Kredyt hipoteczny wiąże mocniej niż ślub
Kluczowym elementem sprawiającym, że ludzie trwają w związku – nawet jeśli myślą o rozstaniu – są dzieci.
Po dzieciach to właśnie posiadanie kredytu hipotecznego jest najczęściej wskazywanym elementem scalającym związek – tę odpowiedź wskazało 35 proc. badanych.
Z kolei ślub wskazało tylko 20 proc. badanych, przy czym zupełnie nieintuicyjne okazało się, że formalizacja związku bardziej go spaja według mężczyzn (26 proc.) niż kobiet (15 proc.).
Czytaj także: Banki liberalizują swoje podejście do klientów ubiegających się o kredyty hipoteczne
Kredyt hipoteczny – szansa czy przymus?
Ponieważ badanie przeprowadzono na próbie celowej tj. osób posiadających kredyt hipoteczny oraz będących w związkach – zarówno formalnych, jak i nieformalnych – i mieszkających razem, więc nie jest zaskoczeniem, że w percepcji badanych kredyt jest zjawiskiem powszechnym w ich otoczeniu – wskazało tak aż 9 na 10 respondentów.
Mamy bowiem tendencję do postrzegania własnej sytuacji jako typowej dla otoczenia, w którym funkcjonujemy.
– Wyniki badania pokazują, że respondenci częściej postrzegają swój kredyt przez pryzmat korzyści. Niemal osiem na dziesięć osób zauważa, że pozwolił on na niezależność, a niemal tyle samo, że pozwolił na wygodniejsze życie.
Co ciekawe wzięcie kredytu hipotecznego jest przez zdecydowaną większość respondentów, prawie 70 proc., postrzegane jako naturalna kolej rzeczy, oczywisty krok w dorosłym życiu – mówi Katarzyna Dmowska, wiceprezeska ANG Odpowiedzialne Finanse.
Nieco inaczej, bo jako przymus postrzega wzięcie kredytu hipotecznego 31 proc. respondentów. Osoby te twierdzą jednocześnie, że drugi raz nie zdecydowałyby się na kredyt.
Z tymi stwierdzeniami nie zgadza się 41 proc. respondentów.
– Częściej na przymus wskazują osoby, które miały problem ze spłatą, a także słabiej oceniające własną sytuację finansową. Oczywiste powinno być, że decydując się na kredyt powinniśmy wziąć pod uwagę czy będziemy w stanie spłacać raty i utrzymać nieruchomość nie tylko w ciągu najbliższych miesięcy, ale w dłuższej perspektywie.
Urealnienie wyobrażeń i wzięcie pod uwagę potencjalnych ryzyk to nie tylko zdroworozsądkowe zalecenie dla kredytobiorców. To jednocześnie test odpowiedzialności po stronie pośredników finansowych i banków – dodaje Katarzyna Dmowska.
Czytaj także: Kanadyjski program mieszkaniowy do skopiowania w Polsce?
Cienie i blaski hipoteki
Wzięcie kredytu może być stresujące, może ingerować w delikatną równowagę finansową, a dla 20 proc. bywa źródłem konfliktów między partnerami.
– Jednocześnie kredyt bywa impulsem do uporządkowania finansów domowych oraz mobilizuje. Aż 58 proc. przebadanych przez nas kredytobiorców, pod wpływem nowej finansowej sytuacji, szuka dodatkowych źródeł dochodu czy stara się o awans – zauważa Katarzyna Dmowska.
Na sposób postrzegania wspólnego kredytu wpływ ma staż związku. Kredyt hipoteczny zdecydowanie bardziej komplikuje relacje w przypadku młodych par żyjących wspólnie do 5 lat, niż tych z dłuższym stażem, bardziej doświadczonych.
– Nie wszyscy odbierają kredyt hipoteczny tak samo i zależy to od wielu czynników, w tym od stażu związku – okazuje się, że dla par z krótszym stażem kredyt jest większym obciążeniem nie tylko finansowym, ale też psychicznym.
Pary posiadające krótszy staż związku często są jeszcze na etapie poznawania swoich wzajemnych potrzeb i oczekiwań, także w zakresie podejścia do pieniędzy i zarządzania finansami. Nie bez znaczenia jest też fakt, że młodzi ludzie, na początku swojej zawodowej drogi, są mniej stabilni finansowo – komentuje prof. Dominika Maison z agencji badawczej Maison & Partners.
Kredyt może wpływać na… datę ślubu
Wzięcie kredytu miało wpływ na decyzję o formalizacji związku dla 16 proc. osób – w 11 proc. wskazań przyspieszyło zawarcie małżeństwa, a w 5 proc. przypadków spowolniło. Hipoteka miała wpływ na datę ślubu zdecydowanie częściej w związkach trwających krócej (do pięciu lat).
– Przyspieszenie decyzji o formalizacji związku w kontekście kredytu najczęściej wynika z lepszych warunków finansowych, jakie mogą uzyskać osoby po ślubie. Ma to zwykle związek z lepszą zdolnością kredytową i większym zaufaniem dla par ze strony banków.
Dotychczasowe programy rządowe wspierające zakup nieruchomości przez młodych ludzi również faworyzowały małżeństwa – mówi Katarzyna Dmowska.
Polki i Polacy najczęściej decydują się na kredyt w związkach trwających od trzech do pięciu lat (25 proc.), choć zbliżona liczba decydowała się na taki krok dopiero po ponad dekadzie bycia razem (24 proc.).
***
Badanie Jak kredyt hipoteczny wpływa na relacje w związkach? zostało zrealizowane przez firmę badawczą Maison& Partners metodą CAWI w sierpniu 2024 r. na próbie celowej 325 osób posiadających kredyt hipoteczny oraz będących w związkach (zarówno formalnych, jak i nieformalnych) i mieszkających razem.
