Nowoczesny Bank Spółdzielczy | Forum Liderów Banków Spółdzielczych | Finansowa przyszłość agrobiznesu

Jaki jest proces finansowania podmiotów wchodzących w skład agrobiznesu? Czy można wyróżnić instrumenty, które są szczególnie ważne?

– Finansowanie agrobiznesu to dość obszerne zagadnienie. Może obejmować różne formy, w zależności od skali działalności, celów inwestycyjnych lub warunków lokalnych. Do głównych form finansowania można zaliczyć kredyty bankowe i będzie to jedne z najbardziej powszechnie spotykanych sposobów. Banki udzielają kredytów na cele inwestycyjne, jak np. zakup ziemi czy maszyn rolniczych, a także obrotowe, np. na zakup nawozów, środków ochrony roślin etc. Kredyty te mogą być długo- lub krótkoterminowe.

Sposoby zabezpieczenia środków kredytowych ze strony pożyczkobiorców to: aktywa rolników, w tym np. nieruchomości. Spotykane są także zabezpieczenia przez różne formy gwarancji publicznych. Przykładem jest Fundusz Gwarancji Rolnych. To pierwszy na rynku fundusz gwarancyjny przeznaczony dla całego sektora rolnego, czyli zarówno dla przedsiębiorców przetwórstwa rolno-spożywczego, jak i dla producentów produkcji podstawowej, czyli rolników. Zakres gwarancji wynosi do 80% kwoty udzielonego kredytu. Gwarancja z Funduszu Gwarancji Rolnych jest dostępna w bankach, które podpisały umowę z bankiem Gospodarstwa Krajowego. Działa to w ten sposób, że BGK udostępnia gwarancje, a banki partnerzy udzielają kredytowania.

Kolejnym źródłem finansowania są dotacje i fundusze unijne. Unia Europejska oferuje różnego rodzaju środki finansowe, tj. dotacje czy granty, fundusze na wsparcie rolnictwa. Są to środki celowe przeznaczone na modernizację gospodarstw rolnych, poprawę jakości produktów, ochronę środowiska, rozwijanie obszarów wiejskich i inne podobne cele. Budżet planu strategicznego dla Polski dotyczący wspólnej polityki rolnej na lata 2023–2027, wynosi ponad 25 mld euro. Pieniądze z tych środków wesprą rolników, m.in. w przechodzeniu transformacji do zrównoważonego rozwoju sektora rolnego, a także pomogą rozwijać obszary wiejskie.

Oprócz środków unijnych, ważnym elementem są też programy krajowe. Tutaj można by wymienić preferencyjne kredyty dla sektora agro. Pomoc publiczna udzielana jest w formie dopłat z Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. To są dopłaty do oprocentowania lub spłaty kredytu bankowego. W systemie tym obecnie uczestniczą cztery banki komercyjne (pokrycie sieciowe całego kraju), zrzeszenia banków spółdzielczych, czyli BPS i SGB razem z bankami zrzeszonymi i dwa banki spółdzielcze działające poza zrzeszeniem. W wyniku tych działań w 2022 r. udzielono w ramach pomocy krajowej, w sześciu liniach kredytowych, blisko 0,5 mld zł kredytów. Łącznie od 1994 r., czyli od wprowadzenia tego systemu wsparcia banki udzieliły w sumie prawie 1,8 mln kredytów preferencyjnych (inwestycyjnych i klęskowych) na kwotę ponad 64 mld zł. Jeżeli chodzi o rok 2023, to w ramach systemu wsparcia krajowego zostały wprowadzone dwie nowe linie kredytowe. Kredyty na utrzymanie płynności finansowej przez producentów rolnych, czyli tzw. kredyty płynnościowe, oraz kredyty związane ze skupem zbóż, materiału siewnego roślin rolniczych i owoców miękkich, czyli kredyty skupowe. Kredyty płynnościowe udzielane są już od 13 lipca br. Do 21 sierpnia banki zarezerwowały na platformie aplikacyjnej Agencji limit akcji kredytowej w wysokości 5,2 mld zł. Szacowana akcja kredytowa do wykorzystania do 31 grudnia 2023 r. wynosi 10 mld zł. Jeżeli chodzi o kredyty skupowe, to nadal czekają one na uruchomienie i to nastąpi po udostępnieniu przez ARiMR limitów na akcję kredytową i limitów na dopłaty do oprocentowania. I tutaj planowana akcja kredytowa wynosi 10 mld zł.

Źródłem finansowania cieszącym się dużą popularnością wśród rolników jest leasing. W ramach tej formy finansowania rolnicy mogą planować wyposażenie swoich gospodarstw w maszyny czy urządzenia rolnicze z opcją ich zakupu po pewnym czasie. To pozwala zminimalizować ...