V Kongres Forum Technologii Bankowych 2020 online: jak pandemia COVID-19 zmieniła strategie banków
O nowych modelach bankowości dyskutowali prezesi banków:
Brunon Bartkiewicz ING Bank Śląski,
Sławomir S. Sikora Citi Handlowy,
Beata Daszyńska-Muzyczka Bank Gospodarstwa Krajowego,
Cezary Stypułkowski mBank,
a dyskusję moderował Krzysztof Pietraszkiewicz, prezes ZBP.
Czy banki stać na inwestycje w nowe technologie?
Krzysztof Pietraszkiewicz przypomniał, że trzy lata temu Joao Bras Jorge, prezes Banku Millennium stwierdził, że jego zdaniem na skutek bardzo wielu obciążeń polski sektor bankowy powoli traci zdolność konkurencyjną i zmniejsza tempo innowacyjności. Prezes ZBP zadał pytanie: czy sektor bankowy w obliczu trudności związanych z pandemią stać jest na inwestycje w nowe technologie?
Zdaniem Brunona Bartkiewicza pandemia zwiększyła tempo akceptacji rozwiązań cyfrowych. Ma on też nadzieję, że przyspieszy to tempo zmian regulacyjnych, jeśli chodzi o możliwość korzystania z nowocześniejszych rozwiązań, na przykład chmurowych.
Postęp musi być wtedy, kiedy jest presja, a tak jest obecnie. Tylko nowoczesne rozwiązania organizacyjne i technologiczne pozwalają myśleć z optymizmem o zdolności sprostania wymogom klientów, pracowników i akcjonariuszy, i to w tej kolejności.
Cezary Stypułkowski przekonywał, że polskie banki nadal utrzymują przewagę technologiczną, jeśli chodzi o usługi oferowane klientom. Jako przykład podał system płatności BLIK. To również świadectwo, że sektor potrafi wspólnymi siłami coś zrobić.
To, co nasz czeka ‒ to wykorzystanie technologii chmurowych z ryzykami, z jakimi się to wiąże. Jest też przekonany, że chmura ma wymiar globalny, a rozwiązania lokalne będą stanowiły margines.
Odnosząc się do tych zagadnień, Sławomir S. Sikora zwrócił uwagę, że niektóre rozwiązania są stosowane w krajach, w których jest mniejsza kontrola danych.
Krajem, z którego doświadczeń, jego zdaniem możemy czerpać inspirację, jest Estonia. Zwrócił uwagę na budowanie cyfrowego ekosystemu w tym państwie.
-Warto patrzeć na ich rozwiązania, które wychodzą poza sektor bankowy i obejmują rząd, a funkcjonalności zapewniają kontakty obywateli z państwem.
BGK zmienia się pod względem wykorzystywanych technologii. Beata Daszyńska-Muzyczka potwierdziła, że BGK pracuje nad doskonaleniem swoich systemów, żeby być gotowym na wyzwania, których jeszcze dziś może nawet nie potrafimy zdefiniować.
Bank jest gotowy dostarczyć do polskiej gospodarki prawie 200 mld złotych, ale oczywiście we współpracy z całym sektorem bankowym. To bankowość elektroniczna i mobilna pozwoliły kontynuować usługi bankowe w czasie pandemii i umożliwiły bezpieczne przechodzenie przez przedsiębiorców okresu kryzysu.
Czytaj także: V Kongres Forum Technologii Bankowych online: technologia ma służyć człowiekowi
Bezpieczeństwo i edukacja klientów
W dyskusji o bezpieczeństwie i edukacji klientów podkreślono, że klient bankowości musi znać konsekwencje swojego działania. Minęły już czasy, w których banki zarabiały na asymetrii informacyjnej. Jednak nowe technologie i sposoby obsługi klientów generują nowe zagrożenia.
Zdaniem Cezarego Stypułkowskiego bezpieczeństwo nie jest obszarem konkurencji pomiędzy bankami. Jeśli zostanie wypracowane jakieś rozwiązanie, to powinno być dostępne dla innych uczestników rynku. Dziś też promocja usług publicznych poprzez rachunek bankowy będzie łatwiejsza niż budowanie takiego systemu samodzielnie przez państwo.
Krzysztof Pietraszkiewicz przypomniał wystąpienie prof. Wojciecha Cellarego w trakcie rady programowej Kongresu Gospodarki Elektronicznej, gdy stwierdził, że pewne funkcje, które powinny być wykonane w zakresie gospodarki elektronicznej przez państwo, nie są wykonywane i nie ma pewności, czy mogą one być wykonywane przez inne instytucje.
Sławomir S. Sikora podkreślił, że dla banków wyedukowany klient jest lepszym klientem. Bankowość nie może być wyspą w gospodarce, która bardzo szybko rozwija cyfryzację, pozostawiając z tyłu pozostałe obszary gospodarki.
Automatyzacja i robotyzacja gospodarki a banki
Na zakończenie dyskusji poruszono sprawę automatyzacji i robotyzacji naszego kraju, i to w jaki sposób banki mogą uczestniczyć w tym projekcie. Czy włączenie się np. w gospodarkę 4.0 może być szansą na nowe źródła dochodów sektora bankowego?
Przez wiele lat Polska budowała swoją przewagę gospodarczą na taniej sile roboczej. Dzisiaj chcemy, aby alokacja kapitału, którym dysponujemy, szła w kierunku generowania nowej fazy polskiej konkurencyjności.
Dostarczyciele kredytu mogą jedynie przyspieszać takie procesy. Powinno podjąć się wysiłek w kierunku zwiększania produktywności siły roboczej w naszym kraju na przykład przez większą robotyzację.
W dyskusji poruszono też kwestię pandemii i przygotowania się na podobne zdarzenia w przyszłości.
Technologia w nowej rzeczywistości
W kolejnym panelu dyskusyjnym udział wzięli CIO z banków:
Adam Marciniak z PKO Banku Polskiego,
Wojciech Pantkowski z Krajowej Izby Rozliczeniowej,
Patryk Nowakowski z Santander Bank
oraz Sławomir Soszyński z ING Banku Śląskiego,
a debatę moderował Karol Mazurek z firmy Accenture.
Dyskusja koncentrowała się na tym, jak nowa technologia może pomóc w rozwoju sektora bankowego i całej gospodarki. Uczestnicy panelu zwrócili uwagę, że choć na pewno warto inwestować w nowe technologie, to powinno to być robione w sposób „smart”.
Czasem lepszą inwestycją jest powstrzymanie się od inwestycji, jak stwierdził w jednej ze swoich wypowiedzi Donald Trump i warto zastanowić się, czy inwestować we wszelkie nowinki. Trzeba obserwować rynek, patrzeć na trendy i prototypować różne rozwiązania, a jeśli ma to sens, inwestować.
Wojciech Pantkowski zwrócił uwagę, że ostatnio wiele działań było w bankach związanych z zabezpieczeniem realizacji wymogów regulacyjnych i to było konkurencją dla wdrażania innowacji.
Z jednej strony potrzebne są nowe rozwiązania, z drugiej trzeba odpowiedzieć sobie na pytanie, czego oczekuje klient. Trzeba też zwrócić uwagę, że choć sektor bankowy jest pod względem technologicznym rozwinięty, to nie jest samotną wyspą i jest powiązany z innymi sektorami gospodarki i obszarami działalności jego klientów.
W dyskusji zwrócono uwagę, że dziś od działów w bankach odpowiedzialnych za nowe technologie oczekuje się też wskazywania, w których miejscach technologia może dać wartość dodaną.
Pandemia Covid-19 pokazuje nam, jak będzie wyglądała praca w bankach. Dziś banki nie kojarzą się z dużymi korporacyjnymi biurami, do których przychodzą tysiące pracowników. Pytaniem jest, czy nadal potrzebne będą takie biura.
Adam Marciniak zwrócił uwagę, że zapewnienie ciągłości działania banku z punktu widzenia technologii wiąże się z permanentnym ćwiczeniem sytuacji kryzysowych. Warto budować ekosystem, który wykorzysta technologie, wtedy idea, która powstanie w części biznesowej, trafi do części technologicznej i stworzy wartość dodaną.
Adam Marciniak przedstawił, jak wygląda wykorzystanie technologii chmurowej w PKO Banku Polskim. Bank bardzo intensywnie testuje produkcyjne modele różnego rodzaju predykcji, oceny ryzyka itp. Wykorzystuje się do tego celu również np. nauczanie maszynowe i chmurę Google.
Jak stwierdził, sprawdziła się wirtualizacja stanowisk, a wirtualny desktop sprawdził się w trakcie pandemii i był podstawą do zorganizowania pracy zdalnej.
Podczas dyskusji stwierdzono też, że obecnie globalni dostawcy technologii są na wyciągnięcie ręki. Dużo zmieniła w postrzeganiu Polski współpraca z firmami Microsoft i Google przy budowie Chmury Krajowej w naszym kraju. Stajemy się centrum rozwoju technologicznego i jest to ważny moment w rozwoju polskiej informatyki.
W opinii uczestników środowisko technologiczne w banku powinno spełniać wymagania regulacyjne, ale też zdroworozsądkowe, bo np. nie można przenieść całej infrastruktury do dostawcy, z którym będą problemy przy egzekwowaniu standardów jakości lub bezpieczeństwa.
Ważne jest też, żeby pracownicy byli przygotowani do zmiany i nie czuli, że wraz z transformacją tracą swoje miejsce na rynku, bo ich kompetencje są już nieprzydatne.
Chris Skinner o globalizacji i cyfryzacji w dobie pandemii
Ostatnim wystąpieniem w części online Kongresu była prezentacja Chrisa Skinnera, który jest między innymi założycielem europejskiej sieci specjalistów w zakresie finansów — the Financial Services Club, komentatorem gospodarczym BBC News, Sky News oraz Bloomberga, autorem głośnych książek o wpływie cyfryzacji na sektor bankowy i finansowy, mówcą i konsultantem.
Autor książki „Cyfrowi ludzie Nasza czwarta rewolucja”, zwrócił uwagę, że pandemia COVID-19 pokazała skalę globalizacji, i to jak ważne są na przykład serwisy oferujące połączenia wideo online, takie jak Zoom.
Zmieniły się też zachowania społeczeństwa. Cyfryzacja pozwoliła nam przeżyć trudny czas. Jego zdaniem zmiany, jakie wymusiła pandemia w sektorze finansowym, nie są tymczasowe, ale zostaną już na stałe.
Duże zmiany negatywnie dotknęły takie branże jak gastronomia, hotelarstwo itp. Z drugiej strony wysokie obroty i przychody odnotowały takie firmy jak Amazon.
Porównał też wpływ pandemii na różne kraje i ich sektor bankowy. W krajach, w których banki w większym stopniu przeszły transformację cyfrową ‒ lepiej sobie poradziły w tej sytuacji.
Jego zdaniem liderzy pośród banków to ci, którzy będą umieć wbudować regulacje i bezpieczeństwo w swoją infrastrukturę w chmurę obliczeniową.
Do głównego nurtu biznesu wchodzą obecnie takie technologie jak m.in. sztuczna inteligencja i blockchain. Powinniśmy być gotowi na te nowe technologie. Powinniśmy zmienić też sposób patrzenia na transformację cyfrową i widzieć ją nie tylko jako technologię, ale jako zmianę sposobu myślenia i kultury.
Chris Skinner zwrócił też uwagę, że personel średniego stopnia ma obecnie wiele obaw, bo ludzie, którzy przez wiele lat budowali swoją karierę według jasnych zasad, teraz widzą całkowitą ich zmianę.
Nagroda „Lidera Cyfryzacji Sektora Bankowego”
W tym roku nagroda „Lidera Cyfryzacji Sektora Bankowego” trafiła do rąk Jaromira Pelczarskiego, wiceprezesa Zarządu BNP Paribas Bank Polska. Jak stwierdził Laureat, odbierając nagrodę ‒ dziś wygrywają zespoły specjalistów, którzy są dobrze skomunikowani i potrafią osiągać wspólnie cele.
