Gwiazda Zespołu – destrukcja czy recepta na sukces?

Budowanie zespołu

Zarządzanie Zespołem przypomina budowanie swoistej konstrukcji, często z elementów, które zupełnie do siebie nie pasują, mają swoje unikalne kształty, które ciężko oszlifować. Bywa, że praca nad ułożeniem szkieletu tej konstrukcji jest nie lada wyzwaniem, a jej wykończenie jest długotrwałe, pracochłonne i w efekcie może się po prostu nie udać.

Co w sytuacji, kiedy zamiast „pałacu talentów” i idealnie współpracującego zespołu, zostaniemy z niszczejącym budynkiem, nadającym się do rozbiórki? Teorii na temat podejścia do budowania zespołu, metod zarządzania, rozwiązywania konfliktów, wyznaczania zadań, egzekwowania ich wykonywania jest tak wiele, że łatwo można się pogubić.

W mojej ocenie nie ma złotego środka, nie istnieje jedna metoda, która zawsze zadziała i sprawdzi się we wszystkich przypadkach. Każdy Zespół, każda Organizacja ma swój unikalny mikroklimat, niepowtarzalne warunki, w których pracują ludzie i powstają produkty.

Każda firma czerpie z różnych źródeł wiedzy, także tych podręcznikowych, ale najbardziej sensowne podejście to indywidualna ocena sytuacji i to nie na poziomie całej firmy czy strategii zarządzania, ale na tak niskim poziomie, jak to tylko możliwe.

Nie można bać się niekonwencjonalnych metod czy takich, które budzą kontrowersje, a wręcz wielokrotnie doprowadziły do niepowodzenia. Zespół na czele z odważnym przywódcą ma ogromną szansę stać się sławnym w całej organizacji (a nawet i poza nią) i stanowić wzór dla innych teamów. Wielokrotnie zdarza się, że mało popularne metody, jeśli przynoszą pozytywny efekt, powodują, że staje się on po prostu spektakularny i nikt nie przechodzi obok niego obojętnie.

W tym artykule chciałbym zwrócić uwagę na jedną z kontrowersyjnych metod zarządzania Zespołem. Niesie ona ze sobą bardzo wiele ryzyk, może wywoływać skrajne emocje w Zespole czy też niejednokrotnie doprowadzić do porażki.

Jeśli trafi natomiast na dobry grunt, odpowiednie realia, projekt, zadanie czy sytuację i jeśli będzie wykorzystana we właściwy sposób, to po pierwsze jest gwarantem sukcesu, a po drugie wyniesie menedżera, a z nim cały Zespół na zupełnie inny poziom, i to taki, z którego wyznacza się trendy i staje się prekursorem nowoczesności. 

Gwiazda Zespołu – destrukcja czy recepta na sukces?

Gwiazda Zespołu – pierwsze skojarzenie? W szeroko rozumianym pojęciu słowo „gwiazda” w odniesieniu do osób kojarzy się z kimś sławnym, kto osiągnął sukces, z kimś przebojowym, ale też z osobą, która „gwiazdorzy”, wszędzie jej pełno i przyćmiewa inne osoby, zwłaszcza jeśli jest członkiem zespołu. Na myśl przychodzą takie określenia jak faworyzowanie czy dyskryminacja i niesprawiedliwość.

Gwiazda to osoba przebojowa, zawsze ma dużo do powiedzenia, pochłania większą część uwagi (jeśli nie całą), lśni (ale w pejoratywnym znaczeniu) na tle Zespołu. Jest silną osobowością, w swoim mniemaniu ma zawsze najlepsze pomysły, nie pozwala wybić się innym członkom zespołu. Nie znosi konkurencji, nie interesuje jej zdanie innych, szuka miejsc i okazji, które przyniosą jej korzyść. To jednak nie wszystko.

Gdyby poprzestać tylko na tych cechach to okaże się, że mamy poważny problem, a nie receptę na sukces. Gwiazda Zespołu jednak przede wszystkim musi powodować, że nie ona, ale cały Zespół odniesie sukces, nawet jeśli Zespół nie do końca czuje się jego współautorem.  

Czytaj także: Odsetek osób obawiających się utraty pracy najwyższy od 2017 roku

Cechy gwiazdy

W moim artykule definicję Gwiazdy Zespołu należy rozszerzyć o kilka istotnych cech: bardzo wysoka inteligencja, poparta odpowiednim wykształceniem i systematycznie wzmacniana poprzez szkolenia i samorozwój.

Na klasyczne pytanie rekrutacyjne: „Co Panią/Pana najbardziej motywuje do pracy?” odpowiada, że nowe wyzwania i możliwość rozwoju. I nie jest to pusty slogan, tylko najwyższa wartość, którą po zatrudnieniu Gwiazda będzie skrupulatnie egzekwować i jeśli nie otrzyma tego, czego oczekuje, bez zmrużenia oka odejdzie z pracy.

Gwiazdę cechuje ogromna pewność siebie i umiejętność wychodzenia z opresji, czy to w trakcie trudnego spotkania, czy w negocjacjach z klientem, innym członkiem zespołu, przełożonym. To mistrz manipulacji i planowania długofalowego, z bardzo wysoką rozwiniętą umiejętnością przekonywania innych do swoich pomysłów.

Osoba, która zawsze podejmie się realizacji najtrudniejszego zadania i uparcie będzie dążyć do jego wykonania, ponieważ umocni ją to w pozycji lidera. W zamian Gwiazda będzie miała swoje oczekiwania, których spełnienia będzie żądać.

Pracując z Gwiazdą, pierwsze, o co musimy zadbać, to idealna komunikacja. Warto poświęcić dużo czasu na rozmowy (z jednej strony, jako szef musimy pilnować jej poczynań, a z drugiej ona potrzebuje, aby poświęcać jej czas). Należy pamiętać, że nawet jeśli gwiazda może mieć kłopoty z komunikowaniem się z resztą zespołu, raczej nie powinna mieć podobnych problemów ze swoim przełożonym.

Dlaczego? Ponieważ to szef będzie ją promował i przymykał oko na niektóre zachowania, dlatego będzie jej zależało na utrzymaniu dobrej relacji. Komunikacja jest kluczowa, ponieważ musimy poznać granice: gwiazda będzie próbować je maksymalnie przesuwać, a szef powinien dbać o to, aby pozostały nienaruszone.

Gwiazda, jak łatwo się domyślić, wymaga bardzo indywidualnego podejścia. Bardzo ważne jest, aby zapewnić jej odpowiednią ilość pracy, na optymalnym poziomie trudności. Gwiazda będzie niezadowolona z zadań, które są zbyt łatwe, nie pozwalają jej się rozwijać i błyszczeć. Zadaniem szefa, który świadomie promuje gwiazdę, jest wyznaczenie dużego, długofalowego i odpowiedzialnego zadania.

Z jednej strony będzie to tym, czego Gwiazda oczekuje, a z drugiej, jeśli zadanie będzie zajmować pracownikowi odpowiednio dużą ilość czasu, nie raz nawet nieco więcej niż wymiar etatu, wówczas pejoratywne zachowania gwiazdy nie będą tak częste czy tak widoczne, bo zwyczajnie nie będzie miała na to czasu.

Jeśli w zespole zacznie dochodzić do konfliktów Gwiazdy z innym członkiem lub członkami zespołu, niezwłocznie musimy reagować. Konwencjonalne metody rozwiązywania sporów zawsze będą dobre na początek. Ważne jest także, aby wszyscy mieli poczucie, że trudna sytuacja nie pozostaje bez odzewu szefa.

Dobrym sposobem jest również wprowadzenie i promowanie elementów rywalizacji w zespole. Ta metoda jednak wymaga od szefa umiejętności manipulowania ludźmi. Jeśli Gwiazda skonfliktuje się z jakimś członkiem zespołu, można próbować budować przeciwwagę dla niej, nawet pozorną.

Jeśli zobaczy, że ma konkurencję, skupi się na tym, aby udowodnić, że nikt nie ma z nią szans. Co to da? Gwiazda zacznie jeszcze bardziej udowadniać swoją wartość, a co za tym idzie więcej i lepiej pracować, Nowa Gwiazda zacznie próbować jej dorównać, co również wpłynie na jakość jej pracy.

W najgorszym przypadku przynajmniej krótkoterminowo znacznie przyśpieszymy prace w projekcie, a w najlepszym sytuacja rywalizacji będzie trwała długo, wciągnie więcej członków Zespołu i doprowadzi do tego, że każdy z nich podniesie swoje kompetencje. Osłabnie nieco pozycja Gwiazdy, ale cały zespół zostanie wzmocniony.

Czytaj także: Zdalne przywództwo, zdalne kierowanie – jak zrobić to dobrze?

Przed podjęciem decyzji o tym, czy promowanie Gwiazdy w naszym Zespole to dobry pomysł, należy przeanalizować skład całego Zespołu. Bywa bowiem tak, że Gwiazda może być jedynym ratunkiem dla projektu, który jest realizowany przez dany Zespół, ale może być też tak, że doprowadzi do dezorganizacji pracy.

Jeśli w Zespole mamy przewagę mocnych merytorycznie osób, które same organizują sobie pracę (przyp. więcej o samoorganizującym się zespole (tutaj) i mają odpowiednie kompetencje do realizacji projektu, wówczas promowanie Gwiazdy nie jest dobrym rozwiązaniem.

Zazwyczaj w takim Zespole problemy dotyczą twardych, wymiernych wskaźników, takich jak zbyt krótki czas realizacji, zbyt rozbudowany zakres, brak odpowiedniej ilości zasobów, a nie braki w wiedzy czy chęci działania.

Jeżeli z kolei dysponujemy Zespołem juniorskim lub ‒ co gorsza ‒ złożonym z osób, które nie posiadają wystarczających kompetencji do realizacji projektu, pojawienie się Gwiazdy może zmienić status projektu o 180 stopni.

Co więcej, dla niektórych będzie to idealny bodziec, ponieważ pojawi się ktoś, kto wyznaczy kierunek, wyda polecenie i będzie w bliskim kontakcie. W efekcie spadnie liczba obowiązków, zmniejszy się natłok zadań i zostaną przydzielone prostsze oraz być może ktoś, kto miał problem z ogarnięciem całości, otrzyma mniejsze cele do realizacji, których osiągnięcie przyniesie większą satysfakcję.

W sytuacji, kiedy nie radzimy sobie z sytuacją, roszczenia Gwiazdy są coraz większe, Zespół coraz bardziej zdemotywowany, prace nie przyspieszyły ‒ nie pozostaje nic innego jak wyeliminowanie Gwiazdy z Zespołu.

Co prawda stracimy jej pomysły i zapał oraz może to odbić się na terminowości realizacji projektu. Decyzja ta pokaże natomiast Zespołowi, że wszystko zaczyna się na nowo, sukces leży w jego rękach i ma szansę na wybicie się na tle innych. Nie ma to jak duch zdrowej rywalizacji!

Podsumowanie

Posiadanie lidera w Zespole to bardzo komfortowa sytuacja. Posiadanie ich kilku daje olbrzymie możliwości. Najważniejsze jest to, aby systematycznie i dokładnie analizować, aktualizować, weryfikować i odpowiednio kategoryzować potrzeby każdej osoby w Zespole.

Budowanie Zespołu kaskadowego z Gwiazdą na szczycie, kilkoma seniorami i juniorami może dawać naprawdę dobre rezultaty. Jak zwykle chodzi o szczegóły i granice, w ramach których należy się poruszać, aby każdy z członków czuł się częścią sukcesu.