FIDA i RIS zostają, FTT do wycofania – program prac Komisji Europejskiej na 2026 r.

FIDA i RIS zostają, FTT do wycofania – program prac Komisji Europejskiej na 2026 r.
Fot. stock.adobe.com/Grecaud Paul
Komisja Europejska zaprezentowała program prac na 2026 r., zatytułowany „Chwila niezależności Europy”, który wyznacza kierunki działań w obliczu nasilających się napięć geopolitycznych, wyzwań gospodarczych i transformacji klimatycznej.

Priorytety Komisji na 2026 rok obejmują zwiększenie konkurencyjności, wspieranie innowacji cyfrowych i ekologicznych oraz redukcję biurokracji.

Wraz z programem opublikowano pierwsze ogólne sprawozdanie dotyczące uproszczenia i egzekwowania przepisów UE. Według danych Komisji Europejskiej dotychczasowe działania – m.in. sześć pakietów zbiorczych – mają przynieść przedsiębiorstwom i obywatelom oszczędności rzędu 8,6 mld euro rocznie. Założenia pozostają zatem bez zmian w porównaniu do lat poprzednich i bieżącego roku.

W 2026 r. planowane są kolejne inicjatywy w obszarach kluczowych dla gospodarki, takich jak podatki, sektor środowiskowy czy produkty energetyczne.

Więcej nowych projektów niż wycofanych

Choć Komisja deklaruje chęć odciążania przedsiębiorstw w zakresie wymogów compliance, dane liczbowe opisujące zakres prac legislacyjnych w nowym roku pokazują inną dynamikę:

Program zawiera 38 nowych projektów i pakietów (łącznie 47 pojedynczych projektów), spośród których 25 to inicjatywy ustawodawcze mające przynieść uproszczenia. Dodatkowo Komisja zapowiada 20 przeglądów legislacji pod kątem redukcji kosztów.

Oprócz tego Komisja chce wycofać 25 projektów, które są obecnie w procesie legislacyjnym, wnioskować o uchylenie jednej aktu prawnego. Oznacza to, że w procesie legislacyjnym pozostanie 111 projektów aktów prawnych.

Te liczby potwierdzają, że rzeczywistość polityczna często nie idzie całkowicie w parze z założeniami o symplifikacji przepisów prawa UE. Nadal istnieje bardzo wiele przepisów, a ich liczba nie spada.

Warto przypomnieć, że Komisja pozostaje jedyną instytucją UE z prawem inicjatywy legislacyjnej – posiada zatem również wyłączne prawo do wycofywania swoich projektów, co daje jej znaczną autonomię w kształtowaniu przyszłych ram regulacyjnych.

FTT do lamusa

Jednym z najistotniejszych elementów programu dla branży finansowej jest wycofanie projektu dotyczącego wzmocnionej współpracy w zakresie podatku od transakcji finansowych (FTT).

Pomysł wprowadzenia FTT sięga 2013 roku, lecz przez lata nie uzyskał wystarczającego poparcia ani w Radzie UE, ani w Parlamencie Europejskim. Decyzja o jego skreśleniu z agendy potwierdza de facto koniec tej inicjatywy, która od dawna była źródłem niepewności dla banków i instytucji obrotu papierami wartościowymi co do kosztów podatkowych.

Jednocześnie Komisja nie zrezygnowała z projektów o znaczeniu pośrednim dla sektora finansowego, takich jak Omnibus on Taxation (pakiet reform podatkowych) czy Digital Fairness Act, który może wpłynąć na regulacje dotyczące platform cyfrowych i usług finansowych online.

RIS i FIDA zostają

Warto zwrócić uwagę na to, czego w tym planie nie ma. Zarówno FIDA czyli projekt dot. otwartych finansów i ram prawnych ws dostępu dodanych finansowych, jak i RIS czyli pakiet w sprawie strategii na rzecz inwestorów detalicznych, mający na celu podniesienie poziomu ich ochrony na rynku kapitałowym nie będą wycofane.

Mimo rosnących nadziei ze strony przedstawicieli sektora finansowego, Komisja nadal popiera te projekty pomimo braku istotnych postępów w pracach i wątpliwości po stronie obu współustawodawców – zwłaszcza w odniesieniu do FIDA.

Nowe projekty

Wśród nowych inicjatyw na uwagę zasługuje m.in. 28th Regime for Innovative Companies, który ma wspierać działalność transgraniczną firm technologicznych i start-upów, oraz Circular Economy Act, nakierowany na zrównoważone modele biznesowe.

Dla banków oznacza to potencjalny wzrost zapotrzebowania na finansowanie zielonych i innowacyjnych przedsięwzięć – a także konieczność dostosowania polityk kredytowych do nowych standardów ESG.

Czytaj także: Priorytety duńskiej prezydencji w Radzie UE: silna Europa a usługi finansowe

Godnym uwagi jest także projekt regulacji w zakresie najmu krótkoterminowego, który w ostatniej dekadzie istotnie zmienił sytuację na rynku usług turystycznych, ale również doprowadził do wzrostu rynkowej wartości wielu nieruchomości, zwłaszcza w miastach atrakcyjnych turystycznie.

Ograniczenie tego typu działalności, która realizuje często podobne cele jak usługi hotelowe, może wpłynąć na wycenę rynkową nieruchomości, które często stanowią przedmiot zabezpieczenia kredytów hipotecznych.

Dr Piotr Gałązka - prawnik, adwokat, ekspert ds. Unii Europejskiej
Piotr Gałązka – doktor nauk prawnych, adwokat, ekspert ds. Unii Europejskiej. Pełni funkcję dyrektora Przedstawicielstwa Związku Banków Polskich w Brukseli, gdzie odpowiada za monitorowanie prac legislacyjnych UE. Absolwent Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego oraz Szkoły Prawa Brytyjskiego i Unii Europejskiej University of Cambridge i Uniwersytetu Warszawskiego. sekretarz Sądu Polubownego (Arbitrażowego) przy Związku Banków Polskich. Członek Komitetu Prawnego Europejskiej Federacji Bankowej. Członek Rady Interesariuszy Centrum Europejskiego Uniwersytetu Warszawskiego.
Źródło: BANK.pl