UOKiK: blisko 120 mln zł kar dla spółek z grupy Veolia Polska za zmowę na rynku ciepła
„Z informacji zebranych przez UOKiK wynika, że przedsiębiorcy zawarli porozumienie ograniczające konkurencję, które trwało w latach 2014-2017. Geneza niedozwolonej współpracy sięga jednak lat 2012-2013. Wówczas Veolia zapowiedziała budowę elektrociepłowni w Warszawie, a PGNiG Termika zaczęła aktywnie działać na rynku sprzedaży ciepła i przejmować odbiorców Veolii” – czytamy w komunikacie.
„Przedsiębiorcy ustalili, że nie będą wchodzić sobie w drogę i zdecydowali o podziale rynku. PGNiG Termika skupiła się na wytwarzaniu ciepła, a Veolia Energia Warszawa na jego sprzedaży. Spółki ustalały wspólnie swoją strategię przetargową i cenową” – powiedział prezes UOKiK Tomasz Chróstny, cytowany w komunikacie.
Z ustaleń wynika, że Veolia zrezygnowała z budowy elektrowni w Warszawie. W zamian PGNiG Termika zobowiązała się do zaprzestania sprzedaży ciepła do odbiorców końcowych. Spółki ustaliły również, że PGNiG Termika nie będzie brała udziału w przetargach na dostawy ciepła. Ponadto przedsiębiorcy wspólnie ustalali strukturę taryf dla odbiorców końcowych. Brak konkurencji był korzystny obu spółek, ponieważ nie musiały obawiać się utraty silnej pozycji na rynkach, na których dominowały, wyjaśniono.
Wyższe ceny za energię cieplną
W efekcie porozumienia odbiorcy końcowi musieli płacić więcej za energię cieplną niż w warunkach konkurencji.
„Były to nie tylko firmy czy instytucje, ale również wspólnoty i spółdzielnie mieszkaniowe – skomentował Chróstny.
W zmowie brały udział spółki-matki obu przedsiębiorców – PGNiG oraz Veolia Energia Polska. To one zainicjowały porozumienie, wiedziały również o późniejszych niedozwolonych ustaleniach oraz je akceptowały, podano w materiale.
Kary również dla osób zarządzających przedsiębiorstwem
Po raz pierwszy w historii UOKiK kary finansowe zostały nałożone również na osoby zarządzające przedsiębiorstwem, odpowiedzialne za niedozwolone porozumienie. Taka możliwość istnieje w polskim prawie od 2015 roku. Uznano, że ówcześni prezesi zarządów Veolia Energia Warszawa i PGNiG Termika umyślnie doprowadzili do ograniczenia konkurencji na rynku – m.in. obaj aktywnie uczestniczyli w ustaleniach zakresu i realizacji niedozwolonych działań.
„Rozpoczęcie tego postępowania zainicjowała spółka PGNiG Termika, która zdecydowała się skorzystać z programu łagodzenia kar leniency i zgłosiła się do UOKiK z informacją o zmowie, przedstawiając okoliczności zawartego porozumienia. Biorąc pod uwagę wysoką wartość dostarczonego materiału dowodowego i późniejszą pełną współpracę z Urzędem, zdecydowałem odstąpić od nałożenia kary pieniężnej na spółki i menedżera z grupy PGNiG, zgodnie z ideą programu leniency. W ten sposób sygnaliści uniknęli blisko pół miliarda złotych kar” – dodał prezes UOKiK.
Czytaj także: Zatory płatnicze: UOKiK wszczął 21 postępowań ws. spółek >>>
PGNiG Termika przedstawiła istotne dowody na funkcjonowanie porozumienia, m.in. korespondencję elektroniczną. Informacje pozwoliły na przeprowadzenie przeszukania w siedzibie Veolia Energia Warszawa, podczas którego pozyskano dalsze dowody. W trakcie postępowania PGNiG Termika dostarczała kolejnych ważnych informacji, zarówno na wezwanie, jak i z własnej inicjatywy. Wniosek złożony przez PGNiG Termika objął również PGNiG oraz prezesa zarządu w latach 2014-2016. Bez złożenia wniosku i współpracy z UOKiK podmioty musiałyby liczyć się z karami w łącznej wysokości ponad 486 mln zł, podano także.
Wysokość poszczególnych kar
W przypadku drugiej strony porozumienia UOKiK nałożył na przedsiębiorców kary pieniężne, które wyniosły blisko 120 mln zł. W szczególności nałożył na:
– Veolia Energia Warszawa karę pieniężną w wysokości 92 208 077,56 zł,
– Veolia Energia Polska karę pieniężną w wysokości 27 546 221,35 zł.
Ponadto na Jacky’ego Lacombe’a nałożono karę pieniężną w wysokości 200 000.
Decyzja nie jest prawomocna, przysługuje od niej odwołanie do sądu.
Stanowisko Veolii
W odpowiedzi Veolia Energia Polska oraz Veolia Energia Warszawa napisały w poniedziałkowym oświadczeniu, że nie były uczestnikami żadnej zmowy antykonkurencyjnej.
„Zgodnie z prawem energetycznym ceny ciepła są ustalane przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki (URE). W rzeczywistości dzięki zgodnej z prawem, ale przerwanej działaniami UOKiK, współpracy PGNiG Termika i Veolia Energia Warszawa ceny ciepła w Warszawie były jednymi z najniższych w Polsce” – napisano w oświadczeniu spółek z grupy Veolia.
Spółki są zdumione sposobem prowadzenia postępowania przez UOKiK z naruszeniem wszelkich zasad prawa.
„Najlepszym przykładem tego jest opublikowanie decyzji na stronie internetowej UOKIK bez uprzedniego jej doręczenia wszystkim podmiotom. Prawa spółek w postępowaniu były konsekwentnie ignorowane” – dodano.
Veolia podała, że w toku postępowania szczegółowo wyjaśniła tło sprawy.
„UOKiK nie wziął pod uwagę podstawowych kwestii dotyczących specyfiki warszawskiego rynku ciepła systemowego, który wymaga pełnej współpracy wytwórcy i dystrybutora ciepła oraz faktu, że rynek ten podlega ścisłej regulacji. UOKiK także błędnie zinterpretował przepisy prawa energetycznego, które mają fundamentalne znaczenie dla tego rynku” – napisano.
W ocenie spółek, decyzja o ukaraniu wyłącznie Veolia Energia Polska i Veolia Energia Warszawa jest stronnicza i „wpisuje się w przyjętą przez PGNiG Termika strategię, mającą na celu uwolnienie się od wielomilionowych zobowiązań wobec Veolia Energia Warszawa”, a elementem tej rozgrywki stał się złożony przez PGNiG Termika tzw. wniosek „leniency”.
Spółki z grupy Veolia podały, że są zdeterminowane, aby wykorzystać wszelkie przysługujące im środki prawne do obrony przed polskimi sądami.
Veolia Polska jest największą prywatną grupą działającą na rynku komunalnym i liczącym się graczem w ciepłownictwie i energetyce. W skali roku spółka zużywa w swoich instalacjach ok. 1,8 mln ton węgla kamiennego. Veolia Polska w 41 miastach powiatowych wytwarza ciepło,energię i dostarcza ciepło do odbiorców końcowych, w sumie spółka jest obecna w ok.100 polskich lokalizacjach.
PGNiG jest obecne na warszawskiej giełdzie od 2005 r. Grupa zajmuje się wydobyciem gazu ziemnego i ropy naftowej w kraju, importem gazu ziemnego do Polski, magazynowaniem gazu w podziemnych magazynach gazu, dystrybucją paliw gazowych, a także zagospodarowaniem złóż gazu ziemnego i ropy naftowej w kraju i za granicą oraz świadczeniem usług geologicznych, geofizycznych i poszukiwawczych w Polsce i za granicą. Skonsolidowane przychody wyniosły 42,02 mld zł w 2019 r.
