Raport specjalny – „Ranking największych banków w Polsce”: Zabezpieczenie na trudne czasy

Artur Król

– Listy zastawne poprawiają dopasowanie terminowe aktywów i zobowiązań banków, a w konsekwencji ograniczają ryzyko płynności sektora bankowego i z założenia mają też umożliwić bankom oferowanie kredytów mieszkaniowych o wydłużonym okresie stałego oprocentowania – uważa ­Paulina Strugała (na zdjęciu obok), p.o. prezesa zarządu PKO Banku Hipotecznego.

List zastawny ma na europejskich rynkach finansowych ponad 200-letnią historię. Jego cechą jest jego wykup zabezpieczony na dedykowanej do tego celu, wydzielonej puli aktywów, pozostającej w bilansie po stronie emitenta. Taka konstrukcja zapewnia, że inwestor ma prawo do podwójnego regresu – wobec emitenta oraz wyodrębnionej puli aktywów. Metoda podwójnego regresu odróżnia list zastawny od obligacji.

Utrzymanie płynności

– Głównym celem banków hipotecznych jest poprawa jakości finansowania poprzez pozyskiwanie finansowania długoterminowego. Pozwala to na dywersyfikację źródeł finansowania i wydłużenie terminów ich zapadalności – wyjaśnia Paulina Strugała. W pewnym uproszczeniu chodzi o to, by kilkunasto- i kilkudziesięcioletnie kredyty mieszkaniowe banki mogły finansować coraz dłuższymi zobowiązaniami. W Polsce listy zastawne na koniec 2017 r. finansowały 4,2% kredytów mieszkaniowych. W Europie poziom ten jest znacznie wyższy – średni udział listów zastawnych w finansowaniu kredytów mieszkaniowych na koniec 2016 r. wynosił 26,7% (za: EMF – średnia obliczona dla wybranych krajów Europy: Belgii, Czech, Danii, Finlandii, Francji, Hiszpanii, Irlandii, Niemiec, Polski, Portugalii, Szwecji, Węgier, Wielkiej Brytanii oraz Włoch). Na niektórych rynkach, np. w Czechach, przekraczał on 37%.

– Polski rynek listów zastawnych wciąż się rozwija, w ostatnich dwóch latach bardzo dynamicznie rósł. Wartość wyemitowanych i pozostających w obrocie listów zastawnych wzrosła z 5,2 mld zł na koniec 2015 r. do 18,4 mld zł na koniec I kw. 2018 r. – podkreśla Paulina Strugała. – W samym 2017 r. banki hipoteczne w Polsce wyemitowały listy zastawne o wartości 6,7 mld zł, w tym PKO Bank Hipoteczny, który jest najbardziej aktywnym bankiem spośród polskich emitentów listów zastawnych, wyemitował listy zastawne o wartości 5,8 mld zł – dodaje p....