Bankowość i Finanse | Wywiad Miesiąca | Bezpieczeństwo to wartość broniąca idei bankowości

Co martwi obecnie prezesa UOKiK, a z czego jest dumny?

– Dla mnie osobiście, jak i wszystkich pracowników UOKiK, powodem do satysfakcji jest rosnący nacisk na stosowanie uczciwych praktyk rynkowych przez największe przedsiębiorstwa. Realizując cele biznesowe, podmioty te uwzględniają wyższy poziom oczekiwań w zakresie ochrony klienta indywidualnego, co jest jednym z celów funkcjonowania naszego urzędu. Od dawna bardzo nam zależało, by przedsiębiorcy postępowali coraz uczciwiej, w coraz większym stopniu troszczyli się o interesy konsumentów, zaś uczciwa konkurencja zapewniała większe możliwości rozwoju wszystkim graczom. Kwestia ta nabiera szczególnego znaczenia po kilku latach poważnych, nieprzewidywanych zaburzeń w gospodarce, jakie przyniosła pandemia, a następnie wojna za naszą wschodnią granicą. W tak trudnych warunkach sprawdziliśmy się zarówno jeżeli chodzi o szeroko rozumiane wsparcie, którego udzielaliśmy poprzez dzielenie się wiedzą czy notyfikację programów pomocowych, jak i przeciwdziałanie praktykom, które dotykały zarówno konsumentów, jak i uczciwych przedsiębiorców. Po latach niełatwych doświadczeń, gdy relacje gospodarcze były niezwykle trudne, zarówno jeżeli chodzi o materializację ryzyka, jak i wzrost poziomu niepewności, nadszedł etap, kiedy musimy wspólnie dążyć w jakimś stopniu do przywrócenia normalności.

Działania, które obecnie prowadzimy, koncentrują się na wyzwaniach z obszaru transformacji energetycznej, klimatycznej i cyfrowej, ale również przywracaniu konkurencyjnych i zgodnych z prawem relacji w gospodarce. Wzmożona pomoc publiczna w ostatnich latach zaburzała funkcjonowanie mechanizmów rynkowych, dlatego czas odchodzić od rozwiązań uzasadnionych w nadzwyczajnych uwarunkowaniach.

Dla sektora bankowego w kontekście budowy długotrwałych relacji z klientem szczególnie ważnym obszarem są kredyty mieszkaniowe. Czy uda się wypracować wspólny model, który zabezpieczałby klienta, ale i sektor bankowy?

– Jestem orędownikiem zarówno jednolitego wzorca umowy kredytu hipotecznego, jak również upowszechniania kredytu na okresowo stałą stopę procentową, czemu dałem publicznie wyraz podczas ubiegłorocznego Europejskiego Kongresu Finansowego w Sopocie. Deklarowałem wówczas gotowość udzielenia wsparcia, by takie rozwiązanie wypracować i uczynić standardem rynkowym, które zabezpiecza obie strony umowy. Konsumenci powinni mieć przeświadczenie, że to rozwiązanie gwarantuje ochronę ich praw i interesów, jak również mityguje ryzyka, które z kolei dostrzega sektor bankowy. Musimy w tym zakresie poszukiwać pewnego konsensusu, uwzględniającego niekiedy przeciwstawne interesy obydwu stron relacji biznesowej, który należy wypracować w toku dialogu z udziałem wszystkich interesariuszy.

Z naszego punktu widzenia niezwykle istotne jest, by ów jednolity wzór umowy wspierał rozwój rynku kredytów hipotecznych opartych na okresowo stałym oprocentowaniu, a warunki zawierania umów były jak najkorzystniejsze dla gospodarstw domowych. Szanujemy propozycje przedstawione przez sektor bankowy, niemniej zależy nam, by ostateczny dokument należycie gwarantował prawa obu stron. Niebawem zakończymy pracę nad roboczą wersją, którą chcielibyśmy poddać w pierwszej kolejności pod konsultacje robocze z KNF, a następnie przedyskutować z reprezentantami rynku – sektorem bankowym, ale i konsumentami czy kancelariami ich reprezentującymi. W ten sposób możemy uzyskać informacje o dodatkowych ryzykach. Celem jest ukształtowanie wzorca przemyślanego i trwałego w perspektywie wieloletniej, dlatego dajemy sobie nieco więcej czasu, niż pierwotnie zakładaliśmy, kiedy gotowe rozwiązanie miało być przedstawione na przełomie grudnia i stycznia.

Odpowiedzialność w zarządzaniu finansami osobistymi polega na tym, aby przygotować się na różne uwarunkowania, by móc zapewnić bezpieczeństwo finansowe sobie i swoim bliskim. Nawyk oszczędzania buduje się w perspektywie wieloletniej, a banki – z uwagi na specyfikę prowadzonej działalności – powinny w szczególnym stopniu podkreślać, jak ważne są oszczędności, skłonność do oszczędzania, ale i odpowiednie przepisy, które wspierają gromadzenie pieniędzy.

Spodziewam się, że w marcu przeprowadzimy konsultacje z KNF, a następnie przejdziemy do dyskusji z przedstawicielami rynku, by wzorzec mógł ujrzeć światło dzienne jeszcze w obecnym roku. Równolegle powinniśmy szukać rozwiązań mitygujących ryzyka systemowe. Stąd między innymi zapoczątkowana przez środowisko bankowe dyskusja o cash poolingu, a także sygnalizowana przez nas od dawna potrzeba upowszechniania kredytów hipotecznych bazujących na stałej stopie. Wszystko to jest elementem szerszej dyskusji, jak zmitygować ryzyka, dostarczając szersze możliwości finansowania konsumentów i przedsiębiorców przez banki. Ich rola będzie kluczowa w toku wspomnianych przemian.

Jak rozumiem, przemian związanych z transformacją gospodarki…

– Sama transformacja energetyczna będzie realizowana na różnych poziomach, poczynając od państwa, poprzez samorządy i firmy, aż po gospodarstwa domowe. Także w przypadku transformacji cyfrowej czy środowiskowej pojawia się przestrzeń, gdzie sektor bankowy będzie mógł oferować produkty, wspierając przemiany istotne z punktu widzenia przyszłości Polski. Przede wszystkim w kontekście finansowym, bo do niego najczęściej sprowadza się rola banków, jednak pamiętajmy o dzieleniu się wiedzą, pomocy eksperckiej czy przewidywaniu ryzyk, mogących towarzyszyć transformacji gospodarczej. Tu uzewnętrznia się rola sektora bankowego, który przeszedł bardzo mocne przeobrażenie, w tym technologiczne. Doświadczenia z lat minionych powinny skłaniać do tego, żeby wyciągać wnioski i zmieniać perspektywę myślenia na przyszłość, pomocne tu może być też dzielenie się doświadczeniami, które banki funkcjonujące w ramach grup ...