Ponad 4,4 mln bankowych kredytów mieszkaniowych na kwotę ponad 1 bln zł przez 20 lat

Jednym z przejawów zaangażowania sektora bankowego w kreowanie rynku mieszkaniowego w Polsce jest Komitet Finansowania Nieruchomości przy Związku Banków Polskich. Komórka ta, będąca jednym z najstarszych komitetów funkcjonujących w ramach ZBP, przez lata współtworzyła liczne inicjatywy wspierające rozwojowi budownictwa mieszkaniowego, również na niwie legislacyjnej.

Prezes ZBP dr Tadeusz Białek podkreślał, iż zaangażowanie Komitetu i całego ZBP w ten obszar bazuje na ustawicznej współpracy z przedstawicielami środowisk deweloperskich oraz innymi uczestnikami rynku mieszkaniowego. Celem niezmiennie pozostaje poprawa sytuacji mieszkaniowej polskich rodzin.

Aktywność ZBP na rzecz całego rynku nieruchomości to również System AMRON, czyli międzybankowa baza danych o nieruchomościach, służąca poprawie bezpieczeństwa obrotu i przejrzystości informacji o cenach i wartościach nieruchomości.

ZBP zainicjował też projekt tzw. elektronicznej karty nieruchomości. Obecnie prowadzone są zaawansowane rozmowy z rządem w celu wprowadzenia jej do powszechnego użytku.

Istotnym źródłem wiedzy o nieruchomościach będzie rządowy portal DOM, funkcjonujący w ramach Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego. ZBP intensywnie współpracuje przy jego tworzeniu.

4,4 mln bankowych kredytów mieszkaniowych w ciągu 20 lat

Akcja kredytowa polskich banków przyczyniła się do rozwiązania problemów mieszkaniowych milionów polskich rodzin, zaznaczył dr Tadeusz Białek. Tylko na przestrzeni ostatnich dwóch dekad, od chwili przystąpienia Polski do Unii Europejskiej, banki udzieliły ponad 4,4 mln kredytów mieszkaniowych na łączną kwotę przekraczającą 1 bln zł.

Finansowanie to pozwoliło deweloperom sprzedać około 1,84 mln mieszkań, równolegle wybudowano prawie 1,5 mln domów jednorodzinnych, inwestycje te Polacy w większości finansowali we własnym zakresie.

Aktywność banków nie ograniczała się do kredytowania transakcji na rynku pierwotnym: dzięki finansowaniu udzielonemu przez sektor Polacy nabyli również ponad 1 mln lokali z drugiej ręki.

Obecnie portfel aktywnych kredytów hipotecznych w polskich bankach obejmuje ponad 2,1 mln aktywnych umów, o łącznej wartości przekraczającej 506 mld złotych.

Prezes ZBP o podatku katastralnym

Pomimo tak dynamicznych wzrostów, sytuacja na rynku mieszkaniowym bywa rozgrywana populistycznie, czego przejawem są wysuwane przez niektóre ugrupowania polityczne czy przedstawicieli mediów pomysły wprowadzenia dodatkowych obciążeń fiskalnych dla osób dysponujących większą liczbą mieszkań, w rodzaju choćby tzw. podatku katastralnego.

Prezes ZBP zdecydowanie skrytykował tego rodzaju praktyki. – Nie będzie naszej zgody na karanie podatkiem tych obywateli, którzy finansują z własnych środków i nabywają kolejne mieszkania, przeznaczane na wynajem.

Nie powinno się niszczyć sprawnie działającego od czasów transformacji gospodarczej, rynkowego mechanizmu rozwoju budownictwa mieszkaniowego w Polsce – akcentował dr Tadeusz Białek.

Sprzeciwił się również koncepcjom, wysuwanym w ostatnim czasie przez jednostki samorządu terytorialnego, by deweloperów obciążać znacznie wyższą stawką podatku od nieruchomości za zasoby niesprzedanych lokali. Według prezesa ZBP, takie praktyki byłyby sygnałem odnośnie braku problemu mieszkaniowego w danej lokalizacji.

Ocena sytuacji na rynku finansowania nieruchomości

Sytuacja na rynku finasowania nieruchomości determinowana jest w dużym stopniu poziomem stóp procentowych. Dr Tadeusz Białek przypomniał, iż Rada Polityki Pieniężnej w ostatnim czasie obniżyła główną stopę procentową o 1,5 punktu procentowego, co przełożyło się na niższe raty kredytowe i zwiększenie dostępności finansowania.

Czytaj także: Czy kredyt hipoteczny w Polsce jest drogi i dlaczego

Rata przeciętnego kredytu mieszkaniowego obniżyła się średnio o 11% w tym roku, co oznacza średni spadek kosztu finansowania o prawie 23% w całym okresie życia kredytu.

Niższe stopy oznaczają też wzrost dostępności kredytowej – dziś finansowanie bankowe dostępne jest dla gospodarstw domowych, osiągających dochody o ponad 11% niższe niż przed obniżkami. Dało to efekt w postaci znaczącego wzrostu akcji kredytowej, co wskazuje, iż rok 2025 może ustanowić kolejne rekordy.

Niezbędne jest wybudowanie 3,5 mln mieszkań

Pomimo tak dynamicznego wzrostu, niedobór mieszkań w Polsce wciąż jest istotnym problemem.

Według danych Eurostatu Polska wciąż plasuje się na jednym z ostatnich miejsc w Europie pod względem zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych.

Ponad 1,2 mln mieszkań w Polsce nie ma łazienki, a ponad pół miliona lokali – bieżącej wody.

Do osiągnięcia europejskiego poziomu zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych niezbędne jest wybudowanie dodatkowo 3,5 mln mieszkań, co wskazuje na ogromny potencjał do finansowania, akcentował dr Tadeusz Białek.

Równie poważne są wyzwania natury prawnej: kredyt hipoteczny stał się dziś poważnym instrumentem ryzyka prawnego, dlatego trwają prace nad konstrukcją jednolitej umowy kredytu hipotecznego.

Sektor bankowy przygotowuje się do uruchomienia akcji kredytowej w oparciu o nowy wskaźnik, który zastąpi WIBOR.