International Biometric Congress – relacja

Rozpoczynając obrady, wiceprezes Związku Banków Polskich Mieczysław Groszek podkreślił szczególną rolę, jaką dla polskiego systemu bankowego mają nowoczesne technologie informatyczne – a w szczególności rozwiązania z dziedziny biometrii:

– (…) sektor bankowy czy sektor finansowy jest jednym z promotorów innowacyjności w Polsce. Chyba nie ma innego segmentu, który tak kompleksowo stosowałby te technologie. Równocześnie nie jest to tylko wizytówka – i nie jest to tylko kwestia prestiżu. To jest przede wszystkim użyteczność. (…) Alternatywne sposoby uwierzytelniania wymagają całej masy różnego rodzaju kodów, PIN-ów czy znaków kryptograficznych. Biometria pozwala to wszystko ominąć i dawać ten sam efekt w bardziej przyjazny sposób.

Wiceprezes ZBP przypomniał również, że zaprezentowany podczas Kongresu raport poświęcony    wykorzystaniu technologii biometrycznych w polskiej bankowości został przekazany Radzie ds. Systemu Płatniczego przy NBP. O roli nowoczesnych technologii płatniczych wspomniał również wiceminister gospodarki Dariusz Bogdan – przypominając równocześnie, kto zapoczątkował uwierzytelnianie biometryczne nad Wisłą:

– Skoro mówimy o sektorze bankowym i biometrii, pragnę tylko przypomnieć jedną kwestię. Wcale nie wielkie banki były prekursorem jeśli chodzi o zastosowanie biometrii w praktyce. To Bank Spółdzielczy w Sanoku uruchomił pierwszy bankomat na tak zwany „palec”. Dzisiaj takim liderem – oprócz samego sektora banków spółdzielczych, które rzeczywiście bardzo mocno wchodzą w techniki biometryczne jest Bank BPH.

Przewodniczący Forum Technologii Bankowych Paweł Jakubik przypomniał z kolei, że działająca w strukturach FTB Grupa Robocza ds. Biometrii, która już od ponad siedmiu lat prowadzi swoje prace, jest jedną z najbardziej aktywnych. Jednym z przejawów aktywności tej grupy jest właśnie organizowane corocznie seminarium.

Merytoryczną część konferencji rozpoczęła prezentacja raportu biometrycznego 2.0, prowadzona przez jednego ze współtwórców opracowania – Tadeusza Woszczyńskiego z Forum Technologii Bankowych ZBP oraz Hitachi Europe Ltd. Tegoroczna edycja to już drugie kompleksowe opracowanie FTB w tym zakresie – w styczniu 2011 roku ukazał się raport zatytułowany „Prawne aspekty biometrii”. Tegoroczna publikacja obejmuje znacznie szerszą listę zagadnień – od bezpieczeństwa technologii biometrycznych poprzez zastosowania tychże technologii w bankach i administracji publicznej aż po rozmaite zagadnienia prawne – w tym również dostosowanie do pierwszej w krajach Wspólnoty normy ISO 19092, obejmującej zastosowanie biometrii w działalności bankowej. Odrębna część raportu obejmuje tzw. case studies – czyli zastosowania technologii biometrycznych w konkretnych bankach, zarówno w Polsce jak również innych krajach europejskich.

Kolejną część seminarium zdominowały prawne aspekty związane z wykorzystaniem biometrii. Kluczową kwestię w tym przypadku stanowi odpowiednia ochrona pozyskanych wzorców i zapewnienie prywatności ich posiadaczom. W przeciwieństwie do kart płatniczych lub tokenów, ludzkich organów po prostu nie da się wymienić na nowe. Czy przepisy o ochronie danych osobowych są w stanie zapewnić bezpieczeństwo korzystającym z uwierzytelniania biometrycznego? Na to pytanie odpowiadał Tomasz Soczyński z Generalnego Inspektoratu Ochrony Danych Osobowych. Mariusz Sudoł reprezentujący Forum Technologii Bankowych przybliżył problematykę podpisu biometrycznego we współczesnym systemie prawnym, zaznaczając, że w polskim systemie prawnym wciąż brakuje fundamentalnych definicji ułatwiających bezpieczne korzystanie z nowych metod uwierzytelniania – przykładem może być brak definicji dokumentu na gruncie cywilnoprawnym. Do kwestii rozwiązań prawnych – tym razem wspólnotowych – w dziedzinie uwierzytelniania biometrycznego odniósł się również ekspert Forum Technologii Bankowych ZBP, Maciej Gawroński. Prelegent podkreślił, że już dziś istnieją porozumienia wspólnotowe, zezwalające na udostępnianie danych biometrycznych pomiędzy państwami – wciąż jednak brakuje jednoznacznych rozwiązań warunkujących korzystanie z podpisu biometrycznego.

W następnej sesji głos miały te banki komercyjne, które już dziś zdecydowały się na wdrożenie uwierzytelniania biometrycznego. Reprezentanci Getin Noble Banku zaprezentowali swoje najnowsze osiągnięcie – funkcjonujący od lutego „bezzałogowy” punkt obsługi klienta Getin Point. To pierwsze na polskim rynku urządzenie, w którym można rozpocząć swą przygodę z bankiem korzystając z uwierzytelnienia biometrycznego. Michał Łuczak z banku BPH przedstawił system BPH FingerVein, pozwalający na korzystanie z uwierzytelniania „przez palec” nie tylko w bankomacie, ale również w placówkach bankowych – w szczególności franczyzowych. Pozabankową część sektora finansowego reprezentował Jacek Koszel z firmy IT Card – administratora pierwszej w skali światowej sieci bankomatów biometrycznych PlanetCash. Na dzień dzisiejszy w sieci działa już 700 urządzeń i liczba ta stale rośnie, a do końca roku oferta PlanetCash poszerzyć się ma również o biometryczne wpłatomaty. Jeśli już mowa o technologiach, to kolejna sesja poświęcona była właśnie różnym nowinkom ze świata IT. O tym, że biometria nie kończy się na… palcu wskazującym przypomniała nam Krystyna Hirshman z Nuance Communication – prezentując najnowsze rozwiązania firmy w zakresie IVR. Firmy Hitachi Europe i Wincor Nixdorf zaprezentowały wirtualny oddział bankowy – przykładem jego zastosowania jest wspomniany wcześniej Getin Point. Rozwiązania w dziedzinie podpisu biometrycznego i uwierzytelniania zaprezentowały z kolei firmy Hitachi Europe wraz z Enigma SOI oraz xyzmo Software.

Drugi dzień kongresu rozpoczęli ci, którzy zapoczątkowali biometryczną bankowość nad Wisłą – czyli banki spółdzielcze. Swoje doświadczenia w dziedzinie wdrażania nowatorskiej technologii zaprezentowali Dominik Konieczny z Krakowskiego Banku Spółdzielczego, Wojciech Kujawa z Podkarpackiego Banku Spółdzielczego (to ten bank – jeszcze pod starą nazwą BS w Sanoku – ustawił pierwszy bankomat biometryczny na ziemiach polskich) oraz Janusz Kurczych, reprezentujący Bank Spółdzielczy w Kielcach. Jak widać, osoby pozornie defaworyzowane w świecie technologii informatycznych mogą stać się niespodziewanie nośnikiem postępu – jednym z motywów dla wprowadzenia biometrii przez PBS było ułatwienie wypłacania zasiłków socjalnych osobom, które niezbyt dobrze radziły sobie z tradycyjnym bankomatem i kartą płatniczą. Wbrew popularnym plotkom, podtrzymywanym ochoczo przez tabloidy, czołowym problemem związanym z bankomatami biometrycznymi bynajmniej nie są wyimaginowani rabusie ucinający palce – w taki sposób w żadnym razie nie da się wypłacić gotówki. Spora część klientów ma natomiast problemy z… odpowiednim przyłożeniem palca do czytnika biometrycznego. O tym, jak bezbłędnie wypłacić gotówkę, ze swadą opowiedział Wojciech Kujawa z PBS.

Jednym z niekwestionowanych liderów technologii biometrycznych – obok naszego kraju – jest Turcja. Tam uwierzytelnianie przy pomocy palca znalazło zastosowanie również w systemie ubezpieczeń społecznych, w celu sprawnego rozliczania świadczeń medycznych. O doświadczeniach tego kraju z biometrią opowiadał Peter Jones, reprezentujący Hitachi Europe. Z kolei reprezentanci dwóch banków z krajów Wspólnoty – słowackiego Tatra Banku i rumuńskiego ING Romania – przedstawili wykorzystywane w tych placówkach systemy, oparte na modelu IVR. Seminarium zakończyły prezentacje ekspertów: Michał Waluś reprezentujący Politechnikę Śląską oraz ING Bank Śląski przedstawił w skrócie zasady przeprowadzania audytu biometrycznego, Jarosław Wójtowicz z Instytutu Maszyn Matematycznych odniósł się do kwestii właściwego doboru metody biometrycznej, zwracając uwagę na takie kryteria jak: wiarygodność, akceptowalność, łatwość użycia czy przepustowość urządzenia. Odpowiedni dobór będzie wynikową wszystkich tych elementów – dlatego przy wejściu na mecz nie sposób zainstalować czasochłonny czytnik tęczówki oka, z kolei uwierzytelnianie dostępu do skarbca bankowego jedynie za pomocą czytnika linii papilarnych będzie mocno niewystarczające. Na zakończenie Aleksander Nouak z Frauhofer-Institut für Graphische Datenverarbeitung przedstawił najnowsze wyniki badań związanych z wykorzystaniem biometrii w sektorze bankowym.

Szczegółowa relacja z wydarzenia w numerze 7-8 miesięcznika „BANK”

Karol Jerzy Mórawski