FLBS 2023 o ryzyku prawnym i regulacyjnym
Wciąż mamy złą jakość stanowionego prawa i przeregulowanie sektora. Pojawiła się natomiast nowa wersja aplikacji mobilnej mObywatel, która stała się od 1 września ‘23 trzecim dokumentem tożsamości i jest on wydawany poza strukturami administracji publicznej, a banki uczestniczą w tym procesie, nadając tożsamość cyfrową. Katarzyna Urbańska zwróciła uwagę na ryzyka, które mogą w związku z tym się zmaterializować.
Kolejne ryzyko związane jest z rozszerzonymi funkcjonalnościami tej aplikacji. Teraz stała się ona też atrakcyjna dla oszustów, bo jest w niej dowód osobisty, którym można się posługiwać w obrocie gospodarczym i zaciągać zobowiązania.
Dyrektor Zespołu Prawno-Legislacyjnego ZBP wspomniała również o tzw. ustawie lombardowej i pomyśle, aby ochroną konsumencką objąć rolników, również tych, którzy prowadzą przedsiębiorstwa. To oznacza dostosowanie procedur bankowy w ocenie zdolności kredytowej i przegląd postanowień umów pod kątem ewentualnych klauzul abuzywnych.
Nadal jest problem nieautoryzowanych transakcji płatniczych i błędów w implementacji PSD2. Jak podała, ZBP pracuje nad rekomendacjami sektora w sprawie przeciwdziałania transakcjom oszukańczym i standardami dotyczącymi reklamacji dotyczących takich transakcji.
Katarzyna Urbańska mówiła także o unijnym procesie legislacyjnym, który rozpoczął się pod koniec czerwca ‘23 i dotyczy pakietu PSD3.
Kolejnym wyzwaniem jest obrona WIBOR przed próbami podważania jego legalności i rzetelności oraz przeciwdziałanie agresywnemu marketingowi kancelarii prawnych, które publikują nierzetelne i nieprawdziwe oraz wprowadzające w błąd informacje dotyczące wskaźnika WIBOR.
Ekspertka ZBP wspomniała również między innymi o przedłużeniu wakacji kredytowych, zastrzeganiu numeru PESEL, e-doręczeniach, powództwach przedstawicielskich, DORA, PSD III i dyrektywie o sygnalistach.
W drugim wystąpieniu wprowadzającym dr Mariusz Zygierewicz, dyrektor Zespołu Ekonomiczno-Regulacyjnego i Rozwoju Kadr Bankowych w ZBP zwrócił uwagę na pakiet CRD/CRR. Regulacje w większości będą łagodziły wymogi, a nie je zaostrzały.
Należy zwrócić uwagę na wycenę nieruchomości w przypadku kredytów zabezpieczonych hipoteką na nieruchomości mieszkalnej albo komercyjnej. Jej wartość będzie wyceniana nie na podstawie wartości rynkowej, ale średniej z 6 lub 8 lat. Jeśli takiej wyceny nie będzie, to trzeba będzie zastosować pierwotną wartość nieruchomości z chwili udzielenia kredytu.
Ekspert ZBP omówił także zmiany w resolution i wymogach raportowania banków spółdzielczych na potrzeby BFG. Ponadto wspomniał o kredytowaniu klientów w świetle pisma KNF. Mogą tu być bardzo silne wymogi regulacyjne dotyczące informacji o klientach, których dziś banki nie mają w bazach danych. Mariusz Zygierewicz mówił również o zarządzaniu ryzykiem stopy procentowej.
Czytaj także: FLBS 2023: co zrobić, aby zwiększyć akcję kredytową w bankach spółdzielczych?
Wyzwania dla sektora bankowego: wakacje kredytowe, WIBOR, kredyty dla rolników
Debatę poprowadził dr Tadeusz Białek, prezes ZBP, a udział w niej wzięli: Ewa Kamińska, wiceprezes zarządu Spółdzielczego Systemu Ochrony SGB; Bogumiła Szklarska, prezes zarządu Warszawskiego Banku Spółdzielczego oraz Piotr Kaczyński, prezes zarządu w Hexa Banku Spółdzielczym.
Bogumiła Szklarska oceniła wakacje kredytowe z punktu widzenia Warszawskiego Banku Spółdzielczego. Na 554 uprawnionych kredytobiorców, z wakacji kredytowych skorzystało 322 klientów. To dla Banku ok. 3 mln zł strat odsetkowych w 2022 i ponad 3,1 mln zł w 2023 roku. Koszt wakacji kredytowych dla banków jest nieproporcjonalnie wysoki w stosunku do redukcji kosztów ryzyka kredytowego.
Jak mówił Piotr Kaczyński – pierwsi dwaj klienci, którzy złożyli wnioski o wakacje kredytowe w Banku, mieli kredyty na kwoty 1,3 mln zł i 1,2 mln zł, a dochody w minionym roku zgodnie z deklaracją do US na poziomie 1,5 mln zł. Można się zastanawiać, czy wakacje kredytowe dla takich osób są rzeczywiście potrzebne. A przedłużenie wakacji kredytowych zapewne zostanie wprowadzone. Jak stwierdził, jednym z warunków, poza kryterium dochodowym, powinno być ograniczenie, np. takie czy klient przy poprzednich wakacjach nie dokonał nadpłaty kredytu.
Zdaniem wielu ekspertów – wakacje to prezent od rządzących, a faktycznie płacą za to banki. Piotr Kaczyński ocenił, że przez ostatnie obniżki stóp procentowych cel pomocy został osiągnięty.
Czytaj także: FLBS 2023: jak mądrze wykorzystać nadwyżki wypracowywane przez banki spółdzielcze?
Ewa Kamińska, odnosząc się do problemu sprawozdawczości i związanych z tym obciążeniach banków stwierdziła, że jeśli informacja w systemach banków już jest, to problem jest mniejszy. Pozostaje tylko koszt modyfikacji systemów informatycznych. Wspomniała o rewolucji, jaka czeka banki w segmencie ekspozycji zabezpieczonych hipotecznie związanych z CRR 3.
Znaczenie będzie miało na przykład to, czy nieruchomość jest przychodowa, czy też nie. Czyli musi pojawić się szereg informacji, które trzeba do systemu wprowadzić. Ewa Kamińska zwróciła też uwagę na zasadę proporcjonalności, o której się zapomina.
W trakcie dyskusji Bogumiła Szklarska mówiła o wejściu w życie przepisów dotyczących dowodu osobistego w aplikacji mObywatel. Wymagało to modyfikacji funkcjonujących w Banku procesów i systemów finansowych pod kątem umożliwienia obsługi operacyjnej ewidencji danych i raportowania nowego dokumentu.
Podkreśliła znaczenie dużego wsparcia dla Banku ze strony banków zrzeszających i dostawców czyli firm informatycznych oraz izb gospodarczych.
Jak stwierdził Piotr Kaczyński model finansowania rolników, który obowiązuje dzisiaj, jest skuteczny i ma wrażenie, że wszystkie te zmiany, które zostały dokonane i wejdą w życie, nie są inspirowane przez rolników, a przez kancelarie, które chcą rozszerzyć sobie rynek.
To – jak dodał dr Tadeusz Białek – kolejny przykład „psucia prawa”, niemający nic wspólnego z regulacjami unijnymi i objęcie nimi tych podmiotów, które nie miały być objęte takimi regulacjami.
Ewa Kamińska zgodziła się z opiniami, że ostatnia obniżka stóp procentowych NBP była przedwczesna. To oczywiste, że wynik odsetkowy banków zmaleje.
Dyskutowano również o problemie związanym z uznaniem rolnika za konsumenta od 1 stycznia 2024 roku i sposobie jego obsługi, ew. podniesienia kosztu kredytów do poziomu takiego, jaki mają inni konsumenci.
Czytaj także: FLBS 2023 o wspólnych działaniach banków spółdzielczych
Diebold Nixdorf o nowych rozwiązaniach dot. gotówki w urządzeniach samoobsługowych
Autorskie rozwiązania zamkniętego obiegu gotówki w urządzeniach samoobsługowych – Diebold Nixdorf przedstawił Tomasz Rokita, członek zarządu i dyrektor zarządzający Pionu Banking – Polska, Ukraina, Węgry w firmie Diebold Nixdorf.
Jak powiedział, Polska jest ważnym krajem dla firmy, która ma tu swoje przedstawicielstwo i zatrudnia własnych 150 serwisantów. Na świecie DN ma cztery własne fabryki w Indiach, Chinach, Stanach Zjednoczonych i najważniejszą znajdującą się w Niemczech.
Firma specjalizuje się w produkcji urządzeń i dostarcza też do nich oprogramowanie. Jak stwierdził Tomasz Rokita, złoty zostanie z nami jeszcze długo i gotówki jest coraz więcej na rynku – tak jak i urządzeń, bo trzeba ją obsłużyć.
Obecnie coraz więcej instaluje się recyklerów i jest to trend globalny. Ekspert przedstawił portfolio urządzeń firmy z rodziny DN Series. Wspomniał także o wprowadzanym właśnie obowiązku barwienia banknotów i przesunięciu daty wdrożenia z końca września ‘23 na styczeń 2024 roku.