Najnowsze wydanie miesięcznika BANK 
O nieoczekiwanych skutkach dla banków werdyktu TSUE w sprawie przepisów dotyczących rejestrów beneficjentów rzeczywistych z Marcinem Bizoniem, Associate Partnerem w EY Polska rozmawiał Robert Lidke.
Unia Europejska rozwija walkę z praniem brudnych pieniędzy i powołuje w tym celu nowy organ. Ma liczyć około 500 pracowników (wcześniej była mowa o 250) i dysponować budżetem 400 mln euro rocznie. Jego nazwa to Urząd do Walki z Praniem Brudnych Pieniędzy (Anti-Money Laundering Authority – AMLA), pisze Włodzimierz Korzycki.
W dniach 17-18 stycznia 2023 r. w Józefowie koło Warszawy odbyło się spotkanie reprezentantów kierowniczych gremiów bankowości spółdzielczej w formule „Konwentu na Rzecz Współpracy i Rozwoju Polskiej Bankowości Spółdzielczej 2023”. Wynikiem prac Konwentu jest przyjęcie strategicznych decyzji dotyczących pożądanych zmian w funkcjonowaniu bankowości spółdzielczej, kierunku rozwoju sektora oraz potrzebnych działaniach wspólnych banków spółdzielczych, banków zrzeszających i systemów ochrony instytucjonalnej (IPS) w najbliższych latach i sposobach ich realizacji.
W celu zwiększenia przejrzystości struktur właścicielskich podmiotów prawnych wykorzystywanych w procederze prania pieniędzy, w 2015 roku w UE została przyjęta dyrektywa 2015/849 (tzw. IV Dyrektywa AML), nakazująca państwom członkowskim tworzenie rejestrów beneficjentów rzeczywistych. Następnie, V dyrektywa AML z 2018 roku rozszerzyła katalog podmiotów zobowiązanych do zgłaszania informacji o beneficjentach rzeczywistych oraz zapewniała dostęp do danych w rejestrze dla każdej osoby. W Polsce, na podstawie ustawy z dnia 1 marca 2018 roku o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu (tzw. ustawa AML), implementującej przepisy IV i częściowo V Dyrektywy, został stworzony Centralny Rejestr Beneficjentów Rzeczywistych (CRBR) realizujący postulat powszechnej dostępności do danych, pisze Jakub Jakubowski, Konsultant, Financial Crime EY Polska.
Problematyka AML była jednym z wątków, dominujących w programie tegorocznego wydarzenia Safebank – Fundamenty Bezpieczeństwa Banków. Zwrócił na to uwagę wiceprezes ZBP, dr Tadeusz Białek, rozpoczynając konferencję, która po dwuletniej przerwie spowodowanej pandemią COVID-19 powróciła do kalendarza imprez, organizowanych cyklicznie przez Związek Banków Polskich wraz z Centrum Prawa Bankowego i Informacji.
O prezentacji polskiego sektora bankowego podczas Walnego Zgromadzenia Europejskiej Rady ds. Płatności rozmawiamy z Bartłomiejem Noconiem, Dyrektorem Zespołu Systemów Płatniczych i Bankowości Elektronicznej w Związku Banków Polskich, członkiem Zarządu European Payments Council w Brukseli.
14 czerwca odbywa się w Warszawie BankTech ‒ wydarzenie organizowane przez Związek Banków Polskich, Centrum Prawa Bankowego i Informacji oraz Miesięcznik Finansowy BANK, w którym mam przyjemność uczestniczyć. Rozmawiamy o wyzwaniach polskiego systemu bankowego w aspekcie tsunami prawno-regulacyjnego Unii Europejskiej w obszarze nowych technologii, pisze Michał Nowakowski.
Dość często w swoich wystąpieniach czy szkoleniach poruszam tematykę (nie)właściwego podejścia do aktów prawnych i regulacji związanych z rozwojem technologicznym oraz pewnymi obszarami świata finansów, jak np. przeciwdziałanie praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu. Wejście w życie nowej (czy zmienianej) regulacji budzi bardzo często niepotrzebne emocje i obawy przed ograniczeniami, które przepisy mogą wprowadzać w zakresie prowadzonej działalności, głównie biznesowej. Rzadko kiedy, o ile w ogóle, patrzymy na nowe wymogi prawne i regulacyjne z perspektywy szansy, którą można wykorzystać do bardziej efektywnego i bezpiecznego prowadzenia biznesu, co oczywiście jest związane też z pewną niechęcią do podejmowania ryzyka, które je w nie wpisane, podkreśla Michał Nowakowski.
„AML w nowej kryzysowej rzeczywistości” to był temat trzeciej sesji XI Forum Bezpieczeństwa Banków, które odbyło się 11 maja 2022 roku.
Na pewno wielokrotnie słyszeliście o czymś takim jak tokenizacja. Części z Was może ona kojarzyć się z niesławnymi ICOs oraz ITOs, czyli pierwszymi ofertami publicznymi różnych kryptowalut, czy też udziałami w projektach, które nie miały szczęścia się zrealizować. Dla części z Was może się to także kojarzyć z popularnymi ostatnio NFTs (non-fungible tokens), które pozwalają na bycie „unikalnym” posiadaczem dóbr cyfrowych, pisze Michał Nowakowski.
Pod koniec grudnia 2021 roku Europejski Urząd Nadzoru Bankowego rozpoczął konsultacje w sprawie nowych wytycznych dla zdalnego onboardingu klienta. Niedawno pojawiło się także stanowisko Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego w analogicznym zakresie, ale w odniesieniu do klientów instytucjonalnych, co jak dotąd było tematem rzadko poruszanym, choć KNF już w 2019 roku wydał stanowisko w sprawie wideoweryfikacji. Dokument ten stanowi – jak zresztą podkreśla sam Urząd – dobre praktyki w zakresie wypełniania obowiązków związanych z realizacją przepisów ustawy o AML, dotyczących tzw. KYC oraz onboardingu klienta. Dzisiaj przyjrzymy się temu stanowisku, wyciągając najważniejsze wnioski, pisze Michał Nowakowski.
Ostatnio pojawia się coraz więcej informacji na temat sankcji finansowych i gospodarczych, które dotykają Rosję po brutalnym ataku na Ukrainę. Sankcje te mają na celu odizolowanie rosyjskich obywateli i przedsiębiorstwa w szczególności od rynków zagranicznych. Niektóre sankcje już dzisiaj wydają się nieco karykaturalne, bowiem zakładają jedynie częściową (i mało efektywną) blokadę czy odcięcie od produktów i usług, ale nie jest to temat na ten artykuł, pisze Michał Nowakowski.
Wykorzystanie sztucznej inteligencji i uczenia maszynowego pozwala wdrażać skuteczne strategie w zakresie przeciwdziałania praniu pieniędzy i zapewnienia zgodności z regulacjami w obszarze AML, czytamy w informacji SAS.
Rozwój uczenia maszynowego i pokrewnych dziedzin, w tym przetwarzania języka naturalnego (Natural Language Processing – NLP) daje niewątpliwie wiele możliwości w zakresie automatyzacji, upraszczania i przyśpieszania wielu procesów w praktycznie każdej dziedzinie, w której do czynienia mamy z jakimiś informacjami czy danymi, podkreśla Michał Nowakowski.
W ostatnich latach, mało który akt prawny wpłynął na sektor finansowy tak mocno, jak znowelizowana w marcu 2018 r. ustawa o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu (Ustawa AML) wdrażająca czwartą dyrektywę AML (dyrektywa 2015/849 z dnia 20 maja 2015 r.) ‒ podkreślają analitycy PwC.
12 stycznia 2021 r. Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu oraz niektórych innych ustaw. Rozwiązania zawarte w projekcie są adresowane do instytucji oraz organów właściwych w sprawach przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu.
O terminie ujawienia przez portal BuzzFeed News plików FinCEN, czyli amerykańskiego organu odpowiedzialnego za ściganie przestępstw finansowych, dowiedziałem się kilkanaście godzin przed faktem. Skala dochodzenia dziennikarzy śledczych rzeczywiście miała być ogromna, wskazanie problemów słuszne, ale niektóre konkluzje mogą być już ‒ niestety – mylące, pisze Szymon Stellmaszyk, Doradca Zarządu ZBP w Zespole ds. współpracy międzynarodowej.
Zgodnie z ustawą o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu (AML) instytucje finansowe, w tym fundusze inwestycyjne są zobowiązane do wdrożenia wewnętrznej procedury anonimowego zgłaszania przez pracowników naruszeń przepisów z zakresu tego aktu prawnego. Niestety, wiele organizacji obawia się takiego rozwiązania, rozpatruje je jako coś niepotrzebnego, drogiego (tak nie jest) lub jako wydatek, który się nie zwróci. Być może bierze się to z niewiedzy, że zmiana z fizycznej skrzynki czy formularza na stronie na narzędzie do anonimowych zgłoszeń online, leży w najlepszym interesie funduszu ‒ pisze Katarzyna Abramowicz, radca prawny, Sygnanet.pl.
W błyskawicznym tempie poprawia się poziom zaawansowania technologicznego w bankach Spółdzielczej Grupy Bankowej. Zaledwie jeden miesiąc zajęło wdrożenie Usługi AML, która zapewnia bankom spółdzielczym SGB dostęp do pakietu narzędzi i usług wspierających je w procesie przeciwdziałania praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu ‒ czytamy w komunikacie SGB-Banku SA.
Trwają dyskusje nad nowym planem działań Komisji Europejskiej w sprawie zwalczania prania pieniędzy i finansowania terroryzmu. W ubiegłym tygodniu swoje stanowisko w tej sprawie przedstawiła EBA, pisze Piotr Gałązka adwokat, ekspert ds. Unii Europejskiej, pełniący funkcję Dyrektora Przedstawicielstwa ZBP w Brukseli.
Jeszcze do niedawna zmagania pomiędzy przestępcami wprowadzającymi do obrotu środki pochodzące z działalności kryminalnej a sektorem finansowym przypominały klasyczny wyścig zbrojeń. Dziś by skutecznie powstrzymać proceder prania pieniędzy nie wystarczy nadążać za pomysłowością sprawców i łatać kolejne luki w systemie. Konieczne jest podejście o charakterze kompleksowym, a od strony technologicznej wykorzystanie takich rozwiązań jak sztuczna inteligencja i uczenie maszynowe.
Ważnym sposobem walki ze zorganizowaną przestępczością, korupcją oraz terroryzmem jest przeciwdziałanie procederowi prania pieniędzy i nielegalnemu ich finansowaniu. Mają to zapewnić opracowywane przez Komisję Europejską kolejne dyrektywy AML.
Głównym założeniem dyrektywy V AML jest stworzenie w ramach Unii Europejskiej warunków do sprawnej wymiany informacji w celu zwiększenia skuteczności przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu. Opracowano więc przepisy, które powinny zostać implementowane do polskiego porządku prawnego najpóźniej do 10 stycznia 2020 r.
Ustawa AML wprowadziła szereg nowych zapisów i wymogów, których spełnienie wciąż jeszcze jest wyzwaniem dla wielu instytucji obowiązanych. Tylko w 2018 r. Główny Inspektor Informacji Finansowej (GIIF) przeprowadził 49 postępowań administracyjnych w sprawie kar pieniężnych za nieprzestrzeganie jej zapisów. O tym, w jaki sposób spełnić wymogi regulatora i tym samym uniknąć sankcji oraz kar administracyjnych, mówi Edyta Zdziarska, konsultant biznesowy, Asseco Poland.