FTBS 2023: rola banków zrzeszających dla rozwoju systemów IT bankowości spółdzielczej
Jak wykorzystać model rozproszony bankowości spółdzielczej i współpracę z bankami zrzeszającymi, aby uniknąć dużych kosztów i skomplikowanych wdrożeń dla lokalnego banku spółdzielczego? Jakie wspólne działania na poziomie Zrzeszeń należy podjąć, aby zwiększyć przychody banku spółdzielczego? – nad tym zastanawiali się i dyskutowali uczestnicy IV. sesji Forum Technologii Bankowości Spółdzielczej 2023.
Rola banku zrzeszającego i znaczenie architektury biznesowej. Jednolity model usług, integracja technologiczna – „banking as a service” na przykładzie SUS i BS API
– Bank zrzeszający zmienia się szybko i chce być dostawcą usług dla banków Zrzeszenia. Usług popartych konkretnymi kompetencjami. Natomiast standaryzacja powoduje, że oferowane usługi będą konkurencyjne kosztowo. Dzięki dostawcy usług technologicznych, banki Zrzeszenia będą mogły skupić się na swoim biznesie. Powinno dostarczać się usługi wysokiej jakości.
Dlatego też należy zarządzać architekturą biznesową. Trzeba zmieniać siebie i strukturę organizacyjną. Pracownicy muszą mieć odpowiednie kompetencje i takie osoby może dostarczać tylko bank zrzeszający. Architektura musi być zorientowana na usługi i nie dotyczy to tylko osób z IT. Dlatego stworzono SUS – System Usług SGB – powiedział Adam Kukuła, dyrektor ds. strategii i rozwoju, SGB-Bank S.A.
Systemy centralne banków spółdzielczych. Wyzwania stojące przed core banking. Współpraca w dostarczaniu usług dla banków, a nie konkurowanie
– Głównym wyzwaniem, z którym mierzymy się jako dostawca w kontekście rozwoju bankowego systemu centralnego jest dostosowanie funkcjonalności do szybko zmieniających się przepisów prawnych, przy jednoczesnym zachowaniu najwyższych standardów bezpieczeństwa oraz zapewnienia skalowalności oprogramowania.
Aby skutecznie wdrażać dostosowane systemy nieodzownym staje się współpraca dostawców z bankami zrzeszającymi, która powinna zmierzać w stronę partnerstwa czy wymiany doświadczeń. Jest to moim zdaniem panaceum na skuteczne i terminowe rozwiązanie złożonych zagadnień, z którymi dziś musi się mierzyć szeroko rozumiany sektor bankowy – powiedział Piotr Chrzanowski, wiceprezes zarządu, SoftNet Sp. z o.o.
Systemy Wymiany Informacji dla banków spółdzielczych i zrzeszających
– Bez aktywnego włączenia się banków zrzeszających w proces doprowadzenia do uczestnictwa wszystkich zrzeszonych banków spółdzielczych w międzybankowych Systemach Wymiany Informacji, trudno jest w ogóle rozważać możliwość skutecznego obniżania jednostkowych kosztów wdrażanych rozwiązań informatycznych.
Brak wspólnych zasobów informacyjnych zgromadzonych w bazach międzybankowych oraz możliwości ich pełnego i efektywnego wykorzystania w celu ujednolicenia obsługi kluczowych dla banków spółdzielczych procesów np. oceny ryzyka związanego m.in. z obsługą klienta musi w konsekwencji doprowadzić do konieczności tworzenia tzw. wyjątków, co zawsze przyczynia się do nadmiernego skomplikowania tych procesów oraz wiąże się ze znacznym wzrostem kosztów ich obsługi.
Brak dostatecznego zaangażowania się sektora bankowości spółdzielczej w wiele pożytecznych i dobrze odbieranych przez naszych klientów inicjatyw społecznych prowadzonych przez pozostały sektor bankowy – nie sprzyja również w kreowaniu pozytywnego wizerunku bankowości spółdzielczej, jako tej dbającej o ochronę interesów swoich klientów – powiedział Dariusz Kozłowski, wiceprezes zarządu, Centrum Prawa Bankowego i Informacji.
Czytaj także: FTBS 2023: technologie i back-office na rzecz rozwoju bankowości spółdzielczej – w co inwestować?
Bartosz Kublik, wiceprezes, Związku Banków Polskich moderując debatę potwierdził między innymi znaczenie i ważną rolę technologii. Zgodził się też z opinią, że to model biznesowy jest najważniejszy.
Podał jako przykład dokument, w którym 125 lat temu wymieniono powody powołania banku w Ostrowi Mazowieckiej. Jak się okazało, jest on realizowany przez cały czas, choć różnymi metodami.
Wspomniał o działaniu obecnie banków, w warunkach wysokich stóp procentowych i również związanych z tym dobrych wyników finansowych. Zwrócił uwagę na potrzebę zwiększenia udziału banków spółdzielczych w rynku bankowym. Na miarę ambicji środowiska banków spółdzielczych, które są też dużym pracodawcą w proporcji do banków komercyjnych.
Zwrócił też uwagę, że poza technologią dużo jeszcze jest zaszłości w mentalności ludzi.
Jakie korzyści i możliwości przynosi współpraca z bankami zrzeszającymi w kontekście rozwoju systemów IT bankowości spółdzielczej?
– Banki zrzeszające w zakresie rozwoju technologii informacyjnych mają do odegrania ogromną rolę. Brakuje jednak inicjatywy z ich strony, zrozumienia potrzeb banków i naszych bankowych klientów. Wiele działań jest w mojej ocenie mocno spóźnionych. W największym stopniu rolę banków zrzeszających upatruję w uproszczeniu i zautomatyzowaniu czynności sprawozdawczych i raportowania. Sferę oferty i sprzedaży warto pozostawić do swobodnej decyzji lokalnych banków spółdzielczych, uwzględniając ich specyfikę i nieco odmienne strategie – powiedział Grzegorz Flanz, prezes zarządu, Gospodarczy Bank Spółdzielczy w Barlinku.
– GBSBank, którym mam przyjemność zarządzać należy do liderów rozwoju technologii w Grupie. Stale inwestujemy w bezpieczeństwo i funkcjonalność rozwiązań, dedykując temu odpowiednie budżety. W naszej strategii kładziemy odpowiedni nacisk na cyfryzację, automatyzację i bankowość mobilną. Chcemy bowiem sprostać oczekiwaniom najbardziej wymagających klientów, w tym osób z młodego pokolenia.
Chciałbym, aby w Zrzeszeniu upowszechniane były rozwiązania, które z sukcesem wdrożone w danym banku spółdzielczym mogą stawać się standardem, szybko upowszechnianym w wielu innych bankach Zrzeszenia. Czerpmy inspiracje wzajemnie od siebie, a bank zrzeszający niech pełni skuteczną rolę propagatora i integratora dobrych rozwiązań. Tego sobie i wszystkim życzę – dodaje Grzegorz Flanz.
W jaki sposób i w jakich obszarach BPS planuje dostarczanie rozwiązań technologicznych wspierających banki spółdzielcze i jaki powinien być kierunek w budowaniu kompetencji w bankach spółdzielczych?
– Innowacje technologiczne w dzisiejszych czasach bardzo dynamicznych zmian rynkowych to konieczność. Wszyscy obserwujemy wzrost presji konkurencyjnej ze strony fintechów i bigtechów – usługi, które klienci, zwłaszcza młodzi, znają z Internetu, stają się stopniowo standardem.
Nie sposób tego ignorować, ale nakłady finansowe na rozwój technologiczny często przewyższają możliwości technologiczne mniejszych graczy, takich jak banki spółdzielcze właśnie. Jako Zrzeszenie BPS przychodzimy z pomocą. Wciąż pełnimy rolę reprezentanta banków zrzeszonych, ale coraz częściej jesteśmy też dostawcą konkretnych rozwiązań technologicznych – powiedział Krzysztof Kokot, wiceprezes zarządu, Bank Polskiej Spółdzielczości S.A.
– I w tę stronę planujemy intensywnie rozwijać naszą ofertę dla banków spółdzielczych. Ma to usprawnić nowa Umowa Zrzeszenia, która została w Zrzeszeniu BPS przyjęta w grudniu 2022 roku. W ramach nowej umowy szybciej i skuteczniej będziemy przeprowadzać projekty zrzeszeniowe, w tym te informatyczne.
Pierwszy taki ważny projekt zrzeszeniowy został zaakceptowany przez Zgromadzenie Prezesów w maju tego roku. Projekt „Funkcjonalności Kartowe online w systemach Zrzeszenia” umożliwi rozszerzenie oferty banków spółdzielczych o usługi, których obecnie oczekują klienci. Oczywiście, aby wdrażać nowości w ofercie – np. karty wirtualne, wielowalutowe, przedpłacone, czy programy lojalnościowe – musimy wprowadzić szereg usprawnień procesowych. Tego klienci nie widzą, ale to ogromna praca. A raz zrobiona, pozwoli nam w przyszłości działać efektywniej, m.in. dzięki temu, że w nowych systemach będziemy gromadzić lepszej jakości dane o użytkownikach – podkreśla Krzysztof Kokot.
– Tryb, w jakim realizujemy ten pierwszy projekt zrzeszeniowy, tzw. Zielony Standard, chcemy na stałe wprowadzić w Zrzeszeniu BPS. W ten sposób zrzeszone banki będą ustalały wytyczne dla działalności dostawców rozwiązań IT. Celem jest zapewnienie, aby niezależnie od tego, z którego dostawcy korzysta konkretny bank, jego klienci otrzymywali funkcjonalności uzgodnione na poziomie Zrzeszenia. To szczególnie ważne w sytuacji, gdy Zrzeszenie BPS tworzy ponad 300 banków, które korzystają z różnych dostawców IT – dodaje Krzysztof Kokot.
Czytaj także: FTBS 2023: bank spółdzielczy w chmurze – jak to zrobić dobrze? Nowe trendy
Bank zrzeszający dostawcą usług technologicznych – jakie są wyzwania, a jakie zalety takiego podejścia?
– W strategii „Otwieramy przyszłość” zarządzający ustawiony jest w roli partnera i jednocześnie wykonawcy usług na rzecz banków spółdzielczych Grupy. Jesteśmy po to, by ekosystem usług bankowych był spójnym i koherentnym konceptem, wspierającym świadczenie usług przez banki spółdzielcze w kontekście wspólnej marki zrzeszeniowej i w interesie każdego banku z osobna – powiedział Błażej Mika, wiceprezes zarządu, SGB-Bank S.A.
– A to się przekłada na język konkretów: standaryzację procesów, udział w hurtowni danych ulokowanej w chmurze obliczeniowej, cyfryzację całej sfery back office, przyspieszenie działań sprawozdawczych, system szkoleń, zarządzania biznesem i cyberbezpieczeństwem. Wspólne zarządzanie architekturą biznesową pozwala rozmawiać o produktach bankowych i ich znaczeniu dla klienta, o wartościach i priorytetach – po to, aby banki otrzymywały rozwiązania technologiczne, które spełniają ich potrzeby i oczekiwania – podkreśla Błażej Mika.
– W efekcie jednak – i to jest kluczowe w planach strategicznych SGB – na naszych wspólnych działaniach musi skorzystać klient, bo poświęcimy mu więcej czasu, zapewnimy najwyższy poziom bezpieczeństwa przy korzystaniu z usług cyfrowych i damy dostęp do najnowocześniejszych narzędzi mobilnych. Klientocentryzm to strategia wszystkich banków spółdzielczych SGB – dodaje Błażej Mika.
Jakie powinny być długoterminowe cele banków spółdzielczych w zakresie rozwoju systemów IT bankowości spółdzielczej?
– Istnieje kilka istotnych działań, które powinny być podjęte w zakresie rozwoju systemów IT bankowości spółdzielczej.
Po pierwsze, rozwój bankowości elektronicznej i mobilnej, w szczególności funkcjonalności tych rozwiązań, dla różnych wiekowo grup klientów.
Po drugie, implementacja rozwiązań pozwalających na lepszą komunikację, kontakt z klientem np. infolinie wykorzystujące zaawansowane algorytmy i pracowników – wydłużenie czasu obsługi klienta – wspólne rozwiązania dla Zrzeszeń.
Po trzecie, system wysoko specjalistycznych szkoleń dla pracowników na wybranych, istotnych dla funkcjonowania banku stanowiskach. Po czwarte, automatyzacja i podnoszenie jakości pracy banku spółdzielczego poprzez wdrożenie systemów wspierających zarządzanie – powiedział Przemysław Sporek, wiceprezes zarządu, Bank Spółdzielczy w Kielcach.
Jakie konkretne działania na poziomie Zrzeszeń należy podjąć, aby zminimalizować koszty i skomplikowane wdrożenia dla lokalnych banków spółdzielczych?
– Koszty związane z funkcjonowaniem systemów IT można podzielić na kilka obszarów: koszty systemów corowych, infrastruktury technicznej, osobowe, związane z bezpieczeństwem, koszty energii i łączności.
Kosztów obsługi systemów corowych nie będzie można ograniczyć zwłaszcza, że czeka nas dalszy intensywny rozwój bankowości elektronicznej. Należy oczekiwać, że koszty te będą rosły. W naszej opinii kosztami, którym należy się przyjrzeć, jako komponentom możliwym do ograniczenia, a przynajmniej ograniczenia ich tempa wzrostu, są koszty związane z infrastrukturą techniczną, bezpieczeństwem, energią i to tylko na zasadzie efektu synergii. W konsekwencji możliwe będzie zatrzymanie bądź ograniczenie kosztów osobowych. Obiecującą drogą, jak się wydaje, są dynamicznie rozwijające się usługi chmurowe świadczone albo przez dostawców systemów corowych, albo przez powołaną do tego jednostkę w ramach Zrzeszenia.
Rozwiązanie takie ma według nas kilka zalet, z których najważniejsze to:
1) brak konieczności utrzymywania infrastruktury służącej do wsparcia podstawowego systemu i systemów pomocniczych,
2) możliwość ograniczenia zatrudnienia w komórkach ICT,
3) rozwiązania chmurowe pozwolą na wyższy, wystandaryzowany poziom bezpieczeństwa,
4) ograniczenie kosztów energii.
Rolą Zrzeszeń powinno być zapewnienie wsparcia w zakresie audytu rozwiązań chmurowych na etapie przyłączania się kolejnych banków i audytów okresowych, upewniających co do bezpieczeństwa istniejących rozwiązań. Ponadto CPD funkcjonujące w ramach Zrzeszenia byłoby wygodnym rozwiązaniem dla banków w kontekście koniecznych exit planów w ramach Planów Ciągłości Działania – dodaje Przemysław Sporek.
Czytaj także: FTBS 2023: czy obecnie stosowane rozwiązania odpowiadają oczekiwaniom rynku i klientom?
Współpraca: Bohdan Szafrański, BANK.pl.