Gotówka w dobie cyfrowej rewolucji i nowej rzeczywistości ekonomicznej

Gotówka w dobie cyfrowej rewolucji i nowej rzeczywistości ekonomicznej
Fot. stock.adobe.com/ControlMedia
Udostępnij Ikona facebook Ikona LinkedIn Ikona twitter
Czy rok 2020 i niecodzienne okoliczności, z jakimi przyszło nam się mierzyć, zmieniły nawyki konsumenckie Polaków? Jak pandemia wpłynęła na nasze podejście do pieniądza: oszczędzamy czy podejmujemy odważne decyzje zakupowe? Stawiamy na transakcje bezgotówkowe czy nie wyobrażamy sobie nie posiadania środków płatniczych we własnych portfelach?

Eksperci polskiego rynku finansowego rozmawiali o przyszłości pieniądza na polskim rynku podczas debaty „Gotówka w dobie cyfrowej rewolucji i nowej rzeczywistości ekonomicznej”, zorganizowanej przez Dziennik Gazetę Prawną. Partnerem spotkania był Narodowy Bank Polski.

System bankowy zdał egzamin

Wszyscy rozmówcy Łukasza Wilkowicza, redaktora Dziennika Gazety Prawnej, są zgodni co do tego, że zawirowania roku 2020 nie pozostają bez wpływu na dynamikę procesów płatniczych ‒ zarówno w Polsce, jak i w skali globalnej.

Minione miesiące to znaczący wzrost wartości pieniądza gotówkowego w obiegu. Skąd taki popyt na gotówkę w pandemii?

Czytaj także: Temat Numeru | Obrót Gotówkowy | Gotówka na rynku finansowym

Ernest Pytlarczyk, główny ekonomista Banku Pekao S.A., wskazuje na aspekt kulturowy jako niebagatelny czynnik mający wpływ na to, że mieszkańcy niektórych krajów szczególnie cenią sobie poczucie niezależności i swobody obywatelskiej, jakie niesie posługiwanie się „namacalnym” środkiem płatniczym w miejsce zdigitalizowanych procesów i operacji bezgotówkowych.

Analizy Narodowego Banku Polskiego potwierdzają tę opinię w odniesieniu do sytuacji, jaka miała miejsce w naszym kraju w trakcie dwóch fal pandemii.

Jak podkreślał Krzysztof Kowalczyk, zastępca dyrektora Departamentu Emisyjno-Skarbcowego NBP, wiosną, kiedy pojawił się COVID-19, na przestrzeni dwóch miesięcy miał miejsce bardzo wysoki przyrost pieniądza gotówkowego w obiegu ‒ o 52 mld złotych, czyli około 21%.  Jesienna fala pandemii, nieco krótsza, to wzrost w obiegu gotówkowym o ok. 4%, czyli 12 mld złotych.

‒ Skala wypłat była bezprecedensowa, w niektórych dniach nawet cztero-, pięciokrotnie wyższa niż ma to miejsce w zwyczajnych okolicznościach. Cały sektor bankowy poradził sobie z tą sytuacją bardzo dobrze. Występowały jedynie krótkoterminowe opóźnienia w zasileniach w gotówkę poszczególnych bankomatów czy oddziałów bankowych ‒ przypomniał Krzysztof Kowalczyk.

Czytaj także: Temat Numeru | Obrót Gotówkowy – Viacash | Artykuł Partnerski | Viacash, czyli dostęp do gotówki bez oddziałów bankowych

Na straży bezpieczeństwa

Narodowy Bank Polski na przestrzeni ostatnich miesięcy podjął szereg działań mających na celu zapewnienie stabilności złotego, które przyczyniły się do ograniczenia spadku PKB Polski w okresie wyzwań podyktowanych pandemią, jak i mających wspierać ożywienie aktywności gospodarczej w roku 2021.

NBP rozpoczął pracę nad narodową strategią bezpieczeństwa gotówki

Jako kluczowa instytucja finansowa w naszym kraju, NBP zajął się także kwestią roli gotówki w czasie, kiedy megatrend cyfryzacji i digitalizacji procesów został dodatkowo wzmocniony okolicznościami związanymi z pandemią.

NBP rozpoczął pracę nad narodową strategią bezpieczeństwa gotówki. Czym będzie ten dokument i jakie są jego założenia?

– W NBP jesteśmy dumni z tego, jak funkcjonuje system płatniczy w Polsce.   Wyzwania związane z pandemią odsłoniły jednak pewne ryzykowne zjawiska. Zaliczamy do nich  kurczenie się sieci bankomatów czy też zamykanie oddziałów banków oferujących obsługę gotówkową klientów.

Uznaliśmy, że potrzebne są dodatkowe, bardziej skoordynowane działania, dzięki którym Polacy będą mieli zapewnione bezpieczeństwo posługiwania się gotówką ‒ to, że płatności gotówkowe będą powszechnie akceptowane w każdym miejscu, a dostęp do wypłat gotówkowych nie będzie w żaden sposób ograniczony ‒ podsumował Krzysztof Kowalczyk.    

Prace nad narodową strategią bezpieczeństwa gotówkowego rozpoczęły się i będą jedną z kluczowych aktywności NBP w roku 2021. Podjęcie prac nad strategią jest pozytywnie postrzegane nawet przez orędowników płatności bezgotówkowych i postępującego megatrendu digitalizacji procesów.

Polacy będą mieli zapewnione bezpieczeństwo posługiwania się gotówką ‒ to, że płatności gotówkowe będą powszechnie akceptowane w każdym miejscu, a dostęp do wypłat gotówkowych nie będzie w żaden sposób ograniczony

‒ Taka strategia, jako zespół działań operacyjnych, jest potrzebna. Konieczna jest wolność wyboru form gromadzenia oszczędności i gospodarowania nimi ‒ skomentował Mieczysław Groszek, prezes Fundacji Polska Bezgotówkowa.

Czytaj także: Temat Numeru | Obrót Gotówkowy | Niepewne czasy dla obsługujących gotówkę

Źródło: Narodowy Bank Polski / NBP