ECOFIN za uproszczeniem ram prawnych sektora finansowego

ECOFIN za uproszczeniem ram prawnych sektora finansowego
Fot. stock.adobe.com / Maxim
ECOFIN 12 grudnia 2025 roku zamierza przyjąć konkluzję dotyczącą uproszczenia regulacji w sektorze usług finansowych i wzywającą instytucje Unii Europejskiej, zwłaszcza Komisję Europejską do podjęcia istotnych działań w tym kierunku.

Projekt konkluzji ECOFIN (Rada UE ds. Gospodarczych i Finansowych), który ma być przyjęty z końcem tego tygodnia podkreśla, że nadmierna złożoność przepisów obciąża instytucje finansowe, utrudnia nadzór i ogranicza konkurencyjność gospodarki europejskiej.

W projekcie przypomniano, że według deklaracji przywódców Unii Europejskiej uproszczenie prawa jest kluczowe dla wzmocnienia konkurencyjności i redukcji kosztów regulacyjnych, zwłaszcza dla MŚP.

Rada ECOFIN wskazuje, że choć pewien poziom złożoności regulacji jest nieunikniony, to przez lata narastał on w sposób nadmierny i utrudniający funkcjonowanie sektora.

W konkluzjach zaakcentowano potrzebę działań obejmujących zarówno istniejący zasób aktów prawnych, jak i nowo powstające regulacje.

Rada wskazuje także na znaczenie nowych technologii, takich jak sztuczna inteligencja, które mogą pomóc w identyfikowaniu powielonych obowiązków oraz usprawnić raportowanie danych.

Czytaj także: Unia Europejska rok po raporcie Draghiego

Wytyczne ECOFIN dla instytucji UE

Dokument przedstawia zestaw zasad, którymi powinny kierować się instytucje unijne. Do najważniejszych należą: zachowanie kluczowych filarów stabilności finansowej, identyfikacja przepisów przestarzałych lub nadmiarowych oraz ograniczenie liczby delegacji do aktów poziomu 2 i wytycznych poziomu 3.

Rada zwraca też uwagę na konieczność realistycznych ocen skutków regulacji oraz lepszej koordynacji procesu legislacyjnego, w tym wprowadzenia zasady, aby nowe obowiązki sprawozdawcze wchodziły w życie tylko raz w roku.

Instrukcje dla Komisji Europejskiej

Rada ECOFIN wzywa Komisję Europejską do przedstawienia kompleksowego planu przeglądu istniejących przepisów dotyczących usług finansowych na poziomie 1, tj. dyrektyw i rozporządzeń.

Ponadto, Rada wskazuje palącą potrzebę wdrożenia tzw. dyskusji „poziomu 0”, czyli ustrukturyzowanych dyskusji między Komisją, Radą i Parlamentem Europejskim, które mają służyć ocenie konieczności wprowadzania nowych regulacji przed rozpoczęciem prac legislacyjnych.

Istotnym postulatem dla sektora bankowego, który od dawna podkreśla brak troski o nadmierne koszty implementacji nowych przepisów bądź ich nowelizacji, jest wezwanie do ulepszenia procesu oceny skutków regulacji w odniesieniu do skutków transgranicznych i na poziomie państw członkowskich.

Wskazana jest dodatkowo zachęta do analiz ex post w postaci porównania rzeczywistych kosztów wdrożenia (np. kosztów IT) z początkowymi ocenami skutków.

Rada ECOFIN – oczekiwania na przyszłość

Warto zauważyć w tym kontekście, że w połowie 2026 roku Komisja Europejska ma przedstawić raport o konkurencyjności sektora bankowego względem konkurentów na arenie globalnej oraz w odniesieniu do możliwości finansowania potrzeb gospodarki europejskiej.

Rada w konkluzji oczekuje, że Komisja uwzględni jej stanowisko, przygotowując rzeczony raport.

W dokumencie podkreślono znaczenie porozumienia międzyinstytucjonalnego w sprawie lepszego stanowienia prawa oraz potrzebę zwiększenia przejrzystości i oparcia procesu legislacyjnego na dowodach.

Rada oczekuje także wyników prac Komisji, ESAs oraz specjalnej grupy wysokiego szczebla przy EBC dotyczących uproszczenia nadzoru i regulacji.

Potrzeba większej proporcjonalności w przepisach ESAs

Jednocześnie ECOFIN w konkluzji zachęca Europejskie Urzędy Nadzoru (EBA, ESMA i EIOPA) do tworzenia bardziej zwięzłych i proporcjonalnych standardów technicznych poprzez przyjęcie prostszego i bardziej ukierunkowanego podejścia do opracowywania regulacyjnych (RTS) i wykonawczych (ITS) standardów technicznych.

Nadmierna złożoność tych przepisów przekłada się na rosnące koszty instytucji finansowych.

Dr Piotr Gałązka - prawnik, adwokat, ekspert ds. Unii Europejskiej
Piotr Gałązka – doktor nauk prawnych, adwokat, ekspert ds. Unii Europejskiej. Pełni funkcję dyrektora Przedstawicielstwa Związku Banków Polskich w Brukseli, gdzie odpowiada za monitorowanie prac legislacyjnych UE. Absolwent Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego oraz Szkoły Prawa Brytyjskiego i Unii Europejskiej University of Cambridge i Uniwersytetu Warszawskiego. sekretarz Sądu Polubownego (Arbitrażowego) przy Związku Banków Polskich. Członek Komitetu Prawnego Europejskiej Federacji Bankowej. Członek Rady Interesariuszy Centrum Europejskiego Uniwersytetu Warszawskiego.
Źródło: Portal Finansowy BANK.pl