Rynek Finansowy | Banki w pakcie

Arkadiusz Lewicki

Pakt dla obszarów wiejskich” jest jednym z celów postawionych przez nowy rząd w „Programie Działań Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi na lata 2015-2019”. Jak zapowiedział minister rolnictwa, ma on być nie tylko strategią, ale także swego rodzaju porozumieniem społecznym i politycznym – kompleksowo integrującym działania administracji rządowej i samorządowej, lokalnych społeczności, organizacji społecznych i zawodowych – w realizacji wspólnego celu, jakim jest szeroko rozumiany rozwój obszarów wiejskich. Efektem tych skoordynowanych działań ma być wzmocnienie wszystkich funkcji wsi: społecznych, gospodarczych i środowiskowych.

Porozumienie dla rozwoju

Pakt ma pozwolić uzyskać efekt synergii, poprzez odpowiednie ukierunkowanie wsparcia na rzecz obszarów wiejskich, realizowanego na poziomie regionalnym i ogólnopolskim przy wykorzystaniu środków krajowych i unijnych. Skonsolidowanie zadań w jednym dokumencie ma zapewnić spójność pomiędzy strategicznymi zadaniami rządu i samorządu realizowanymi na rzecz rozwoju obszarów wiejskich. Dokument zapowiedziano także w „Planie na rzecz odpowiedzialnego rozwoju”, a jego zadania wpisują się w projekt „Strategii na rzecz odpowiedzialnego rozwoju”.

Prace koncepcyjne i regulacyjne nad paktem potrwają do końca 2016 r., zaś od 2017 r. zapowiedziano jego sukcesywne wdrożenie. W pracach tych nie może zabraknąć środowiska bankowego. Dlatego Związek Banków Polskich – po przeprowadzeniu szerokich konsultacji środowiskowych, z udziałem tak banków sieciowych, jak i bankowości spółdzielczej – skierował do ministra rolnictwa propozycje tego sektora. Koncentrują się one głównie na zapowiadanych dwóch zasadniczych priorytetach paktu – rozwoju przedsiębiorczości oraz rozwoju konkurencyjności sektora rolnego.

Instrumenty zwrotne z UE

Wobec rosnących ograniczeń budżetowych, tak krajowych, jak i unijnych oraz perspektywy dalszego obniżania budżetów zarówno wspólnej polityki rolnej (WPR), jak i polityki spójności naturalne wydaje się dążenie do zwiększenia zaangażowania instrumentów umożliwiających wielokrotne wykorzystanie oraz objęcie interwencją większej liczby beneficjentów.

W Polsce, mimo apeli środowisk finansowych w tej sprawie, w nowej perspektywie nie uwzględniono tego postulatu w Programie Rozwoju Obszarów Wiejskich 2014-2020 (PROW), nawet w minimalnej, pilotażowej, formule. Taka decyzja zaskoczyła środowisko finansowe, tym bardziej że resort rolnictwa posiada pośród innych ministerstw najdłuższą historię pozytywnej współpracy z bankami, właśnie w zakresie wsparcia procesów modernizacyjnych i rozwojowych i nabył niezbędne doświadczenie, jak i rozległe relacje, pozwalające szybko przetestować i wdrożyć niemalże każde rozwiązanie. Poza tym Komisja Europejska wielokrotnie zachęcała do zastosowania instrumentów zwrotnych, a więc można było liczyć na jej przychylność i wsparcie w opracowaniu i wdrożeniu takich instrumentów. Za podjęciem tego wyzwania przemawia także, świetnie do tego przygotowany, partner w postaci instytucji finansowych, przede wszystkim banków lokalnych.

Korzystając z możliwości aktualnego przeglądu regulacji, szczególnie w zakresie budżetu i instrumentów PROW 2014-2020, należy podjąć temat opracowania i wdrożenia instrumentów zwrotnych współfinansowanych ze środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFFROW) i dedykowanych sektorowi rolno-spożywczemu.

W celu zapewnienia rozwoju przedsiębiorczości i konkurencyjności podmiotów gospodarczych na terenach wiejskich, należy w szczególności rozważyć możliwość budowy nowoczesnego systemu poręczeniowo-gwarancyjnego. Propozycja ta wpisuje się wprost doskonale w wyżej przywołany plan resortu pod nazwą „Stworzenie sfer usługowo-produkcyjnych w gminach dla zachęcania podmiotów gospodarczych i ...