Zdolność kredytowa i mieszkania dla Polaków

Na polskim rynku mieszkaniowym brakuje co najmniej 641 tysięcy lokali – taką informację podało w tym roku Ministerstwo Rozwoju.

Wykluczenie mieszkaniowe i kredytowe

Szacunki te uznać można za bardzo ostrożne, w rzeczywistości bowiem ów deficyt może być nawet kilkukrotnie większy, zwłaszcza, jeśli uwzględnimy całkiem niemałą liczbę mieszkań w złym stanie technicznym i niespełniających jakichkolwiek standardów. Nawet 10% budynków mieszkalnych w Polsce  kwalifikuje się jako substandardowe.

Problem wykluczenia mieszkaniowego wiąże się z innym zjawiskiem, jakim jest wykluczenie kredytowe.

Korelacja pomiędzy tymi zjawiskami dostrzegalna jest zwłaszcza na rynku polskim, gdzie finansowanie bankowe odgrywa kluczową rolę w zaspokajaniu potrzeb mieszkaniowych gospodarstw domowych.

Kwestia wykluczenia kredytowego, pomimo jej fundamentalnego znaczenia dla funkcjonowania rynku nieruchomości i zaspokajania popytu na własne „M”, nie była dotychczas w warunkach polskich poddawana wystarczająco dogłębnej analizie.

Pionierski charakter w tym obszarze ma zatem raport badawczy sporządzony przez zespół kierowany przez prof. Marka Bryxa, zatytułowany „Zdolność kredytowa społeczeństwa polskiego w zakresie kredytów mieszkaniowych”.

Prezentacja tego dokumentu oraz dyskusja nad zawartymi w nim wnioskami będzie podstawą dyskusji podczas kolejnego webinarium Programu Analityczno Badawczego, które transmitowane będzie na żywo w dniu 17 września br.

Ograniczona zdolność kredytowa rodzin 4 i 5 osobowych

Szczegółowe opracowanie zawiera ocenę zdolności kredytowej społeczeństwa polskiego w obszarze hipotecznych kredytów mieszkaniowych, uwzględniając tak istotne zjawiska jak poziom wykluczenia i dostępność finansowania.

Autorzy skoncentrowali się na zidentyfikowaniu efektywnych rozwiązań wykorzystywanych na świecie w zakresie finansowania mieszkalnictwa, które pomagają niwelować bariery w dostępie do kredytu dla różnych grup ludności. Wskazano poziom dostępności kredytowania mieszkaniowego dla gospodarstw domowych wg rozmiaru miast oraz wielkości rodziny.

Na podstawie otrzymanych wyników, twórcy raportu dokonali także określenia skali wykluczenia mieszkaniowego ze względu na niedostatek dochodów i wysokie ceny nieruchomości.

Wyniki analizy wskazały, że we wszystkich kategoriach miast (małe, duże, średnie) rodziny 4-osobowe i 5-osobowe nie mają możliwości uzyskania kredytu hipotecznego na zakup mieszkania 50 m2 lub zaciągają kredyt w warunkach istotnego przekredytowania.

Trudne położenie rodzin wielodzietnych

Nieco lepiej wygląda sytuacja mniejszych rodzin, niemniej w wielu miastach rodziny 3-osobowe mogą mieć trudności w nabyciu mieszkania 50 m2. Symulacja możliwości nabycia mieszkań o powierzchni 75 m2, a więc minimum powierzchniowego dla rodzin wielodzietnych, pokazuje skalę ich wykluczenia. Dochody ludności na poziomie mediany, poza wyjątkami dotyczącymi rodzin 2-osobowych, nie pozwalają na kredytowanie zakupu mieszkań 75 m2.

Autorzy dokonali także określenia skali potrzeb gospodarstw domowych w zakresie najmu. Dla oceny sytuacji w miastach wprowadzono dwa syntetyczne wskaźniki obrazujące średnią dostępność mieszkań na wynajem w aspekcie ilościowym i w aspekcie finansowym.

Analizę podsumowują rekomendacje dla każdego z badanych zagadnień.

Epidemia, recesja i zdolność do zaciągania kredytów mieszkaniowych

W obecnych uwarunkowaniach nie może zabraknąć dyskusji na temat skutków epidemii koronawirusa dla rynku kredytów hipotecznych.

Zjawiska kryzysowe, zwłaszcza te o zasięgu globalnym bądź ponadregionalnym, mają wszak istotny wpływ na funkcjonowanie rynku kredytów hipotecznych. Rosnące bezrobocie, osłabienie siły nabywczej pieniądza, wreszcie spowolnienie dotykające sektor budownictwa mieszkaniowego – wszystkie te czynniki, występujące oddzielnie lub w różnych kombinacjach, skutkują osłabieniem aktywności klientów indywidualnych na rynku nieruchomości, czego prostą konsekwencją jest z kolei spadek zapotrzebowania na finansowanie potrzeb mieszkaniowych.

Tyleż negatywnym, co i nieuniknionym efektem recesji jest także obniżanie się jakości portfeli kredytowych banków, zauważalne szczególnie w przypadku zobowiązań wysokokwotowych, a więc i kredytów hipotecznych.

Jak te wszystkie czynniki przekładają się na dostęp do finansowania mieszkalnictwa – dyskusji na ten temat z pewnością nie zabraknie podczas webinarium.

Zainteresowani udziałem w webinarium mogą się rejestrować pod adresem konferencje.alebank.pl