Prezes UOKiK nt. jednolitego wzorca umowy o kredyt hipoteczny

Odnosząc się do wyzwań na poziomie krajowym prezes UOKiK podkreślił, iż aktualnie trwają prace nad wdrożeniem do polskiego porządku prawnego dyrektywy CCD2.

UOKiK prowadzi w tej materii konsultacje, m.in. z resortem sprawiedliwości i finansów, KNF, Rzecznikiem Finansowym. Także i banki zaproszone są do uczestnictwa w tych pracach, co pomogłoby doprecyzować przygotowywane regulacje.

Tomasz Chróstny zabrał też głos w sprawie sankcji kredytu darmowego, podkreślając iż mechanizm ten co do zasady znajduje swe uzasadnienie, natomiast musi mieć charakter proporcjonalny i nie skłaniać do nadużywania przepisów, między innymi przez podmioty z sektora odszkodowawczego.

Ma to swoje uzasadnienie w zapisach dyrektywy CCD1, jak i CCD2, które jednoznacznie wskazują, ze stosowane sankcje powinny mieć charakter proporcjonalny.

– SKD ma przede wszystkim gwarantować wysoką egzekwowalność prawa i zabezpieczenie interesów konsumentów – dodał prezes UOKiK.

Czytaj także: Prezes ZBP otwiera Forum Bankowe 2025

Tzw. podatek bankowy i podatek Belki do zmiany?

Równie poważnym problemem na gruncie obowiązujących przepisów jest kwestia tzw. transakcji nieautoryzowanych.  

– Widzimy, jak wiele dobrego zadziało się na poziomie sektora bankowego (…), jak wiele się zmieniło po to, aby ograniczyć tę skalę transakcji oszukańczych. Za to jesteśmy bardzo zobowiązani – podkreślił Tomasz Chróstny.

Podkreślił, iż dyskusja na temat tzw. podatku bankowego przyniosła pozytywny skutek – dziś mamy do czynienia co do zasady z konsensusem odnośnie konieczności zmiany formuły tej daniny.

– Podatek bankowy przede wszystkim powinien być inaczej skonstruowany po to, aby nie ograniczać akcji kredytowej – dodał prezes UOKiK.

Podejście takie niezbędne jest też w odniesieniu do tzw. podatku Belki.

– Musimy się zastanowić nad tym, jak przywrócić pewną naturalną zdolność do tego, aby budować kapitały oparte o długoterminowe oszczędności – akcentował Tomasz Chróstny, proponując dyskusję nad przechodzeniem od modelu konsumpcyjnego ku podejściu, w którym budowa oszczędności zyska wartość pierwszoplanową.

Czytaj także: Wiceminister finansów: gospodarka potrzebuje kredytów bankowych

Współpraca ZBP i UOKiK ws. jednolitego wzorca umowy o kredyt hipoteczny

Bardzo pozytywnie ocenił on działania, realizowane m.in. we współpracy ze Związkiem Banków Polskich (ZBP), na rzecz wykreowania jednolitego wzorca umowy o kredyt hipoteczny, bazujący na okresowo stałym oprocentowaniu.

Zapewnił, iż Urząd dysponuje wypracowanymi wzorcami takich rozwiązań, które według zamysłu UOKiK mogłyby być załącznikiem do ustawy o kredycie hipotecznym. To z kolei sprawiałoby, iż zapisy zawarte w takim wzorcu nie podlegałyby kontroli abuzywności.

– Chcielibyśmy, aby ten szczególny produkt finansowy, jakim jest kredyt hipoteczny, był niezwykle bezpieczny z punktu widzenia ryzyka dla obydwu stron – zapewnił Tomasz Chróstny.

W swym wystąpieniu poruszył też kwestię wykorzystania Big Data, także jeśli chodzi o zasoby zgromadzone w instytucjach publicznych, jak urząd skarbowy czy ZUS, dla zwiększenia bezpieczeństwa finansowego konsumentów, czy tworzenia modeli scoringowych.

Wskazał także na zależność między skutecznością scoringu a wykorzystaniem nowoczesnych technologii.

– Powinniśmy zadbać o to, aby modele oceny zdolności kredytowej były rzeczywiście oparte o neutralne parametry, które pozwalają w sposób obiektywny zarówno ocenić zdolność kredytową, jak i zwiększyć stopień konkurencyjności tych produktów dostępnych tak dla konsumentów, jak i dla mikro, małych i średnich przedsiębiorców – zauważył prezes UOKiK Tomasz Chróstny.