Nowoczesny Bank Spółdzielczy | Strategiczna Szkoła Polskiego Sektora Bankowości Spółdzielczej | Spółdzielcy wciąż mają ogromny potencjał

Transformacja cyfrowa przyspieszyła podczas pandemii, i proces ten już się nie zatrzyma – przekonywała w wystąpieniu inauguracyjnym Agnieszka Wachnicka, wiceprezes Związku Banków Polskich. Wchodzeniu na rynek kolejnych udogodnień towarzyszy przeorientowanie nawyków i oczekiwań konsumentów, którzy wielokanałową gospodarkę traktują jako naturalne środowisko. Dla instytucji finansowych stwarza to szanse, ale i mnogie wyzwania – awersja współczesnych klientów do przyswajania zbyt długich tekstów i preferencje „pisma obrazkowego” wymuszają zmianę podejścia do kreowania ofert i wzorców umownych. Równocześnie postępuje proces otwierania rynku finansowego, nie tylko w segmencie bankowym. Projekt rozporządzenia FIDA poszerza ideę open finance na usługi ubezpieczeniowe czy inwestycyjne, co może skutkować dostępem do szerszych zasobów informacji. Należy też pamiętać o ekspansji sztucznej inteligencji. Jej użycie w bankowości sukcesywnie rośnie, jednak sektor finansowy oczekuje na adekwatne ramy prawne, zauważyła Agnieszka Wachnicka.

Włodzimierz Kiciński, wiceprezes ZBP, podkreślał, iż sektor jest w fazie kurczenia, za co w dużej mierze odpowiadają nadmierne obciążenia fiskalne i parafiskalne. W efekcie polska bankowość ma słabszą podstawę do generowania akcji kredytowej. Już dziś zajmujemy jedną z ostatnich pozycji w UE, jeśli chodzi o relację udzielonych kredytów względem PKB, przestrzegał Włodzimierz Kiciński. Apelował, by w obliczu niesprzyjających uwarunkowań bazować na tradycyjnych wartościach spółdzielczości. Najważniejsza z nich to zaufanie, zarówno w relacji bank-klient, pomiędzy poszczególnymi bankami spółdzielczymi czy wreszcie w kontaktach z bankiem zrzeszającym. – Bez zaufania nie ma skutecznego biznesu – akcentował wiceprezes ZBP. Kolejne atuty ruchu spółdzielczego to elastyczność, w tym zdolność szybkiego reagowania na sygnały pochodzące z lokalnego rynku i bliskość klientów, z czym wiąże się dostęp do cennych informacji, ułatwiających rozpoznawanie ich potrzeb. Z punktu widzenia misji lokalnych banków bardzo istotne jest zaangażowanie w życie lokalnych społeczności i wspieranie ich, z czym wiąże się solidarność. Powinna ona wyznaczać relacje między bankami lokalnymi, by cały sektor mówił jednym głosem.

Kolejne fale tsunami przed nami

Regulacje europejskie zyskują przewagę nad przepisami rangi krajowej – zaznaczyła Katarzyna Urbańska, dyrektor Zespołu Prawno-Legislacyjnego ZBP. To w dużej mierze odpowiedź na wyzwania globalne, jak dynamiczny rozwój AI, AML czy potrzeba zwiększenia operacyjnej odporności cyfrowej, równocześnie jednak mamy do czynienia z kształtowaniem otoczenia prawnego przez kolejne wyroki Trybunału Sprawiedliwości UE, w odpowiedzi na kolejne pytania prejudycjalne w sprawie kredytów frankowych. Orzeczenia te niekiedy kwestionują instytucje rodzimego prawa cywilnego, a wielu polskich sędziów bezkrytycznie przejmuje narrację TSUE. W konsekwencji system coraz bardziej przypomina prawo precedensowe, nadmieniła Katarzyna Urbańska.

Kondycji sektora nie sprzyjają populistyczne inicjatywy legislacyjne czy brak zrozumienia specyfiki bankowej ze strony części regulatorów. Tymczasem w nadchodzących kwartałach czekają nas kolejne zmiany prawne, przypominał dr Mariusz ­Zygierewicz, dyrektor Zespołu Ekonomiczno-Regulacyjnego i Rozwoju Kadr Bankowych ZBP. To m.in. odroczony w związku z pandemią ­COVID-19 pakiet CRD VI/CRR III, implementujący postanowienia Bazylei III. Prace nad nim są na finiszu, a wejście w życie przepisów przewidziano na początek przyszłego roku. Czeka nas też najpewniej nowelizacja regulacji odnośnie gwarancji depozytów i resolution. Przymusowa restrukturyzacja stanie się preferowanym schematem likwidacji i obejmie praktycznie wszystkie banki, z czym wiązać się będzie radykalne zwiększenie dokumentacji i sprawozdawczości. Przedstawiciel ZBP wspomniał też o pracach nad wskaźnikiem kredytowania długoterminowego, czy działaniach europejskiego nadzoru bankowego w obszarze zarządzania ryzykiem ESG i stopy procentowej w bankach.