Połowa firm zwiększy inwestycje w AI pokazuje nowy Barometr EFL

Barometr AI to nowe narzędzie analityczne przygotowane przez EFL. Jego głównym celem jest cykliczne (raz na pół roku) monitorowanie kondycji przedsiębiorstw z sektora MŚP pod kątem wdrażania przez nie rozwiązań związanych ze sztuczną inteligencją.

EFL analizuje przede wszystkim informacje dotyczące czterech obszarów takich jak: poziom inwestycji w rozwiązania AI, poziom zatrudnienia na potrzeby realizacji inwestycji AI, poziom zatrudnienia w wyniku podjętych inwestycji AI oraz poziom sprzedaży w związku z inwestycjami AI.

– Z wielu dostępnych badań wynika, że wykorzystanie AI w firmach w Polsce jest jednym z najniższych w Europie, jednak pojęcie sztucznej inteligencji na dobre weszło do naszej codzienności.

Z raportu CBOS wynika, że zdecydowana większość Polaków, bo aż 76%, zetknęła się już z tym pojęciem. W pierwszej kolejności firmy największe, globalne, duże korporacje zaczęły testować i implementować rozwiązania wykorzystujące AI w celu zwiększenia efektywności swojego biznesu. Z każdym rokiem robią to na coraz większą skalę.

Badania międzynarodowej firmy doradczej ISG, które obejmuje dyrektorów zarządzających IT w największych przedsiębiorstwach na świecie z grupy G2000 wskazują, że wydatki na sztuczną inteligencję wzrosną w 2025 roku średnio o 5,7 proc. i będą stanowić niemal jedną trzecią wzrostu całego budżetu IT tych organizacji – mówi Paweł Bojko, wiceprezes zarządu EFL.

I dodaje: – Nasz nowy wskaźnik pokazuje, że sztuczna inteligencja nie jest zarezerwowana tylko dla dużych korporacji. 4 na 10 firm MŚP w ciągu ostatnich sześciu miesięcy korzystały z rozwiązań bazujących na sztucznej inteligencji, a te organizacje, które planują takie działania w perspektywie kolejnych miesięcy, mają konkretne zamiary przede wszystkim w zakresie inwestycji, ale także zatrudnienia.

Jako wieloletniemu partnerowi mikro, małych i średnich firm zależy nam na bieżącym monitorowaniu trendów i zmian, które ich dotyczą. Sztuczna inteligencja, w różnych postaciach i sposobach wykorzystywania, będzie dominować w kolejnych miesiącach i latach.

Dzięki cyklicznej realizacji Barometru AI będziemy śledzić  tendencje, które występują wśród MŚP oraz zmiany w podejściu do korzystania z rozwiązań opartych na sztucznej inteligencji.

Czytaj także: AI przynosi firmom największe korzyści w obszarze cyberbezpieczeństwa

Jesteśmy na początku drogi – inwestycje w AI planuje większość firm

Barometr AI, przygotowany przez EFL, przyjmuje wartości od 0 do 100 pkt., poziomem neutralnym jest 50 pkt. Wynik powyżej tej wartości oznacza, że występują sprzyjające warunki do rozwoju AI w MŚP, natomiast wynik niższy wskazuje na niekorzystne warunki.

Pierwszy odczyt Barometru AI na pierwsze półrocze 2025 roku wynosi 66,8 pkt., co oznacza, że MŚP widzą bardzo dobre perspektywy rozwoju projektów wykorzystujących sztuczną inteligencję w ich strukturach.

Na pierwszy odczyt Barometru AI największy wpływ miały prognozy przedsiębiorców przede wszystkim w zakresie inwestycji oraz, w mniejszym stopniu, oczekiwanej sprzedaży.

Ponad połowa badanych MŚP (56 proc.) planuje w ciągu pierwszego półrocza 2025 r. podniesienie poziomu inwestycji ukierunkowanych na rozwój rozwiązań opartych o AI.

Co trzecia firma (36 proc.) nie planuje w tym zakresie żadnych zmian względem minionego półrocza, a 7 proc. nie potrafi tego ocenić.

Przedsiębiorcy zapytani o to, czy w związku z inwestycjami poczynionymi w rozwiązania AI, sprzedaż ich produktów i usług wzrośnie, spadnie czy pozostanie bez zmian, najczęściej wskazali na ostatnią odpowiedź (53 proc.).

Jednak spora grupa firm – 25 proc. – prognozuje wzrost obrotów dzięki zaimplementowanym rozwiązaniom AI. Co piąty respondent nie potrafił tego ocenić (21 proc.).

W dwóch pozostałych obszarach związanych z zatrudnieniem przedsiębiorcy odpowiedzieli bardzo podobnie. Zdecydowana większość firm nie przewiduje zmian poziomu zatrudnienia na potrzeby realizacji projektów AI (85 proc.), myśli o tym 9 proc. przedsiębiorców.

Podobnie 82 proc. firm nie planuje zmiany poziomu zatrudnienia w wyniku podjętych inwestycji AI, 8 proc. respondentów wskazało na wzrost  zatrudnienia, tyle samo na redukcję etatów.

Czytaj także: Tylko 15% prezesów w Polsce ufa AI jako narzędziu wspierającemu rozwój ich firm

Inwestycje i rekrutacje planują najczęściej najmniejsze firmy

Z analizy wskaźnika Barometru AI według wielkości przedsiębiorstw wynika, że z największym optymizmem na rozwiązania AI patrzą najmniejsze firmy. Wskaźnik dla mikrofirm wyniósł 70 pkt., podczas gdy dla małych 65,9 pkt., a średnich 64,1 pkt.

Najwięcej mikrofirm prognozuje wzrost poziomu funduszy, jakie w najbliższym półroczu przeznaczą na wdrażanie rozwiązań opartych o AI (60 proc.). Wśród małych firm ten odsetek wynosi 56 proc., a wśród średnich równo połowa planuje więcej wydać na inwestycje związane z AI.

Istotne różnice widać także w prognozowaniu zatrudnienia na potrzeby realizacji inwestycji dotyczących AI i w wyniku ich wdrożenia. W obu przypadkach najczęściej to mikrofirmy planują wzrost liczby pracowników (odpowiednio 19 proc. i 17 proc.).

Małe i średnie przedsiębiorstwa nie widzą tutaj „pola do działania” i tylko 3-4 proc. z nich planuje nowe rekrutacje.

Niezależnie jednak od wielkości firmy, zawsze dominują odpowiedzi neutralne – sytuacja nie zmieni się względem poprzedniego półrocza.

Odwrotnie przedstawia się sytuacja w przypadku poziomu sprzedaży. Firmy mikro w najmniejszym stopniu spodziewają się wzrostu poziomu sprzedaży w wyniku podjętych inwestycji w AI, zaś firmy średnie – w największym.

Odpowiednio 19 proc. mikrofirm i 30 proc. średnich firm liczy na wzrost obrotów dzięki inwestycjom AI. 

Czytaj także: Co hamuje wdrażanie AI w regionie EMEA?

***

Barometr AI jest syntetycznym wskaźnikiem informującym o skłonności firm z sektora MŚP do wdrażania rozwiązań opartych o wykorzystanie sztucznej inteligencji (AI). Analizie poddawane są przede wszystkim informacje dotyczące czterech obszarów: poziom inwestycji przeznaczanych na rozwiązania AI, poziom zatrudnienia na potrzeby wdrożenia rozwiązań AI, plany dotyczące zatrudnienia w wyniku podjętych inwestycji AI, poziom sprzedaży w związku z inwestycjami opartymi o AI. Badaniu podlegają  przedsiębiorstwa, które zadeklarowały, że w najbliższym półroczu będą wykorzystywać rozwiązania oparte o AI.

Podstawową miarą analityczną jest algorytm stworzony na podstawie danych zgromadzonych w trakcie badania przedsiębiorców. Przyjmuje on wartości od 0 do 100, przy czym zagregowany wynik powyżej 50 punktów oznacza, że występują sprzyjające warunki do rozwoju AI w ramach MŚP, natomiast wynik niższy oznacza, że warunki te są niekorzystne.

Badanie jest przygotowywane przez Ecorys na zlecenie Europejskiego Funduszu Leasingowego S.A., a jego wyniki są publikowane co pół roku. Uczestnicy badania to mikro, małe i średnie firmy z całej Polski – łącznie 455 podmiotów. Wywiady są prowadzone z osobami decyzyjnymi w firmach, np. z właścicielem lub współwłaścicielem, prezesem lub innym członkiem zarządu, dyrektorem.

Technika badawcza: badanie ilościowe z wykorzystaniem techniki wywiadów telefonicznych wspomaganych komputerowo (CATI). Pierwsza edycja badania odbyła się od 15 stycznia do 14 lutego 2025 roku.