Polska wiceliderem wzrostu cen nieruchomości w UE
W ujęciu r/r zdecydowanie silniej wzrosły ceny nieruchomości na rynku pierwotnym (16,7% r/r).
Na rynku wtórnym ceny nieruchomości w Polsce wzrosły w III kw. 2024 o 12% r/r.
Co istotne, wzrost cen nieruchomości na rynku pierwotnym w Polsce jest najwyższy spośród wszystkich innych europejskich państw (ex aequo z Bułgarią).
Z kolei ceny na rynku wtórnym silniej wzrosły w Bułgarii (16,5% r/r), Chorwacji (13,5% r/r), na Węgrzech (13,3% r/r).
Choć w II i III kwartale 2024 roku dynamika wzrostu cen nieruchomości mieszkaniowych zmniejszyła się z poziomów ok. 20% r/r do poziomów ok. 15%, nadal utrzymuje się ona na wysokim poziomie.
Czytaj także: W końcu roku stabilizacja cen na wtórnym rynku mieszkaniowym
Wpływ Bezpiecznego Kredytu 2% na ceny mieszkań
W szczególności silnym impulsem dla wzrostu cen lokali mieszkalnych był Program Bezpieczny Kredyt 2%.
Od początku 2023 roku do końca III kwartału 2024 roku, a zatem w okresie uwzględniającym oddziaływanie Programu Bezpieczny Kredyt 2% na ceny nieruchomości, ceny lokali mieszkalnych w Polsce wzrosły średnio o 23,1%.
Oznacza to, że w ciągu 7 kwartałów ceny lokali mieszkalnych wzrastały średnio o 3% kw/kw.
Wzrost cen nieruchomości w Polsce nie jest równomierny. O ile w województwie zachodnio-pomorskim w ujęciu r/r ceny nieruchomości wzrosły średnio o 6,2%, o tyle wzrost cen nieruchomości mieszkaniowych w województwie podlaskim przekroczył 20%.
W województwie mazowieckim ceny lokali mieszkaniowych wzrosły r/r średnio o 15%.
Czytaj także: Polskie kredyty mieszkaniowe najwyżej oprocentowane w UE, a popyt na hipoteki nadal wysoki
Eurostat o przeludnionych nieruchomościach w Polsce
W perspektywie utrzymujących się nadal wysokich stóp procentowych i utrzymującego się braku programu wsparcia dostępności mieszkaniowej, zakup mieszkania staje się niezwykle trudnym zadaniem, a dostęp do niego zarezerwowany jedynie dla nielicznej grupy zamożnych klientów posiadających wysoką zdolność kredytową, bądź też dla osób posiadających olbrzymie oszczędności.
W tym kontekście nie może zatem dziwić wysoki odsetek populacji żyjącej w przeludnionych gospodarstwach domowych. Jak wynika z danych Eurostat za 2023 roku, w Polsce odsetek populacji zamieszkującej przeludnione mieszkania oscyluje na poziomie ok. 34%.
Jest to poziom ponad dwukrotnie wyższy w stosunku do średniej dla krajów UE-27 (16,8%).
Spośród państw UE-27 wyższy odsetek populacji zamieszkującej przeludnione gospodarstwa domowe odnotowywany jest wyłącznie na Łotwie (40,9%), w Rumunii (40,0%) oraz w Bułgarii (34,9%).
Zdecydowanie lepiej w zestawieniu wypadają Węgrzy, gdzie odsetek przeludnionych mieszkań osiągnął w 2023 roku poziom 15,6%, a jeszcze w 2017 roku przekraczał 40% i utrzymywał się na poziomie zbliżonym do wartości notowanych w Polsce.
Węgierski program dotowania kredytów mieszkaniowych
Być może w kontekście dyskusji odnośnie nowego programu wsparcia dostępności mieszkaniowej warto zerknąć zatem w kierunku południowym.
Program dotowania kredytów mieszkaniowych na Węgrzech w latach 2017 – III kw. 2024 doprowadził co prawda do znaczącego wzrostu cen nieruchomości (164,2%, co jest najwyższym wzrostem w krajach UE-27), jednak w istotnym stopniu poprawił dostępność mieszkaniową.
W analogicznym czasie podejmowane inicjatywy w Polsce nie rozwiązały w sposób systemowy kwestii dostępności mieszkaniowej i przeludnienia lokali mieszkaniowych.
W tym samym czasie ceny mieszkań w Polsce wzrosły o 101,2% (co jest czwartym najwyższym skumulowanym wzrostem w rozpatrywanym okresie w państwa UE-27).
Wyższy skumulowany wzrost cen mieszkań odnotowano jeszcze na Litwie (116,2%) oraz w Portugalii (108,2%).