Stanowisko UKNF w sprawie formy zatrudnienia w bankach. Co na to ZBP?

W wystąpieniu do UKNF zwrócono uwagę na następujące kwestie:
– wytyczne EBA nie wskazują na  obowiązek takiego ukształtowania relacji z dostawcami, aby ich pracownicy wykonywali na rzecz banków usługi wyłącznie na podstawie umowy o pracę;
– swoboda kontraktowania (w tym w zakresie wyboru formy umowy) jest jednym  z elementów konstytucyjnej zasady wolności gospodarczej. Faworyzowanie określonej formy nawiązywania relacji banku powierzającego z dostawcami może być oceniane jako sprzeczne z tą zasadą;

– przepisy prawa nie zakazują posługiwania się w relacjach zatrudniania osób cywilnoprawnymi formami nawiązywania tej relacji, w tym umową zlecenia oraz umową o dzieło, co potwierdza orzecznictwo sądów powszechnych oraz Sądu Najwyższego;
– zatrudnienie nie musi mieć charakteru pracowniczego. Praca może być świadczona także na podstawie umów cywilnoprawnych. Podporządkowanie zatrudniającemu nie stanowi przesłanki właściwej tylko stosunkowi pracy;
– zbyt restrykcyjne stanowisko KNF faworyzujące umowę o pracę jako preferowaną formę nawiązywania relacji z dostawcami usług w ramach outsourcingu bankowego może w znaczący sposób ograniczać możliwość banków korzystania z profesjonalnych dostawców, którzy swój model biznesowy opierają na korzystaniu z umów cywilnoprawnych w relacjach ze swoimi specjalistami;
– w rezultacie traktowania umowy o pracę jako pożądanej formy nawiązywania relacji z dostawcami banki nie mogłyby realizować atrakcyjnych projektów, których celem jest zapewnienie jeszcze lepszej jakości usług i produktów dla klientów Banku. W ten sposób w sposób istoty ograniczona jest swoboda konkurowania z innymi podmiotami, co jest o tyle istotne, że banki w przeciwieństwie do finntechów poddane są ścisłemu nadzorowi finansowemu, co w sposób istotny stawia je na gorszej pozycji;
– podnoszone ryzyko związane z przetwarzaniem tajemnicy bankowej można w odpowiedni sposób mitygować w treści umowy z dostawcą zapewniając odpowiednie przeniesienie odpowiedzialności również na osoby zatrudnione na innej podstawie niż umowa o pracę;

W odpowiedzi na powyższe wystąpienie UKNF wskazał, że podziela stanowisko ZBP zaprezentowane w powyższym wystąpieniu, wskazując w uzasadnieniu, że:
– ustawa Prawo bankowe, jak również inne akty prawne regulujące działalność banków, w tym Wytyczne EBA w sprawie outsourcingu nie wskazują wymaganej formy zatrudnienia w relacji bank — dostawca usługi (pracownik dostawcy), a w szczególności nie nakazują wykonywania na rzecz banków usług wyłącznie na podstawie umowy o pracę;
– właściwe w tym zakresie przepisy nie wspominają w szczególności o stosunku pracy, który wskazywałby wprost na konieczność poddania zatrudnienia osób będących dostawcami usług (ich pracowników) przepisom prawa pracy;
– w art. 104 ust. 1 ustawy Prawo bankowe użyto wprawdzie terminu „zatrudnione”, tym niemniej w ocenie UKNF termin ten nie oznacza konieczności pozostawania w stosunku pracy z bankiem. Z punktu widzenia obowiązujących przepisów prawa, jak również biorąc pod uwagę oczekiwania nadzoru, stosunek pracy nie jest wymaganą podstawą zatrudnienia w banku;
– wybierając i kształtując stosunek prawny będący podstawą zatrudnienia w banku, bank powinien jednak uwzględniać konieczność uregulowania wzajemnych relacji stron, a w szczególności zakresu obowiązków, uprawnień i odpowiedzialności, w sposób kompletny, precyzyjny i czytelny oraz gwarantujący ostrożne i stabilne zarządzanie bankiem, a także ochronę tajemnicy prawnie chronionej.