewielką przewagą dużych firm nad sektorem MSP (14,9% wobec 12,6%).

Nieco obniżył się udział firm, które otrzymały pozytywne decyzje kredytowe (82,6% wobec 84,3% w ub. kw.).

Wyk. 3 Odsetki złożonych i zaakceptowanych wniosków kredytowych [w %]:

3 wykres, NBP: popyt na kredyt ze strony przedsiębiorstw pozostaje słaby — *Źródło: Szybki Monitoring NBP*

Pogorszenie dostępności kredytu bankowego zadeklarowały przedsiębiorstwa z sektora MSP (udział pozytywnych decyzji obniżył się do 80,3% z 82,7%).

Natomiast w grupie dużych firm odnotowano poprawę dostępności kredytów (udział pozytywnych decyzji wzrósł do 88,1% z 84,7%).

Wyk. 4 Odsetki złożonych i zaakceptowanych wniosków kredytowych wg sektorów [w %]:

4 wykres, NBP: popyt na kredyt ze strony przedsiębiorstw pozostaje słaby — *Źródło: Szybki Monitoring NBP*

Czytaj także: 389 mld zł wsparcia dla polskiej gospodarki od BGK w 2024 roku

Popyt na kredyty dla firm w 2025 roku

Prognozy popytu na finansowanie bankowe w II kw. 2025 roku pogorszyły się.

Saldo prognoz popytu na kredyt obniżyło się (do 14,0 p.p. z 15,1 p.p.), tj. do poziomu niższego od wieloletniej średniej (14,4 p.p.).

Wyk. 5 Prognoza popytu na kredyt [saldo odpowiedzi, w p.p.]:

5 wykres, NBP: popyt na kredyt ze strony przedsiębiorstw pozostaje słaby — *Źródło: Szybki Monitoring NBP*

Większy spadek popytu na kredyt dotyczy sektora MSP, wśród dużych firm zanotowano wzrost popytu.

W ujęciu sektorowym, najbardziej prognozy popytu na finansowanie obniżyły się w handlu, wzrosły natomiast w przetwórstwie przemysłowym i budownictwie.

Zainteresowanie finansowaniem inwestycji kredytem bankowych pozostaje słabe – zadeklarowało to 21,3% przedsiębiorstw, przy dominującym udziale przedsiębiorstw preferujących środki własne (55,9%).

Wyk. 6 Źródła finansowania nowych inwestycji [w odsetku firm planujących rozpoczęcie inwestycji w perspektywie kwartału]:

6 wykres, NBP: popyt na kredyt ze strony przedsiębiorstw pozostaje słaby — *Źródło: opracowanie własne ZBiA na podstawie SM NBP*

Ze względu na nadal niski odsetek podmiotów planujących rozpoczęcie nowych inwestycji finansowanych kredytem, popyt przedsiębiorstw na kredyt prawdopodobnie pozostanie niski, a udział kredytów i pożyczek w sumie bilansowej może ponownie się obniżyć.