Podatki a IKE i IKZE – czy wyższa emerytura idzie w parze ze zwolnieniem z podatków?
Indywidualne Konto Emerytalne (IKE) i Indywidualne Konto Zabezpieczenia Emerytalnego (IKZE) to programy, które umożliwiają dobrowolne, długoterminowe oszczędzanie na emeryturę.
Umowy o prowadzenie IKE lub IKZE można zawrzeć m.in. z bankiem, domem maklerskim lub funduszem inwestycyjnym już po ukończeniu 16. roku życia. Dzięki nim oprócz emerytury z ZUS, posiadacz takiego konta może otrzymać dodatkowe środki w ramach IKE, IKZE lub obu jednocześnie.
– Obydwa rozwiązania pozwalają zadbać o własne finanse na emeryturze i możliwość zapewnienia komfortu życia na porównywalnym poziomie, jak w czasie aktywności zawodowej. Kapitał zgromadzony na IKE lub IKZE jest prywatną własnością oszczędzającego, podlega dziedziczeniu i nie jest obciążony podatkiem od spadków i darowizn.
Właściciel konta może w momencie jego otwarcia wskazać osobę lub osoby, które będą uprawnione do otrzymania środków w przypadku jego śmierci, a także określić ich procentowy udział. Nie można nabyć tych produktów wspólnie, np. z dzieckiem lub małżonkiem.
Jeśli nie zdecydują się na wcześniejszą wypłatę, posiadacze IKE i IKZE są zwolnieni z podatku od zysków kapitałowych. Ponadto, wpłaty na IKZE można odliczyć od dochodu w rocznym zeznaniu podatkowym, co zmniejsza podstawę opodatkowania – mówi Jacek Janiuk, dyrektor Biura Maklerskiego Alior Banku.
Czytaj także: Prawie 70% Polaków nie ma pewności, że ich oszczędności są bezpieczne w IKE, IKZE i PPK
Gdzie trafiają środki gromadzone na IKE i IKZE?
Decyzja co do przedmiotu inwestycji zależy od preferencji klienta. Istotne jest ile lat chciałby wpłacać środki do tych produktów, jakie ryzyko inwestycyjne jest w stanie zaakceptować, jakie ma nastawienie do zmienności wycen. Można wybrać instrumenty finansowe, w których – w zależności od wieku klienta – zmienia się skład aktywów, w które produkt inwestuje.
W Alior Banku dostępne są IKE i IKZE prowadzone w formie rachunku maklerskiego oraz umożliwiające lokowanie kapitału w funduszach inwestycyjnych.
Alior TFI przygotowało trzy warianty inwestowania. W Wariancie Ostrożnym, Rozważnym i Aktywnym skład portfela automatycznie dostosowuje się do wieku posiadacza, z upływem lat zwiększając udział instrumentów bardziej ostrożnych. Przy wyborze programu należy zawsze wziąć pod uwagę ryzyko inwestycyjne dla konkretnego produktu.
– Klient, który decyduje się na założenie IKE lub IKZE w Alior Banku może wybrać również odpowiednią dla siebie strategię inwestycyjną. Oznacza to, że posiadacz konta decyduje w co będą inwestowane jego oszczędności.
Wachlarz dostępnych na rynku opcji jest bardzo duży, obejmuje m.in. fundusze inwestycyjne oferowane przez TFI, obligacje skarbowe, rachunek inwestycyjny w biurze maklerskim, czy konto oszczędnościowe w banku. Tylko z jedną instytucją finansową można zawrzeć umowę o prowadzenie IKE i z jedną dla IKZE – tłumaczy Jacek Janiuk.
Czytaj także: Polska na 29 miejscu w rankingu systemów emerytalnych – Mercer CFA Institute Global Pension Index
Korzyści podatkowe dla posiadaczy IKE i IKZE
Podatek od zysków kapitałowych nie dotyczy IKE ani IKZE. Jeśli środki na IKE są gromadzone do osiągnięcia co najmniej 55. roku życia w przypadku osób, które osiągnęły uprawnienia emerytalne, a na IKZE do minimum 65. roku życia, to ustawa stanowi, że podatek nie będzie obowiązywał.
Jeżeli klient zdecyduje się wypłacić zgromadzone środki wcześniej, będzie musiał odprowadzić podatek. W przypadku IKZE, przy wypłacie środków obowiązuje podatek dochodowy w wysokości 10 proc.
Jeśli klient w danym roku wpłaci środki na poczet IKZE, może tę kwotę odliczyć od podatku przy rozliczeniu PIT. Jest to zasadnicza różnica pomiędzy IKE a IKZE, ponieważ IKE nie gwarantuje tej korzyści podatkowej.
W przypadku IKZE w 2023 r. kwoty wpłat wynoszą odpowiednio 8 322 zł dla osób zatrudnionych na podstawie umowy o pracę, a dla osób prowadzących pozarolniczą działalność, w rozumieniu art. 8 ust. 6 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (samozatrudnionych) ta kwota wynosi 12 483 zł.
Oznacza to, że z tytułu wpłat na IKZE można obniżyć podatek dochodowy od osób fizycznych nawet o 2 663 zł w przypadku stawki opodatkowania wynoszącej 32 proc. lub o 999 zł w przypadku stawki 12 proc.
Dla IKE limit w 2023 r. wynosi 20 805 zł.
IKE i IKZE nie mają określonych minimalnych kwot, które można wpłacać na te produkty emerytalne. Mogą wiązać się z opłatami za otwarcie, co można sprawdzić w Taryfie Opłat i Prowizji na stronie internetowej Banku.
