Brexit, usługi finansowe i plany utworzenia unii rynków kapitałowych
Zgodnie z GATS – General Agreement on Trade in Services – standardami WTO w zakresie tego typu umów – umowa UK-UE odnosi się do wielu sektorów gospodarki, w tym sektorów usługowych, wytwórczych i przemysłu.
Usługi finansowe traktowane ( na razie) jak pozostałe usługi
W odniesieniu do sektora usług finansowych Komisja Europejska poinformowała, że w treści umowy usługom finansowym nie poświęcono przepisów szczególnych.
Umowa obejmuje usługi finansowe w taki sam sposób, w jaki są one ogólnie objęte innymi umowami o wolnym handlu między UE a państwami trzecimi – tzn. w minimalnym zakresie, który nie zapewnia odpowiedniej alternatywy dla zakończonego z końcem grudnia 2020 r. okresu przejściowego, podczas którego podmioty brytyjskie miały dostęp do rynku finansowego UE i wzajemnie na zasadzie tzw. single passporting.
Więcej konkretów w marcu
Umowa zobowiązuje obie strony do utrzymania swoich rynków otwartych dla operatorów drugiej strony, którzy chcą świadczyć usługi poprzez utworzenie podmiotu prawa państwa goszczącego.
Brak jednak szczególnych przepisów mówiących o działalności transgranicznej, a obie strony zachowują prawo do wdrażania środków mających zastosowanie w szczególności wobec podmiotów drugiej strony w celu zachowania stabilności finansowej i integralności rynków finansowych.
Zadeklarowano także – pokazując jednoznacznie, że sprawa nie jest zakończona – dążenie do uzgodnienia do marca 2021 roku Protokołu ustaleń (memorandum of understanding) ustanawiającego ramy współpracy regulacyjnej w zakresie usług finansowych.
Usługi finansowe i klauzula najwyższego uprzywilejowania
Umowa między Unią a Wielką Brytanią wyłącza w niektórych kwestiach z zakresu przedmiotowego usługi finansowe.
Do wszystkich sektorów usługowych przewiduje się obowiązek niedyskryminacji – usługodawcy lub inwestorzy z UE będą traktowani nie mniej korzystnie niż brytyjscy operatorzy w Wielkiej Brytanii i odwrotnie.
Uprawnia to do korzystniejszego traktowania niż to, które przysługuje usługodawcom lub inwestorom z krajów trzecich bez podobnych przepisów.
Jednakże w zakresie klauzuli najwyższego uprzywilejowania – domaganie się korzystniejszego traktowania przyznanego odpowiednio przez Wielką Brytanię lub UE w ich przyszłych umowach dotyczących handlu usługami i inwestycji z innymi krajami trzecimi – usługi finansowego zostały wyłączone. Podobnie w przypadku klauzuli przeglądowej (review clause).
Niewiadoma co do zasad równoważności
Bardzo istotną kwestią, która dotąd nie została rozstrzygnięta, są zasady uznawania równoważności ram prawnych i nadzorczych w obszarze usług finansowych – stanowią one jednostronne decyzje każdej ze stron i nie podlegają negocjacjom (z formalnego punktu widzenia), a przepisy uzgodnionej umowy się do nich nie odnoszą.
Kwestia usług finansowych nie została w pełni rozstrzygnięta w relacjach między Unią a UK
Otwierają one dostęp do rynków finansowych podmiotom z danego państwa lub też wyłączają niektóre obowiązki, które muszą być wypełniane przez podmioty pochodzące z państw trzecich.
Na ten moment Komisja Europejska wydała decyzje o adekwatności jedynie w dwóch obszarach – odnośnie do centralnych depozytów papierów wartościowych oraz – na czas określony – względem kontrahentów centralnych (CCP) – które mają zastosowanie od początku stycznia 2021 r.
W kilkudziesięciu innych obszarach Komisja zapowiedziała, że nie wyda takich decyzji przed początkiem 2021 r., gdyż potrzebuje więcej czasu na analizę rozbieżności przepisów brytyjskich względem tych obowiązujących w UE, uzasadniając to też opóźnieniem w przekazaniu informacji przez stronę brytyjską.
Komisja będzie rzecz jasna podejmować decyzje w oparciu o własny interes – jest to szczególnie istotne politycznie w kontekście kontynuowania prac nad unią rynków kapitałowych.
Widać zatem, że kwestia usług finansowych nie została w pełni rozstrzygnięta w relacjach między Unią a UK.
Czeka nas jeszcze kilka rund negocjacji, zanim będziemy wiedzieć, jak funkcjonować będą wzajemnie wobec siebie rynki finansowe w Wielkiej Brytanii i w państwach członkowskich.
