Bankowość i finanse | Loża Komentatorów | marzec 2021

Prezentowane opinie stanowią odzwierciedlenie prywatnych poglądów i nie wyrażają stanowiska żadnej z instytucji, z którymi ich autorzy są związani zawodowo. (Oprac. kmor)

Prof. dr hab. Jan Szambelańczyk, Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu

Rozumiem, że pytanie dotyczy kryzysu związanego z pandemią COVID-19 w Polsce. Biorąc pod uwagę powszechnie dostępne informacje na temat sytuacji sektora bankowego, wbrew oczekiwaniom niektórych interesariuszy, nie postrzegam silnych przesłanek do takiej dedykowanej wszystkim bankom interwencji. Jeżeli już, to adekwatne instrumenty należałoby dedykować kredytobiorcom, którzy bezpośrednio w następstwie decyzji rządu utracili zdolność do spłaty zobowiązań wobec banków czy swych kontrahentów. Najlepiej moje myślenie w sprawie ewentualnych działań rządu wobec banków odzwierciedla maksyma primum non nocere, i to w najszerszym jej znaczeniu.

Jest jednak inny aspekt działań antykryzysowych w kontekście problemu tzw. frankowiczów, szczególnie wobec ewentualnego niekorzystnego systemowo stanowiska Sądu Najwyższego. Tutaj potrzebne są niezwłoczne działania, przede wszystkim informacyjne ze strony Komisji Nadzoru Finansowego oraz Komitetu Stabilności Finansowej, aby dostarczyć sędziom dane o skali problemu i konsekwencjach systemowych oraz makroekonomicznych. Nie podlegają dyskusji przypadki, gdy kredyty były zaciągane na zaspokojenie własnych potrzeb mieszkaniowych kredytobiorcy w jednej z wersji kredytu walutowego, jako obejście zasady posiadanej zdolności kredytowej w złotych. Takie sytuacje banki muszą rozwiązać na swój rachunek. Inne warianty rozwiązania problemu frankowiczów an block powinny uwzględnić pakiety osłonowe (np. ulgi lub zwolnienia z podatku bankowego, opłat na BFG czy modyfikację formuły MREL).

Prof. dr hab. Stanisław Kasiewicz, SGH w Warszawie, ALTERUM

Od dłuższego czasu nasze władze polityczno-gospodarcze wydają się wyznawać pogląd, że siła, stabilność i bezpieczeństwo sektora bankowego są dane raz na zawsze. Tymczasem pozycja banków stale się osłabia. Do jej odbudowania może przyczynić się następujący pakiet działań:

Po pierwsze, należałoby znieść podatek bankowy, albo go zmodyfikować, aby nie hamował akcji kredytowej (np. wyłączając nowe kredyty, zwłaszcza dla podmiotów gospodarczych, JST). Tym bardziej że fundusze UE, które mają wkrótce napłynąć, będą wymagały zaangażowania środków własnych (krajowych). 

Po drugie, niezbędne jest wspomaganie państwa w szybkim rozwiązaniu nabrzmiałego problemu kredytów frankowych, który generuje ogromne koszty (materialne i niematerialne), nie tylko dla banków, sądów gospodarczych, Skarbu Państwa.

Po trzecie, należy unikać dalszego stosowania realnych ujemnych stóp procentowych, a także nie wypowiadać się, że nominalnie takie ...