Komisja Europejska proponuje strategię edukacji finansowej oraz zalecenie ws rachunków oszczędnościowo-inwestycyjnych
Komisja Europejska realizuje ogłoszone w komunikacie o Unii Oszczędności i Inwestycji działania mające na celu wsparcie i rozwój rynku kapitałowego w Unii Europejskiej.
Głównym założeniem ogłoszonej inicjatywy jest umożliwienie mieszkańcom UE podejmowania bardziej świadomych decyzji finansowych, co ma prowadzić do większego bezpieczeństwa i samodzielności w inwestycjach.
Edukacja finansowa jako wzmocnienie konsumenta
Zgodnie ze statystykami Eurobarometru, jedynie ok. 20% mieszkańców Unii deklaruje wysoki poziom wiedzy finansowej, a ponadto widoczne są w tym zakresie duże rozbieżności między poszczególnymi państwami członkowskimi.
Komisja dąży do podniesienia tych kompetencji, tak aby stanowiły one podstawę niezależności ekonomicznej Europejczyków.
Strategia edukacji finansowej zakłada cztery filary działań: koordynację i wymianę najlepszych praktyk pomiędzy państwami, ogólnoeuropejską kampanię informacyjną, wsparcie finansowe dla inicjatyw edukacyjnych i badań oraz stałe monitorowanie postępów poprzez regularne badania opinii.
Komisja zachęca państwa członkowskie do wykorzystania dostępnych funduszy unijnych, by rozwijać krajowe programy edukacji finansowej i tworzyć narzędzia pozwalające oceniać ich skuteczność.
Zalecenia co do kont oszczędnościowo-inwestycyjnych
Drugim elementem ogłoszonego pakietu jest propozycja wprowadzenia Kont Oszczędnościowo-Inwestycyjnych (Savings and Investment Accounts – SIA). To model rachunku, który ma uprościć proces inwestowania w instrumenty rynku kapitałowego, także w formie cyfrowej. Z takich kont będą mogli korzystać klienci detaliczni za pośrednictwem autoryzowanych instytucji finansowych, w tym banków, firm inwestycyjnych etc.
SIA mają zachęcać obywateli do inwestowania dzięki prostym procedurom, przejrzystym zasadom i często także ulgom podatkowym. Użytkownicy – według rekomendacji KE dla państw członkowskich – będą mogli samodzielnie decydować, w jakie produkty lub sektory gospodarki chcą inwestować, a jednocześnie korzystać z elastyczności – m.in. możliwości posiadania kilku kont czy łatwego przenoszenia portfeli między dostawcami.
Komisja Europejska rekomenduje państwom członkowskim wprowadzenie tego typu kont tam, gdzie jeszcze nie istnieją, oraz udoskonalenie obecnych rozwiązań w oparciu o najlepsze praktyki europejskie i światowe.
Współpraca z krajami UE i interesariuszami ma zapewnić, że Europejczycy będą lepiej przygotowani do zarządzania swoimi finansami, zyskają szerszy dostęp do inwestycji i będą mogli w pełni korzystać z korzyści, jakie niesie rozwinięta Unia Oszczędności i Inwestycji.
Działania jedynie nielegislacyjne
Komisja Europejska zdecydowała się zastosować instrumenty nielegislacyjne, zamiast proponowania nowych aktów prawnych, takich jak dyrektywy czy rozporządzenia. Wynika to przede wszystkim z ograniczonych kompetencji Unii w obszarach, których dotyczą inicjatywy.
Zgodnie z zasadą przyznania, UE działa tylko w tych dziedzinach, w których państwa członkowskie powierzyły jej odpowiednie uprawnienia. Edukacja, w tym edukacja finansowa, należy zasadniczo do kompetencji krajowych, a rola Unii ma charakter wspierający, koordynujący i uzupełniający.
Czytaj także: Oszczędności obywateli UE będą finansowały inwestycje strategiczne i zwiększą ich emerytury
Podobnie kwestia zachęt podatkowych związanych z inwestowaniem pozostaje w gestii poszczególnych państw, ponieważ polityka podatkowa nie jest co do zasady regulowana na poziomie unijnym.
Dlatego zapewne Komisja uznała, że skuteczniejszym i jedynie de facto zgodnym z zasadą pomocniczości podejściem będzie wydanie rekomendacji i ogłoszenie strategii, które mogą inspirować państwa członkowskie do działań, nie narzucając im sztywnych rozwiązań prawnych. Komisja podkreśla, że w ten sposób może promować wspólne standardy i dobre praktyki w całej Unii.
