Wyniki 17. corocznego rankingu systemów emerytalnych Mercer CFA Institute Global Pension Index
Mercer oraz CFA Institute opublikowały 17. edycję corocznego rankingu systemów emerytalnych – Mercer CFA Institute Global Pension Index (MCGPI).
W 2025 roku ocenę A utrzymały systemy emerytalne w Holandii, Islandii, Danii i Izraelu.
Po raz pierwszy ocenę A otrzymał także Singapur, jako jedyny kraj w Azji, który osiągnął tę ocenę.
W obliczu rosnącej globalnej niepewności, wzrost i skala aktywów funduszy emerytalnych coraz częściej skłaniają rządy do poszukiwania sposobów na skierowanie części tego kapitału na priorytety narodowe.
Tegoroczny Indeks omawia nieoczekiwane konsekwencje jakie mogą mieć interwencje rządowe i przedstawia osiem zasad, które mogą pomóc rządom odpowiednio zrównoważyć interesy uczestników prywatnych planów emerytalnych oraz szerszych priorytetów narodowych.
„Ponieważ ludzie żyją coraz dłużej, a rynki pracy się zmieniają, rządy są pod presją dostosowania systemów emerytalnych” — skomentowała Christine Mahoney, globalna liderka Mercer ds. planów emerytalnych zdefiniowanych świadczeń i składek.
„Jednak reforma emerytalna nigdy nie jest prosta. Ocena możliwych skutków jest niezbędna, dlatego pracodawcy, rządy i dostawcy planów emerytalnych powinni mieć głos w kształtowaniu bardziej elastycznych systemów emerytalnych” – podkreśliła ekspertka.
Margaret Franklin, CFA, prezes i dyrektor generalna CFA Institute, dodała: „Regulacje i działania rządowe – od polityki podatkowej po wymagania inwestycyjne – mają głęboki wpływ na to, jak fundusze emerytalne mogą alokować kapitał.
W sytuacji, gdy niektóre systemy oczekują od funduszy emerytalnych inwestycji uwzględniających interes narodowy, środowisko profesjonalnych inwestorów musi ostrzegać przed niezamierzonymi konsekwencjami, które mogą się pojawić, gdy wymagania lub ograniczenia zniekształcą system.
Jak jasno wskazuje Indeks, podstawowym celem emerytur musi pozostać zabezpieczenie dochodu emerytalnego, kierowane przede wszystkim obowiązkiem powierniczym. Systemy emerytalne działają najlepiej, gdy równoważą innowacje i priorytety narodowe z trwałą odpowiedzialnością za służbę interesom końcowych inwestorów.”
Rządowe wymagania a współpraca
Rządy na całym świecie od dawna mają wpływ na kształtowanie sposobu inwestowania prywatnych funduszy emerytalnych, narzucając wytyczne mające na celu ochronę emerytów lub zachęcając sektor emerytalny do wspierania krajowych celów gospodarczych.
Kraje takie jak Wielka Brytania, Kanada, Australia i Malezja niedawno zachęcały fundusze emerytalne do wspierania krajowej infrastruktury i innowacji.
Tymczasem w innych krajach toczą się debaty na temat tego, czy fundusze emerytalne powinny być zobowiązane do uwzględniania czynników środowiskowych, społecznych i zarządzania systemem, zamiast skupiać się wyłącznie na wynikach finansowych przy podejmowaniu decyzji inwestycyjnych.
„Systemy emerytalne, które nie mają restrykcji lub są one ograniczone, mają tendencję do osiągania lepszych wyników w Indeksie” — skomentował Tim Jenkins, główny autor raportu i partner w Mercer.
„To sugeruje, że zamiast stawiać wymagania, rządy mogą skupić się na uczynieniu opcji inwestycyjnych atrakcyjnymi, promowaniu przejrzystości i skutecznego zarządzana oraz wspieraniu współpracy z sektorem prywatnym w celu wspierania stabilnych systemów emerytalnych i wzrostu gospodarczego” – stwierdził.
Krzysztof Nowak, prezes Mercer Polska dodaje: „Ocena – wartość indeksu dla Polski w tegorocznym badaniu systemów emerytalnych to 57 punkty, o 0,2 punktu więcej niż w 2024 roku (wzrost oceny to efekt lepszych wskaźników ekonomicznych dla Polski – głównie prognoz wzrostu PKB).
Zauważmy jednocześnie, że w tym roku jedynie sześć krajów uzyskało niższą ocenę (wartość indeksu) niż w 2024 roku, co więcej w przypadku kilku systemów wzrost był znaczący. Z tej perspektywy lepsza ocena Polski w stosunku do ubiegłego roku nie wygląda spektakularnie.
Polska ponownie znalazła się w grupie krajów zaliczonych do kategorii C (przed nami są cztery „lepsze” kategorie, za nami w praktyce już tylko jedna) – tutaj bez zmian w stosunku do 2024 roku.
Do tej samej kategorii zaliczono m.in. Japonię, Włochy, Południową Afrykę, Austrię, Koreę Południową oraz Chiny.
Z nieco bardziej dla nas egzotycznych krajów podobnie oceniono systemy emerytalne m.in. Botswany oraz Namibii.
Podkreślić warto, że Polska znalazła się na czwartym miejscu w swojej kategorii, wyprzedzając m.in. Austrię, która znalazła się na miejscu dziesiątym.
W ostatniej kategorii krajów (D) znalazły się: Turcja, Filipiny, Argentyna i Indie.
Kraje, które uzyskały liczbę punktów w Indeksie powyżej 80, otrzymały ocenę A. To kraje, które oferują solidny system emerytalny, który zapewnia dobre świadczenia, jest stabilny i cechuje się wysokim poziomem integralności.
W tym gronie mamy trzy kraje z Europy, odpowiednio: Holandię, Islandię i Danię plus Singapur (po raz pierwszy w rankingu, i jako pierwszy kraj z Azji) oraz Izrael.
Rekomendacje dot. zmian w polskim systemie emerytalnym od lat pozostają bez zmian. Wśród nich na pierwszym miejscu znajduje się postulat zwiększenia znaczenia elementu kapitałowego systemu emerytalnego (u nas są nim m.in. OFE, PPK, PPE) – pamiętajmy bowiem, że w naszym kraju wciąż (i długo tak będzie, jeżeli system nie zostanie istotnie zmieniony) podstawowa część świadczeń emerytalnych wypłacana jest przez ZUS, w ramach tzw. systemu redystrybucyjnego.
Podkreślmy też, że źródłem tych wypłat nie są „odłożone i zaoszczędzone” środki, ale bieżące składki na ZUS oraz dopłaty z budżetu.
Czytaj także: Polska na 29 miejscu w rankingu systemów emerytalnych – Mercer CFA Institute Global Pension Index
Kolejne dwa postulaty to zwiększenie skali oszczędności gospodarstw domowych oraz wzrost aktywności zawodowej osób 50+.
Widać od razu, że każda z tych rekomendacji dotyczy niezwykle złożonego zagadnienia, gdzie postęp i zmianę można osiągnąć jedynie konsekwentnymi i kompleksowymi działaniami” – podsumował Krzysztof Nowak.
Zapewnienie dochodów emerytalnych poprawia się w skali globalnej
Kraje, które uzyskały liczbę punktów w Indeksie powyżej 80, otrzymały ocenę A. To kraje, które oferują solidny system emerytalny, który zapewnia dobre świadczenia, jest stabilny i cechuje się wysokim poziomem integralności.
Indeks wykorzystuje ważoną średnią podindeksów adekwatności, stabilności i integralności.
W każdym z tych podindeksów najwyższe wartości osiągnęły: Kuwejt w kategorii adekwatności, Islandia w kategorii stabilności oraz Finlandia w kategorii integralności.
Co godne uwagi, w tym roku osiem systemów emerytalnych poprawiło swoją ocenę w Indeksie, a żaden system nie obniżył swojej oceny.
Oznacza to, że zapewnienie dochodów emerytalnych poprawia się w skali globalnej – co jest niezwykle ważne, zwłaszcza w obliczu wydłużającej się długości życia i spadającej liczby urodzeń.
