„Czarne scenariusze” dla Polski. Co może zachwiać naszym rynkiem finansowym?
Eksperci Europejskiego Kongresu Finansowego przedstawili szereg czynników, które mogłyby destabilizować sytuację rynku finansowego w Polsce. Jednocześnie ocenili jednak, że są one mało prawdopodobne.
Te czynniki, które mogłyby w największy sposób negatywnie oddziaływać na stabilizację rynku finansowego, charakteryzują się niskim prawdopodobieństwem, podkreślała w czasie prezentacji „Makroekonomiczne wyzwania i prognozy dla Polski” dr Marta Penczar, Dyrektor Obszaru Badawczego, Instytut Badań nad Gospodarką Rynkową.
– Zaliczamy do nich przede wszystkim ryzyko kryzysu w strefie euro, upadek średniej wielkości polskiego banku, który również przełożyłby się bardzo negatywnie na rynek finansowy, czy też możliwość wprowadzenia jakiejś formy przymusowej i ustawowej regulacji w zakresie kredytów udzielanych w walutach obcych – wymieniała panelistka Europejskiego Kongresu Finansowego.
Nadmierny udział Skarbu Państwa w sektorze bankowym
Kolejnym czynnikiem, o największej sile oddziaływania i oceniany przez ekspertów jako najbardziej prawdopodobny, jest zagrożenie związane z nadmiernym udziałem Skarbu Państwa w sektorze bankowym.
– Eksperci Europejskiego Kongresu Finansowego wskazywali przede wszystkim na ryzyko tzw. politycznego kredytowania oraz związanego z tym pogorszenia jakości portfela kredytowego – mówiła ekspertka.
Ryzyko upadku SKOK-u lub banku spółdzielczego
Dr Marta Penczar w czasie swojej prezentacji wyróżniła jeszcze trzecią grupę czynników, już mniej jednorodną.
– To jest prawdopodobne, dosyć wysokie ryzyko upadku lub restrukturyzacji SKOK-ów lub banków spółdzielczych. W przypadku SKOK-ów prawdopodobieństwo jest wyższe, natomiast skala oddziaływania jest mniejsza, niż gdyby upadł któryś z banków spółdzielczych – podkreśliła.
Niedopasowanie struktury aktywów i pasywów
Warto zwrócić uwagę również na aspekt strukturalnego niedopasowania struktury aktywów i pasywów, dodała.
– Chodzi tu o zjawisku czy problem związany z tym, że długoterminowe kredyty, głównie hipoteczne, są finansowane przez banki krótkoterminowymi, albo bieżącymi, albo maksymalnie trzymiesięcznymi depozytami. Rodzi to ryzyko niedopasowania struktury pasywów i aktywów w sektorze bankowym – tłumaczyła dr Marta Penczar.
Wzrost cen nieruchomości
Eksperci EKF ocenili również, że ryzyko wzrostu cen nieruchomości, choć jest przeciętne, to skala jego oddziaływania na rynek może być znaczna.
– Z perspektywy konsumentów nabywających mieszkania jest to istotne, bo w sytuacji wzrostu cen muszą zdecydować, czy wziąć wyższy kredyt, czy kupić mniejsze mieszkanie – mówiła dr Marta Penczar.
Z drugiej strony w kontekście listu prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów Marka Niechciała do banków, w którym zaapelował, aby wprowadziły do swojej oferty kredyty mieszkaniowe ze stałą stopą procentową, warto porównać sytuację konsumentów, którzy zaciągnęli kredyty w polskim złotym, z tymi, którzy wzięli kredyty w walutach obcych, zauważyła Marta Penczar.
Czytaj także: Kredyty hipoteczne ze stałą stopą procentową. UOKiK upomina banki >>>
– Eksperci Europejskiego Kongresu Finansowego przewidują w okresie do 2021 roku większe prawdopodobieństwo perturbacji da klientów posiadających kredyty w walutach obcych. Ale z drugiej strony, jeżeli zmaterializowałoby się ryzyko wzrostu stóp procentowych w Polsce, to siła oddziaływania na stabilność ryku finansowego tych kredytobiorców, którzy posiadają kredyty w walucie polskiej, jest dwukrotnie wyższa niż kredytobiorców walutowych – wyjaśniała ekspertka.
Po pierwsze identyfikacja ryzyka
Jedną z głównych zasad zarządzania ryzykiem jest ta mówiąca, że przede wszystkim należy je zidentyfikować.
– Badania Europejskiego Kongresu Finansowego pomagają w identyfikacji takich ryzyk – podkreśliła Marta Penczar.
Część z tych ryzyk już jest obecna w naszej gospodarce, część jest dopiero identyfikowana po raz pierwszy, a w przypadku niektórych są one jeszcze niedoszacowane. Czas pokaże, jaki będzie wpływ poszczególnych ryzyk na stabilność finansową w Polsce.
Zobacz całą prezentację: „Makroekonomiczne wyzwania i prognozy dla_Polski 2018-2021 >>>