Najnowsze wydanie miesięcznika BANK 
Instytut Odpowiedzialnych Finansów opublikował kolejny raport „Zagrożenia nadmiernego długu publicznego”. Jego autorami są Sławomir Dudek – główny ekonomista Forum Obywatelskiego Rozwoju, Ludwik Kotecki, członek Rady Polityki Pieniężnej i Monika Kurtek, główna ekonomistka Banku Pocztowego.
Po raz pierwszy od ponad trzech dekad Niemcy odnotowały miesięczny deficyt handlowy, co jest sygnałem, że największa gospodarka Europy przeżywa trudności z powodu przerwanych łańcuchów dostaw i rekordowych cen energii związanych z wojną Rosji na Ukrainie.
Rosyjska inwazja na Ukrainę znacząco zakłóciła światowe rynki rolne, ponieważ Rosja i Ukraina były głównymi eksporterami zbóż, pszenicy, kukurydzy, nasion oleistych (zwłaszcza słonecznika) i nawozów sztucznych. Doprowadziło to do pogłębienia niestabilności rynków, przede wszystkim do gwałtownego wzrostu cen kluczowych produktów rolnych i środków produkcji rolniczej, pisze Witold Gadomski na podstawie danych Eurostatu.
Przeciętne miesięczne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw wyniosło w maju 6399,59 zł i było o 13,5% wyższe niż w maju 2021 roku. Ale przeciętne ceny towarów i usług konsumpcyjnych były wyższe o 13,9%, a zatem realnie wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw spadły o 0,4%. Dzisiaj to jest 1 lipca GUS podał wstępne dane dotyczące inflacji w czerwcu. Wynosi ona r/r 15,6 %.
PIT w kształcie takim jak obecny jest nie do utrzymania, pisze Witold Gadomski.
Rosja po raz pierwszy od stu lat nie wywiązała się ze swoich zobowiązań w walucie obcej. W niedzielę 26 czerwca wygasł okres karencji na spłatę około 100 mln USD odsetek od obligacji, nominowanych w amerykańskiej walucie. Niewypłacalność jest na razie głównie symboliczna i nie ma większego znaczenia dla Rosjan, którzy borykają się z wieloma gospodarczymi kłopotami, wywołanymi przez zachodnie sankcje nałożone w odpowiedzi na rosyjską agresję na Ukrainie. Rosyjski agent płatniczy, Krajowy Depozyt Rozliczeniowy, został poddany unijnym sankcjom.
Od kilku lat Forum Obywatelskiego Rozwoju publikuje „Rachunek od państwa”, czyli zestawienie wydatków publicznych za poprzedni rok w przeliczeniu na mieszkańca Polski.
Mimo, że Unia Europejska jest obszarem wspólnego rynku, a pomiędzy państwami członkowskimi nie ma barier celnych, to poziomy cen towarów i usług konsumpcyjnych znacznie się różnią, pisze Witold Gadomski.
Rosnąca rentowność obligacji rodzi obawy przed kolejnym kryzysem, ostrzega Witold Gadomski.
– Przed wybuchem wojny w Ukrainie perspektywy gospodarcze świata na lata 2022-2023 wydawały się korzystne – stwierdza cykliczny raport OECD Economic Outlook, opublikowany w czerwcu.
Ministerstwo Finansów przygotowało projekt nowelizacji przepisów w ustawie o finansach publicznych, którym chce zmodyfikować Stabilizującą Regułę Wydatkową (SRW). Wycofuje się z poprawki, wprowadzonej przed prawie siedmiu laty.
Zamieszanie wokół tzw. „kamieni milowych” Krajowego Planu Odbudowy”, których treść nie jest znana wielu ważnym decydentom zdaniem Witolda Gadomskiego świadczy o braku zainteresowania polityków rządzącej koalicji niezwykle ważnymi sprawami gospodarczymi, albo o złym obiegu informacji w rządzie.
Według szacunków opublikowanych przez Eurostat w I kwartale 2022 r. PKB wyrównany sezonowo wzrósł o 0,7% w Unii Europejskiej i o 0,6% w strefie euro, w porównaniu z poprzednim kwartałem. W czwartym kwartale 2021 r. PKB wzrósł o 0,5% w UE i 0,2% w strefie euro, pisze Witold Gadomski.
Według analityków BCS Global Markets w 2022 r. budżet Federacji Rosji pozostanie zrównoważony mimo embarga na import ropy naftowej wprowadzonego przez Unię Europejską. Jednak w 2023 roku sytuacja budżetu pogorszy się. Straty budżetowe Rosji wyniosą wówczas 30-50 mld USD.
Po czterech miesiącach 2022 roku dochody budżetu wyniosły 168 056,6 mln zł i były wyższe niż po czterech miesiącach ubiegłego roku o 14,3%. Dochody podatkowe wyniosły 154 192,2 mln zł (wzrost rok do roku o 16,4%), z czego podatki pośrednie 104 770,1 mln zł (wzrost o 13,7%). Wysoka nominalna dynamika dochodów budżetowych jest wynikiem przyspieszającej inflacji, która sprawia, że rosną wpływy z VAT i akcyzy, mimo obniżenia ich stawek na paliwa, energię i żywność.
Ceny wyznaczane przez producentów przemysłowych rosną znacznie szybciej niż detaliczne ceny dóbr i usług konsumpcyjnych. Przyczyną jest wzrost cen nośników energii, spowodowany przez Rosję oraz zakłócenia łańcuchów dostaw.
Witold Gadomski omawia emisję nowych obligacji detalicznych, porównuje je z już funkcjonującymi na rynku i przedstawia inne pomysły na ochronę wartości oszczędności zgromadzonych w polskich złotych.
Magyar Bankholding, czyli Holding Bankowy, który powstał z połączenia Budapest Bank, MKB Bank i Takarék Group, rozpoczął działalność 15 grudnia 2020 roku. Docelowo trzy banki mają zostać połączone, ale stanie się to ostatecznie dopiero w roku przyszłym.
Dane z Biura Informacji Kredytowej pokazują, że Polacy coraz częściej sięgają po pożyczki, tzw. „chwilówki, natomiast badania GFK Polonia wskazują na przyczynę tego zjawiska – Polakom zaczyna brakować pieniędzy do pierwszego. Sytuację opisuje Witold Gadomski
Unia Europejska i Polska stoją w obliczu stagflacji. Niemal we wszystkich krajach wzrost gospodarczy zwalnia, a jednocześnie utrzymuje się wysoka inflacja. Te dwa zjawiska łącznie tworzą stagflację.
Niefortunna wypowiedź premiera Mateusza Morawieckiego, który wezwał Norwegię do podzielenia się nadzwyczajnymi zyskami z drożejącej ropy i gazu spotkała się z reakcją norweskich polityków i mediów, pisze Witold Gadomski.
Według analizy Allianz Trade, Unia Europejska mogłaby wprowadzić embargo na ropę naftową natychmiast bez większej szkody dla jej gospodarki, pisze Witold Gadomski.
Ministerstwo Rozwoju Gospodarczego Rosji opracowało prognozę makroekonomiczną na lata 2022‒2025. Prognoza ta będzie podstawą opracowania budżetów Federacji na następne lata.
Według najnowszego opracowania Banku Światowego „Wojna w pandemii”, który zajmuje się wpływem kryzysu na Ukrainie i pandemii COVID-19 na przepływy migracyjne i przekazy pieniężne, w roku 2022 spodziewany jest wzrost przekazów pieniężnych, płynących do krajów o niskich i średnich dochodach o 4,2%. Wartość tych przekazów sięgnie 630 mld USD i będzie większa niż zagraniczne inwestycje bezpośrednie i przepływy oficjalnej pomocy.
Werner Hoyer, prezes Europejskiego Banku Inwestycyjnego (EBI) i były minister stanu w niemieckim MSZ, powiedział agencji Reutera, że konieczny jest plan odbudowy Ukrainy podobny do Planu Marshalla, wprowadzonego po II wojnie światowej. Wówczas kraje europejskie otrzymały od Stanów Zjednoczonych pomoc gospodarczą i techniczną wartą, według dzisiejszych realiów, ok. 200 mld USD. Hoyer uważa, że Ukraina zniszczona działaniami wojennymi potrzebować będzie więcej.
Rosnąca rentowność polskich obligacji rządowych zagraża finansom państwa i bankom, pisze Witold Gadomski.
Od wielu lat oczekiwana długość życia w chwili urodzenia w krajach Unii Europejskiej wzrastała. Według unijnych statystyk od lat ‘60 dwudziestego wieku urodzeni w kolejnych dekadach Europejczycy mieli szansę żyć dwa lata dłużej niż ich wcześniej urodzeni rodacy. Jednak według najnowszych danych obecnie średnia oczekiwana długość życia znalazła się w stagnacji, a w niektórych krajach nawet spadła.
Obniżka podatków w sytuacji rosnącej inflacji i głębokiego deficytu fiskalnego nie ma uzasadnienia ekonomicznego, pisze Witold Gadomski.
W dekrecie z 31 marca Władimir Putin nakazał płacić za eksport gazu do Europy w rublach, a nie w euro czy dolarach. Żądanie to wydaje się pozornie pozbawione sensu. Przecież jednym z celów eksportu jest pozyskanie obcych walut, zwłaszcza w pełni wymienialnych i płynnych, za które można bez trudu kupić towary i usługi potrzebne w kraju, pisze Witold Gadomski.
Według raportu opublikowanego w ubiegłym tygodniu przez sztokholmski Międzynarodowy Instytut Badań nad Pokojem światowe wydatki zbrojeniowe po raz pierwszy przekroczyły 2 bln USD i wyniosły w 2021 roku 2113 mld USD. Wydatki te były w 2021 roku o 0,7% wyższe niż w 2020 roku i o 12% wyższe niż w 2012 roku. Udział wydatków zbrojeniowych w globalnym PKB nieznacznie się obniżył ‒ z 2,3% w roku 2020 do 2,2% w 2021. Średnie wydatki na wojsko jako udział w wydatkach rządowych wyniosły w 2021 roku 5,9%.