Konwent na rzecz Współpracy i Rozwoju Polskiej Bankowości Spółdzielczej: celem wspólnych inicjatyw powinno być zwiększenie dostępności kapitału dla polskiej wsi

Prezes ZBP Krzysztof Pietraszkiewicz, moderator sesji z udziałem przedstawiciela resortu rolnictwa, zwrócił się do Ryszarda Bartosika z podziękowaniami za skuteczne działanie na rzecz udrożnienia finansowania polskiego rolnictwa przez banki lokalne.

Przypomniał, iż spółdzielcy odpowiadają za 74% kredytowania wsi, dlatego tak ważne jest, by nowe regulacje jak najszybciej weszły w życie. A jest na to spora szansa, gdyż zgodnie z harmonogramem Senat zajął się projektem następnego dnia po obradach pierwszej części Konwentu (20.01.).

Gwarancje skuteczną dźwignią rozwoju obszarów wiejskich

Banki spółdzielcze są najstarszą formą bankowości w Polsce, związaną ze społecznościami wiejskimi – zauważył Ryszard Bartosik. Podkreślił także, iż główną domeną tego segmentu rynku finansowego jest świadczenie usług dla branży agro, ale również small biznesu czy jednostek samorządu terytorialnego.

Na najbliższe lata przypadnie realizacja strategicznego planu w ramach Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023 ‒ 2027

Dzięki wieloletniemu doświadczeniu w tej dziedzinie spółdzielcy dysponują doskonałą znajomością potrzeb lokalnych rynków finansowych. To zaś jest niezmiernie istotne z punktu widzenia resortu rolnictwa i rozwoju wsi, który od wielu lat współpracuje z lokalnymi instytucjami finansowymi, zarówno w ramach krajowych instrumentów wsparcia, jak i środków, dostępnych w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich.

To właśnie dzięki pomocy lokalnych banków mogło powstać wiele inwestycji na polskiej wsi, przypomniał przedstawiciel ministerstwa rolnictwa. Zwrócił również uwagę, iż na najbliższe lata przypadnie realizacja strategicznego planu w ramach Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023 ‒ 2027, który obecnie jest konsultowany z Komisją Europejską.

– Spodziewamy się dużego zainteresowania nowymi formami wsparcia, do których niezbędne będzie zapewnienie zewnętrznych źródeł finansowania – dodał Ryszard Bartosik.

Jednym z instrumentów, preferowanych przez polskie władze, są gwarancje z Funduszu Gwarancji Rolnych, które sprawdziły się jako instrument stymulujący finansowanie w sektorze agro podczas pilotażu w latach 2014 ‒ 2020.

– To wyjście naprzeciw problemom w dostępie do finansowania gospodarstw rolnych i zakładów przetwórstwa rolno-spożywczego – podkreślił przedstawiciel resortu dodając, iż zapotrzebowanie na środki inwestycyjne w całej branży rolno-spożywczej opiewa na niemal 12 mld zł. Rzecz w tym, że wielu spośród potencjalnych beneficjentów nie dysponuje stosownym zabezpieczeniem, tymczasem gwarancje mogą objąć nawet do 80% wartości pożyczonego kapitału.

– Przejęcie przez Fundusz części ryzyka to zachęta do inwestowania w ten sektor – dodał Ryszard Bartosik wskazując, że w ten sam sposób można wspierać inicjatywy proekologiczne na wsi.

Zapotrzebowanie na środki inwestycyjne w całej branży rolno-spożywczej opiewa na niemal 12 mld zł

Omawiając kolejne obszary współdziałania z bankami, w tym niedawne działania legislacyjne na rzecz zmiany zapisów kpc, przedstawiciel resortu rolnictwa podkreślił, że celem wspólnych inicjatyw powinno być zwiększenie dostępności kapitału dla polskiej wsi.

Czytaj także: Konwent na rzecz Współpracy i Rozwoju Polskiej Bankowości Spółdzielczej, konsolidacja sektora przynosi pozytywne efekty

Banki lokalne muszą uzyskać wsparcie w dobie dezinflacji

Do słów przedstawiciela polskiego rządu nawiązał prezes ZBP. Podkreślił, iż dla środowiska bankowego niezmiernie ważne jest dotarcie do jak najszerszego grona interesariuszy z wiedzą, na czym polega finansowanie wsi przez banki spółdzielcze, gdyż wiele wyobrażeń na ten temat rozmija się z rzeczywistością.

– Musimy nie tylko pilnować oszczędności naszych udziałowców i deponentów, ale również przestrzegać prawa i prowadzić biznes w sposób profesjonalny – stwierdził Krzysztof Pietraszkiewicz.

Prezes ZBP poparł też formułę spotkań w szerokim gronie, z udziałem reprezentantów lokalnych instytucji finansowych, organizacji rolniczych i innych środowisk działających na obszarach wiejskich.

Niezmiernie ważne jest dotarcie do jak najszerszego grona interesariuszy z wiedzą, na czym polega finansowanie wsi przez banki spółdzielcze

Wszystko to ma znaczenie w obliczu poważnych wyzwań, jakie czekają bankowość, począwszy od podwyższonych wymogów kapitałowych, aż po wysoką inflację i postępujący za nią wzrost stóp procentowych, czego efektem może być nie tylko kłopot z uzyskaniem kredytu przez niektóre gospodarstwa, ale też pogorszenie spłacalności już zaciągniętych zobowiązań.

– Będziemy musieli dysponować instrumentarium oraz zdolnością ekonomiczną i prawną do udziału w procesie modernizacji – dodał prezes ZBP wskazując, iż konieczny proces dezinflacji potrwa nawet kilka lat.

– Jesteśmy mądrzy przed szkodą, wiemy co robić, by mieć zdolność do działania w tych szczególnych warunkach – zadeklarował Krzysztof Pietraszkiewicz. Podkreślił również, że w realizowanych przedsięwzięciach należy uwzględniać specyfikę rolnictwa, która istotnie różni się od innych branż.

Zwracając się do przedstawiciela resortu rolnictwa prezes ZBP przypomniał, że w wielu miejscach na obszarach wiejskich występuje problem z łącznością elektroniczną, co istotnie utrudnia rozwój cyfrowej gospodarki. Jest to zatem wyzwanie priorytetowe, jeśli chodzi o modernizację tych terenów. Innym zadaniem na najbliższy czas jest zredefiniowane modelu członkostwa w banku spółdzielczym tak, by szeregi udziałowców nie topniały z roku na rok.

Musimy zawrzeć strategiczne porozumienie z udziałem władz i banków lokalnych

Krzysztof Pietraszkiewicz odwołał się też do Mikołaja Kopernika, który w swym dziele poświęconym polityce monetarnej wskazał na cztery główne problemy dla państwa. Pierwszym jest niezgoda, drugim epidemie, trzecim wyjałowienie gruntów, z czym zmaga się w dużej mierze polska wieś, ostatnim zaś – psucie pieniądza. Stawić czoła tym wszystkim wyzwaniom, które przez kilkaset lat nie uległy dezaktualizacji, można tylko wspólnie.

– Musimy zawrzeć strategiczne porozumienie z udziałem władz i banków lokalnych, żeby polskie rolnictwo i polskie wsie rozkwitały – zaapelował prezes ZBP.

Czytaj także: Konwent na rzecz Współpracy i Rozwoju Polskiej Bankowości Spółdzielczej o walce z cyberzagrożeniami

Odkryć na nowo relacje spółdzielcze

W dalszej części sesji zabierali głos reprezentanci spółdzielców. Sławomir Czopur, prezes Spółdzielczego Systemu Ochrony Zrzeszenia BPS odwołał się do doświadczeń z nowelizacją kpc apelując o to, by w przyszłości projekty ustaw były bardziej dogłębnie analizowane tak, by móc zawczasu wykryć wszystkie niepożądane konsekwencje przyjęcia nowych regulacji.

W podobnym duchu wypowiedział się Stanisław Kolasiński, pełnomocnik Zarządu Spółdzielczego Systemu Ochrony SGB. Stwierdził on, iż każdy projekt zmian w przepisach winien być poprzedzony rozpoznaniem w warstwie merytorycznej, a także pod względem uwarunkowań rynkowych i skutków dla banków, klientów i całej polskiej gospodarki.

– Z doświadczenia jakim dysponujemy wiemy, że tego rodzaju procesy wpływają krytycznie na zachowania rynkowe między bankami a klientami – dodał Stanisław Kolasiński. 

Aleksander Borzymowski, prezes Zjednoczonego Banku Spółdzielczego nawiązał do apelu prezesa ZBP odnośnie szerokiej współpracy na rzecz rozwoju obszarów wiejskich. Przywołał przykład ograniczeń w dostępie do Internetu na obszarach wiejskich, podkreślając, iż banki spółdzielcze są tam nierzadko jedynymi dostawcami usług finansowych. Tymczasem bez wsparcia procesów cyfryzacji wsi polska bankowość spółdzielcza może sobie nie poradzić z konkurencją ze strony komercyjnych molochów.

Innym wyzwaniem jest kryzys członkostwa, który zdaniem Aleksandra Borzymowskiego ma po części podłoże regulacyjne – obecne przepisy utrudniają tworzenie atrakcyjnych ofert dla udziałowców.

Bez wsparcia procesów cyfryzacji wsi polska bankowość spółdzielcza może sobie nie poradzić z konkurencją

Nieco inne doświadczenia przywołał w swym wystąpieniu Edward Tybor, prezes Banku Spółdzielczego Ziem Górskich Karpatia. Mówił o niszowych formach gospodarki rolnej, takich jak wypas owiec na Podhalu i o tym, iż tego typu aktywności nie mogą liczyć na należyte wsparcie.

Z poważnymi problemami zmaga się też branża turystyczna, generująca w tym regionie sporą część przychodów, która w ostatnim czasie mocno ucierpiała wskutek COVID-19. Edward Tybor zaapelował o refleksję nad relacją pomiędzy udziałowcami a spółdzielnią, nie tylko w branży finansowej.

Czytaj także: Rada Konsultacyjna Sektora Bankowości Spółdzielczej o przepisach dotyczących ustanawiania zabezpieczeń na majątku rolnika