Silny sektor finansowy potrzebny do pokonania inflacji bez zapaści gospodarczej i spadku dobrobytu społeczeństwa
Działania podjęte przez nasz bank centralny były właściwe. NBP jako jeden z pierwszych w Europie i na świecie rozpoczął podwyżkę stóp procentowych. Kraje, które rozpoczęły to wcześniej, choćby Czechy, nie spowodowały, że inflacja jest u nich niższa.
O stopach procentowych i polityce pieniężnej
Działania, które podejmuje NBP i RPP są prawidłowe, ale obecna inflacja nie ma podłoża popytowego. Instrumenty, którymi dysponuje RPP, zostały stworzone na wypadek kryzysów nadmiarów, czyli kryzysów wywoływanych szokami popytowymi, a nie szokami podażowymi.
Inflacja o podłożu niedoborów wymaga odbudowania podaży
Podwyżka stóp procentowych, ograniczanie agregatów pieniężnych na rynku, to są działania, które mają studzić gospodarkę i doprowadzić do obniżenia popytu.
Patrząc jednak z punktu widzenia nie celu inflacyjnego, którym kierować musi się RPP, ale szerzej – z punktu widzenia stabilności gospodarczej i interesu społecznego – to w tej chwili chłodzenie gospodarki w warunkach niedoborów, z czym mamy do czynienia nie tylko w Polsce i w Europie, ale na całym świecie w związku z przerwanymi łańcuchami dostaw i zjawiskami deglobalizacyjnymi, nie jest odpowiednie.
Same podwyżki stóp procentowych nie pozwolą zwalczyć obecnej inflacji. Inflacja o podłożu niedoborów wymaga odbudowania podaży.
O polityce klimatycznej
„Transfer emisji CO2” z Europy do Azji prowadzi do ubożenia Europejczyków i bogacenia się mieszkańców Azji. W skali świata emisja nie spada. Wnioskuję więc, że już same założenia dotyczące tej polityki utrudniają działalność przedsiębiorcom, klientom instytucji finansowych.
Sytuacja przedsiębiorstw pogarsza się w związku z rosnącymi kosztami i zmniejszającymi się zyskami. W efekcie muszą się one restrukturyzować, aby nie zbankrutować. Jednym z działań restrukturyzacyjnych jest ograniczenie zatrudnienia, bo w ten sposób zmniejsza się koszty stałe. Zmniejszone zatrudnienie oznacza, że będzie wzrastało bezrobocie.
Jeśli tak się stanie, to nie tylko przedsiębiorstwa będą miały problem z obsługą swojego zadłużenia, bo ich zyski będą spadały. Również tracące pracę osoby fizyczne będą miały problemy z obsługą zadłużenia bankowego.
O globalizacji i inflacji
Jesteśmy krajem europejskim. Zarówno my, jak i pozostałe kraje europejskie przeniosły swoją produkcję do Azji, licząc, że globalna gospodarka jest trwałym mega trendem. Tymczasem niedobory na rynku się pogłębiają.
Skuteczna walka z inflacją w takich warunkach powinna być taka, jak po II wojnie światowej, kiedy szalejąca inflacja w Europie została opanowana dopiero po wprowadzeniu planu Marshalla. Tylko odbudowa mocy wytwórczych spowoduje spadek tej inflacji.
Innym rozwiązaniem jest, że zdusimy popyt i dostosujemy go do podaży, ale skutkiem będzie trwałe załamanie gospodarcze w Polsce i w Europie oraz zubożenie społeczeństwa. Spowoduje to marginalizację Europy. Nie doprowadzi to do spadku inflacji i w efekcie wejścia na ścieżkę stabilnego wzrostu gospodarczego.
O stopach procentowych, polityce pieniężnej, polityce klimatycznej i sektorze bankowym mówi dr hab. Katarzyna Kreczmańska-Gigol POSŁUCHAJ
O sektorze bankowym
Odbudowa przemysłu polskiego wymaga źródeł finansowania. Kapitały własne przedsiębiorstw ze względu na skalę przedsięwzięcia na to nie wystarczą. Potrzebujemy silnego, stabilnego sektora finansowego, którego filarem będzie sektor bankowy.
Uważam, że jest to odpowiedni moment, żeby wesprzeć bezpieczeństwo sektora bankowego, obniżając podatek bankowy. Będzie to przeciwdziałało pojawieniu się zjawiska credit crunch i może uchronić przedsiębiorstwa przed falą bankructw, a jednocześnie sektor bankowy przed pogorszeniem się obsługi kredytów przez przedsiębiorstwa i stratami.
Warto obniżyć, albo nawet zawiesić podatek bankowy na czas wielkiej odbudowy przemysłu
Można pójść dalej i wyobrazić sobie pojawienie się instrumentów zachęcających instytucje finansowe do zwiększania strumieni finansowania gospodarki. To mogłyby być nowoczesne formy wsparcia ze strony instytucji państwowych.
Dopiero odbudowa przemysłu w Polsce doprowadzi do trwałego wzrostu podaży. Skutkiem tego będzie spadek cen na rynku i wszyscy będziemy mogli zapomnieć o inflacji.
Bez silnego, stabilnego sektora finansowego nie będzie możliwe pokonanie inflacji bez zapaści gospodarczej i spadku dobrobytu społeczeństwa.
Cały wywiad jest dostępny w listopadowym numerze Miesięcznika Finansowego BANK