Jaki powinien być system tworzenia rezerw w bankach spółdzielczych?
Jak zauważył Marian Gola – obowiązujące przepisy dotyczące zasad tworzenia rezerw odstają od obecnych realiów, w których funkcjonują banki spółdzielcze. Wskazał na przeobrażenia strukturalne w sektorze spółdzielczym, zmiany gospodarcze, na inną niż kiedyś strukturę produktów bankowych. Mówił o trudności implementowania tych przepisów w kontekście prawidłowej wyceny aktywów bankowych.
Kolejne problemy wiążą się z wdrożeniem rozporządzenia CRR, które posługuje się zupełnie inną nomenklaturą, nieprzystającą do tej znajdującej się w przepisach dotyczących tworzenia rezerw.
„Stąd nasze postulaty, aby podjąć pracę nad zmianą rozporządzenia. Również Urząd Komisji Nadzoru Finansowego zgłaszał taki postulat. W konsekwencji od połowy zeszłego roku prowadzony jest dialog między Ministerstwem Finansów, Urzędem Komisji Nadzoru Finansowego, a sektorem banków spółdzielczych. Sektor jest głównie reprezentowany przez Systemy Ochrony oraz banki działające samodzielnie” – mówił Marian Gola.
Finałem prac ma być opracowanie nowej treści rozporządzenia ministra finansów w sprawie tworzenia rezerw.
Czytaj także: Konwent na rzecz Współpracy i Rozwoju Polskiej Bankowości Spółdzielczej 2024
Postulaty bankowców sektora spółdzielczego
W rozmowie Marian Gola wskazywał także na niektóre postulaty bankowców spółdzielczych.
„Po pierwsze, postulat płynący ze strony sektora to racjonalizacja (a nie uproszczenie) procesu przeglądu ekspozycji kredytowej. Alokacja zasobów banków w taki sposób, aby skupić się na tych najistotniejszych obszarach ryzyka czyli na największych ekspozycjach kredytowych.
Dziś ta proporcja jest nieco zaburzona, ponieważ banki stosując rozporządzenie muszą swoje zasoby alokować na te ekspozycje, które są dalece rozproszone, co powoduje ponoszenie kosztów zupełnie nieadekwatnych do potencjalnych skutków materializacji ryzyka” – stwierdził.
„Po drugie racjonalizacja i doprecyzowanie pewnych przepisów związanych z samym przeglądem i oceną ryzyka poszczególnych ekspozycji kredytowych. Obecnie obowiązujące przepisy wydają się być zbyt ogólne, wymagają pewnego doprecyzowania, szczególnie w kontekście stosowania ich w praktyce i wykorzystywania poszczególnych miar oceny ryzyka” – dodał wiceprezes zarządu Spółdzielni Systemu Ochrony Zrzeszenia BPS i zaznaczył, że innych postulatów zmian jest dużo więcej.
Zasada proporcjonalności
Odnosząc się do zasady proporcjonalności w przepisach o systemie tworzenia rezerw w bankach spółdzielczych Marian Gola powiedział:
„Sama konwencja rozporządzenia Ministerstwa Finansów jest swego rodzaju, nazwijmy to w cudzysłowie, zastosowaniem zasady proporcjonalności, ponieważ duże banki komercyjne stosują bezpośrednio międzynarodowe standardy rachunkowości.
Natomiast rozporządzenie ministra finansów jest jakby przeniesieniem przepisów dotyczących wyceny aktywów na kanwę krajową, stąd mówimy o krajowych standardach rachunkowości.”
Wyjaśnił, że obecnie obowiązujące przepisy są niedostosowane do dzisiejszych realiów, np. struktury małych i średnich przedsiębiorstw, sposobu rozliczeń. Jego zdaniem są potrzebne pewne zmiany dotyczące metodyk wyceny ryzyka.
Czytaj także: Nowoczesny Bank Spółdzielczy | Konwent na Rzecz Współpracy i Rozwoju Polskiej Bankowości Spółdzielczej | Bez współpracy nie będzie rozwoju polskiej bankowości spółdzielczej
Dialog trwa
Na pytanie czy polski sektor spółdzielczy może się wzorować na przepisach krajów Europy Zachodniej – nasz rozmówca stwierdził, że banki spółdzielcze w Niemczech czy we Francji są znacznie większe od polskich, mają zupełnie inną strukturę aktywów.
W związku z tym ze względu na skalę ich działalności są wobec nich stosowane międzynarodowe standardy rachunkowości, takie jak wobec banków komercyjnych.
„Natomiast te rozwiązania, które są stosowane w Polsce, są rozwiązaniami o charakterze, powiedzmy specyficznym, autorskim, ale absolutnie swoje źródło znajdują w międzynarodowych standardach rachunkowości.”
Mówiąc o terminie, w którym zapisy rozporządzenia będę gotowe stwierdził:
„Dialog trwa. Spodziewamy się, że w ciągu pół roku pojawią się już gotowe rozstrzygnięcia.”
Przypomniał, że pewne postulaty z sektora spółdzielczego zostały wyartykułowane w sposób jednoznaczny za pośrednictwem obu izb (ZBP oraz KZBS), w postaci propozycji projektu rozporządzenia.
„Projekt ten był opiniowany przez Komisję Nadzoru Finansowego, która dodała do niego swoje uwagi, m.in. związane z rezerwowaniem portfela ekspozycji normalnych, czyli tych obsługiwanych w sposób prawidłowy, gdzie ryzyko kredytowe jest oceniane jako niskie” – podsumował Marian Gola.
