Rozpoczęły się Horyzonty Bankowości 2017

Rangi wydarzeniu nadają obchodzone w tym roku jubileusze 25-lecia Centrum Prawa Bankowego i Informacji oraz Warszawskiego Instytutu Bankowości. Ćwierćwiecze świętuje również „Miesięcznik Finansowy BANK” – najważniejsze pismo środowiska bankowego.

W ramach tegorocznego wydarzenia odbywają się równolegle:

• Forum Strategii Bankowych – czyli spotkanie liderów instytucji finansowych z niezależnymi ekspertami oraz reprezentantami instytucji otoczenia bankowego. Podczas forum omawiane są kluczowe kwestie dla przyszłości polskiego i europejskiego sektora finansowego.
• Płatności Mobilne – wydarzenie tradycyjnie już poświęcone w całości najnowszym trendom w dziedzinie systemów płatności wykorzystujących tablety, smartfony, smartwatche oraz inne inteligentne urządzenia towarzyszące nam na co dzień.
• Forum General Data Protection Regulation – spotkanie członków zarządów banków oraz menedżerów, którzy odpowiadają za zapewnienie szeroko rozumianego bezpieczeństwa oraz specjalistów zajmującym się ochroną, administrowaniem lub przetwarzaniem danych osobowych w bankach. Zastanawiać się będą nad tym, jak wdrożyć GDPR (polska potoczna nazwa: RODO) w odpowiednim czasie, skutecznie i możliwie tanio.

Centralnym punktem wydarzenia jest uroczysta gala 25-lecia Centrum Prawa Bankowego i Informacji, Warszawskiego Instytutu Bankowości oraz „Miesięcznika Finansowego BANK”. W jej trakcie nagrodzeni zostaną laureaci XXII rankingu „50 największych banków w Polsce”, prowadzonego przez obchodzący jubileusz miesięcznik. Wręczone zostaną także inne wyróżnienia:

• Nagrody dziennikarskie Związku Banków Polskich im. Mariana Krzaka.
• Wyróżnienia przyznawane w ramach konkursu „Etyka w Finansach – Nagroda Robina Cosgrove”.
• Nagroda ZBP im. Prof. Remigiusza Kaszubskiego.

Forum Strategii Bankowych

Obrady Forum Strategii Bankowych rozpoczął prezes Związku Banków Polskich Krzysztof Pietraszkiewicz. – Żyjemy w czasach, w których nie możemy być pewni przyszłość świata. Banki stoją przed kolejnymi dużymi wyzwaniami, zapewne kolejny raz poradzą sobie z nimi – powiedział.

Obrady Forum Strategii Bankowych zainaugurował Krzysztof Pietraszkiewicz, prezes Związku Banków Polskich. Fot. W. Łączyński

Podczas pierwszej sesji mówiono o strategicznych wyzwaniach rynkowych – ewolucji modeli biznesowych banków w perspektywie klienta lat 2020-2025 w zdigitalizowanym środowisku. Od cyfrowej rewolucji nie ma odwrotu – stwierdzili uczestnicy pierwszego panelu, przedstawiciele sektorów ubezpieczeń, informatyki oraz bankowości. Moderował go Piotr Puczyński, ekspert niezależny, a głos zabierali w nim: Michał Hucał, członek zarządu Nationale Nederlanden; Paweł Jakubik, członek zarządu – Consulting & Services, Microsoft Poland; Piotr Ruszowski, dyrektor sprzedaży i marketingu w Mondial Assistance; prof. dr hab. Włodzimierz Szpringer ze Szkoły Głównej Handlowej oraz Feliks Szyszkowiak, członek zarządu Banku Zachodniego WBK S.A.

Fot. W. Łączyński

Wciąż jednak to człowiek pozostanie głównym motorem rozwoju banków – przynajmniej przez najbliższe osiem lat. Technologia i wysiłek wkładany przez instytucje finansowe w rozwój nowych usług mają służyć konsumentom i przyczynić się do dalszego pogłębiania relacji klient-bank. Dyskusja dotyczyła obecnej roli banków oraz innych instytucji finansowych – fintechów czy bigtechów (tj. Google czy Amazon) – w kształtowaniu sektora finansowego. Nie należy spodziewać się rewolucyjnych zmian ze strony bigtechów. Obecnie nie są one bowiem zainteresowane szerokim inwestowaniem w sektor finansowy, wyjątkiem może tu być obszar związany z płatnościami. Z kolei fintechy jako instytucje finansowe nie będą zastępować banków, należy raczej spodziewać się synergii obu form działalności.

Fintechy funkcjonują w wąskim obszarze usług, natomiast stopień zdygitalizowania społeczeństwa nadal wymaga istnienia tradycyjnych form obsługi klientów. Dla zwiększenia swej roli usługowej sektor finansowy winien inwestować w zasoby ludzkie oraz w proces zarządzania talentami i data analitics. To tutaj – poprzez zwiększenie innowacyjności działania – ma dochodzić do odkrywania nowych obszarów działalności, powstawania pomysłów na nowe usługi oraz śledzenia – dzięki przetwarzaniu pozyskiwanych informacji – trendów rynkowych.

Tradycyjne odziały bankowe będą systematycznie zmieniać swoją rolę. Proste czynności, jak założenie konta czy zakup podstawowych usług będą prowadzony wyłącznie przez internet, natomiast placówki będą spełniać bardziej wyrafinowaną rolę. Choć jednak zmienią się dotychczasowe modele działalności, w tym ten oparty na łączeniu wielu usług – np. finansowych i ubezpieczeniowych, wciąż pozostaną dziedziny wymagające obsługi poprzez agenta lub oddział.

Płatności mobilne

Tę część konferencji otworzył dr Mieczysław Groszek, przewodniczący Rady Programowej, nominowany na stanowisko prezesa powołanej przy ZBP Fundacji Polska Bezgotówkowa. Ma ona zajmować się rozwojem sieci akceptacji kart w Polsce.

Konferencję poświęconą płatnościom mobilnym rozpoczął dr Mieczysław Groszek, prezes powołanej przy ZBP Fundacji Polska Bezgotówkowa. Fot. M. Stokłosa

Marianna Sidoroff zastępca dyrektora Departamentu Gospodarki Elektronicznej w Ministerstwie Rozwoju, mówiła o potrzebie nowych impulsów rozwojowych dla polskiej gospodarki. Jednym z nich może być upowszechnienie bezgotówkowej struktury płatniczej. To również ograniczenie szarej strefy. Ministerstwo ma w planach np. zestandaryzowane dokumentów i elektroniczny paragon, ale nie chodzi tu o likwidację paragonów papierowych, a możliwość korzystania z wersji cyfrowej. Jak dodała, dla ministerstwa priorytetem jest zachowanie bezpieczeństwa i prywatności obywateli. Wspomniała też o pracach związanych z integracją płatności do i od państwa oraz o wprowadzeniu indywidualnego rachunku ZUS dla przedsiębiorców.

Marianna Sidoroff zastępca dyrektora Departamentu Gospodarki Elektronicznej w Ministerstwie Rozwoju, przedstawiła plany ministerstwa. Fot. M. Stokłosa

O programie wsparcia obrotu bezgotówkowego mówił dr Mieczysław Groszek. Wspomniał m.in. o programie „Wsparcia Obrotu Bezgotówkowego”. Chodzi o upowszechnienie płatności bezgotówkowych poprzez wsparcie rozwoju sieci akceptacji kart w Polsce. Nie tyle o zastąpienie gotówki, ale o to, by zrównać obie formy płatności. W Polsce nadal tylko 20% z nich regulowanych jest bezgotówkowo. Fundacja Polska Bezgotówkowa chce w ciągu trzech lat podwoić liczbę urządzeń na rynku służących do akceptacji płatności bezgotówkowych. Dla pozyskania nowych akceptantów opracowano program promocyjny (koszt wyposażenia jednego akceptanta oszacowano na 1000 zł). Uczestnik programu będzie miał przez rok możliwość bezkosztowego korzystania z urządzenia. Jak się przewiduje, łączny koszt programu wyniesie ok. 600 mln zł. Program wystartuje już 1 lipca. Jeśli program się uda, to okres zwrotu z tej inwestycji powinien być stosunkowo krótki.

W pierwszej sesji – Mobile Customer Experience – poruszano m.in. tematykę związaną z konwergencją usług, omnichannelem i customer experience. Mówiono o wyścigu banków w dostarczaniu nowych rozwiązań, inwestowaniu w serwisy RWD i płatności mobilne, a także o poszukiwaniu skuteczniejszych sposobów identyfikacji klientów wykorzystujących biometrię. Podkreślono, że przed bankami stoi też wiele wyzwań, takich jak: otwarte API, konkurencja w obszarze płatności ze strony firm technologicznych (np. Apple i Samsung) i regulacji – choćby PSD2.

We wprowadzeniu do panelu dyskusyjnego Piotr Gawron, Chief Technology and Processing Officer i członek zarządu G-Rock Limited, mówił o wzroście liczby innowacji. Smartfon po raz pierwszy został pokazany 10 lat temu i jak się okazało, zmienił świat, w tym bankowość. Nowoczesne metody biometryczne dają nam bezpieczeństwo, ale też wygodę. Zwrócił uwagę, że na rynek wchodzi nowe pokolenie. Niedługo pokolenie Y będzie stanowiło 50% klientów banków. Przedstawił również rezultaty badania młodych osób przeprowadzonego w USA. Wynika z niego, że cztery największe banki w tym kraju zostały uznane za najmniej lubiane. Młodzi ludzie są nastawieni bardziej na zaspokojenie swoich potrzeb finansowych, a nie na korzystanie z banków. Przypomniał słowa Billa Gatesa, który powiedział, „bankowość jest konieczna, banki nie”.

O rozwoju bankowości mobilnej i płatności mobilnych w bankach spółdzielczych z Grupy BPS mówiła Daria Pawęda, dyrektor w Banku Polskiej Spółdzielczości S.A. Podkreśliła, że według najnowszych danych ze smartfonów do internetu łączy się już 50% użytkowników (wzrost o 30%). Ponadto 15% internautów korzysta tylko ze smartfonu. Banki, w tym spółdzielcze, muszą się dostosować do tych trendów. Nawet rolnicy oczekują takich usług, jak skanowanie faktur w aplikacji mobilnej. Obecnie w bankach spółdzielczych w Polsce najpopularniejsze płatności to HCE. Prelegentka wspomniała, że w bankach grupy BPS jest dostępna usługa sm@rt wypłata nowa, wygodna funkcja, dająca możliwość realizacji transakcji bez użycia karty w bankomatach, w której klient otrzymuje kod do wypłaty.

Panel dyskusyjny moderował Zbigniew Derdziuk, doradca zarządu mBanku S.A., a uczestniczyli w nim: Piotr Gawron; Wojciech Małaszewicz, dyrektor ds. Produktów dla Instytucji Finansowych w First Data Polska; Tomasz Niewiedział, dyrektor Obszaru Bankowości Multikanałowej w Banku Zachodnim WBK S.A.; Daria Pawęda oraz Paweł Reichelt, dyrektor Departamentu Bankowości Elektronicznej w Plus Banku S.A. Mówiono o bezpieczeństwie płatności mobilnych oferowanych przez banki. Przypomniano, że w chwili ich wprowadzenia media i klienci bali się nadużyć. Banki musiały wdrożyć zalecenia KNF, ale jak się okazuje, fraudy w tym segmencie praktycznie nie występują. Zwrócono uwagę, że wiele obowiązków, które muszą spełniać banki, nie dotyczy firm z branży fintech. Banki chronione są przez regulacje, ale też są one dla nich wyzwaniem i ograniczeniem. Trwa wyścig zbrojeń mobilnych np. na dodatkowe funkcjonalności, takie jak możliwość kupowania biletów komunikacji miejskiej czy opłacania miejsc parkingowych. Funkcjonalności takie dostarczają bankom firmy zewnętrzne. Obecnie dużo częściej niż systemy corowe aktualizowana jest bankowość mobilna. Dlatego tak bardzo liczy się dziś czas wdrożenia. Jak stwierdzono, banki nie pozwolą, by fintechy zepchnęły je na margines. Uczestnicy dyskusji byli przekonani, że przynajmniej na razie nie znikną też stacjonarne oddziały baków.

Forum GDPR

Obszar zarządzania danymi osobowymi czeka w nadchodzących miesiącach prawdziwa rewolucja. Jaki model ochrony prywatności ukształtuje się po wejściu w życie ogólnego rozporządzenia o ochronie danych? W jaki sposób wdrażać nowe standardy ochrony prywatności w działalności instytucji finansowej? Odpowiedzi na te pytania poszukiwano podczas Forum General Data Protection Regulation.

Forum General Data Protection Regulation otworzył Andrzej Wolski, wiceprezes zarządu Centrum Prawa Bankowego i Informacji. Fot. M. Stokłosa

Obrady zapoczątkował Andrzej Wolski, wiceprezes zarządu Centrum Prawa Bankowego i Informacji. Zwrócił uwagę na fakt, iż uchwalone w ubiegłym roku rozporządzenie unijne oznaczać będzie szereg nowych obowiązków dla instytucji finansowych. W najbliższym czasie wiedzieć będziemy, jak zmieni się polski system prawny. Ministerstwo Cyfryzacji opublikowało już projekt nowej ustawy o ochronie danych, niebawem dowiemy się również, jak będą wyglądać zmiany w poszczególnych ustawach sektorowych, w tym również prawie bankowym. – Już dziś można zauważyć pola, na których toczyć się będzie konkurencja między firmami z sektora bankowego i podmiotami spoza niego – podkreślił Andrzej Wolski. Następnie głos zabrał Jerzy Cichowicz, prezes spółki Kalokagathia. Przypomniał, iż dobór tematów omawianych podczas kolejnych sesji nie był przypadkowy; autorzy programu bazowali na faktycznych pytaniach i wątpliwościach, pojawiających się podczas wdrażania nowych zasad ochrony prywatności w kolejnych instytucjach finansowych.

Jedną z istotniejszych zmian, jakie niesie rozporządzenie GDPR, jest odejście od sztywnych uregulowań prawnych na rzecz przepisów rangi ogólnej, wypełnianych następnie poprzez regulacje nadzorcze czy branżowe kodeksy postępowania, tworzone przez organizacje branżowe i zatwierdzane przez regulatora. Właśnie ten ostatni instrument był tematem pierwszej sesji, moderowanej przez Mariusza Sudoła, przewodniczącego Grupy Cyfryzacji Procesów Bankowych ZBP. Ekspertem był dr Marcin Huczkowski, radca prawny reprezentujący kancelarię T. Studnicki, K. Płeszka, Z. Ćwiąkalski, J. Górski Sp. k. Przypomniał on, że Związek Banków Polskich już od pewnego czasu prowadzi prace nad stworzeniem takiego regulaminu dla polskiego sektora bankowego i zaapelował do bankowców, by aktywnie uczestniczyli w tych działaniach, zgłaszając własne doświadczenia i propozycje. Jakie korzyści płyną z wprowadzenia w danym segmencie rynku kodeksów postępowania? Najczęściej wskazywanym benefitem jest możliwość uniknięcia sankcji nakładanej przez organ kontroli lub jej znaczącego obniżenia. Wytworzenie jednolitego zbioru właściwych zachowań, ujednoliconego dla całego sektora pozwala również na wypracowanie optymalnych standardów dla całego segmentu rynku, uwzględniającego zróżnicowaną sytuację równych podmiotów i określającego powinności wspólne dla wszystkich graczy. Kodeksy postępowania mogą odnosić się do najróżniejszych obszarów, a zatem również tych budzących największe kontrowersje, w rodzaju prawa do przenoszenia danych czy prawa do bycia zapomnianym.

(akr; bsza, kmor)