Forum Usług Płatniczych: płatności wygodne i bezpieczne

Panel moderował Bartłomiej Nocoń, dyrektor Zespołu Systemów Płatniczych i Bankowości Elektronicznej w ZBP, a udział w nim wzięli: Małgorzata Domagała, vice president Digital Products Solutions w Mastercard Europe; Joanna Erdman, prezes Fundacji Polska Bezgotówkowa; Marta Kijuk, dyrektor ds. Rynku w Citi Handlowym; Wojciech Pantkowski, wiceprezes zarządu KIR i Joanna Seklecka, prezes zarządu eService.

Na prośbę o wskazanie największych wyzwań dotyczących usług płatniczych, zwłaszcza poza cyberbezpieczeństwem, Joanna Seklecka stwierdziła, że wyzwania lubi zamieniać na szanse – i taką szansą jest sztuczna inteligencja.

eService obsługuje ponad 30% polskiego rynku płatniczego i jeśli monitoring oraz bezpieczeństwo klientów zostaną wsparte przez AI, to za dwa lub trzy lata sztuczna inteligencja pomoże ustalić, która transakcja jest fraudem, a która nie.

Małgorzata Domagała stwierdziła, że jeśli myślimy na przykład o perspektywie 2050 r., to jej zdaniem ważne jest, żeby świat płatności był wtedy kompleksowy. Płatność ma się zawsze udać i być przeprowadzona skutecznie, niezależnie czy jesteśmy w Internecie, w Metaverse itp.

Jak dodała, podstawą jest, żeby płatność była wygodna i nie była tylko czynnością samą w sobie. Dziś klient chce coś posiadać, ale nie chce zajmować się samą czynnością płacenia. Zwróciła uwagę na zachowanie prywatności przy transakcji płatniczej. Nie ma znaczenia czy będzie się płacić przy wykorzystaniu telefonu, torebki czy też samochodu – za chwilę wszystko może być narzędziem płatności.

Joanna Erdman zwróciła uwagę na jedno wspólne doświadczenie klienta. Wyzwaniem jest środowisko płatności, które łączy różne światy online i offline oraz płatności lokalne i globalne.

Marta Kijuk, wskazała na coraz większe znaczenie danych i tego, co jest wymagane od płatności. Trzeba szybko przesyłać coraz więcej informacji i nie chodzi tylko o te informacje, które otrzymuje konsument. Wyzwaniem jest pojemność danych towarzyszących płatnościom.

Wojciech Pantkowski wskazał na wyzwania związane z płatnościami w relacji z klientem i obywatelem. KIR tworzy rozwiązania, w których płatności mają coraz wyraźniejszy charakter „seamless” – są dla klienta coraz mniej widoczne. Dotyczy to na przykład płatności natychmiastowych.

Z perspektywy użytkownika, płatności mają być łatwe i szybkie. To powoduje, że odpowiedzialność za zapewnienie bezpieczeństwa transakcji jest przenoszona na podmiot świadczący usługę. Jest to o tyle niebezpieczne, że praktycznie całkowicie zwalnia klientów z myślenia o bezpieczeństwie po ich stronie. Mówił także o kolejnej fali cyfryzacji, dla której charakterystyczne jest to, że do cyfrowych usług publicznych, dołączają teraz także nowoczesne płatności.

Czytaj także: Forum Usług Płatniczych – już 14 mln Polaków korzysta tylko z bankowości mobilnej>>>

Co zmieni w płatnościach AI?

Bartłomiej Nocoń, podsumowując tę część debaty, wymienił elementy wskazane przez jej uczestników, m.in. sztuczną inteligencję — jako szansę, UX, czyli dalsze zwiększanie wygody i kontekstu użycia, seamless payment, poszerzenie zbioru pojemności danych podążających za płatnościami i element edukacji, również jako element troski o klienta w kontekście bezpieczeństwa.

Przypomniał, że np. w aplikacji mObywatel pojawią się też płatności. Dlatego ważna jest edukacja obywateli, także z udziałem polskiego sektora bankowego.

Joanna Erdman powołała się na badania, z których wynika, że płatności, w opinii klientów, powinny być szybkie, łatwe i bezpieczne. Szybkie to znaczy natychmiastowe i niewidoczne, czyli z wykorzystaniem np. internetu rzeczy (IoT). Mówiła o obecnych trendach na rynku, takich jak wynajmowanie, a nie posiadanie rzeczy i o rozwijających się usługach subskrypcyjnych.

Działają już sklepy, w których płatność jest realizowana po zabraniu przez klienta produktu z półki. Dlatego też coraz większe znaczenie ma biometria i zabezpieczenia przed nadużyciami. Zwiększa się liczba płatności, które zaczynają się online, a kończą offline i odwrotnie.

Joanna Seklecka zauważyła, że klienci chcieliby mieć możliwość autoryzacji transakcji swoją biometrią, czyli czymś, co jest tylko ich i tylko ich identyfikuje, a infrastruktura płatnicza musi za tym nadążać.

W Polsce mamy najnowszą infrastrukturę płatniczą w Europie i klient może korzystać z dowolnego instrumentu płatniczego, nawet w kontakcie z małym przedsiębiorcą. Agenci rozliczeniowi udostępniają nowoczesną infrastrukturę, ale nie jest ona jeszcze gotowa na biometrię. Zwróciła uwagę na upowszechnianie się samoobsługi w procesie płatności i konieczność dostosowania do tego infrastruktury.

Marta Kijuk mówiła o różnicach pomiędzy transakcjami dotyczącymi płatności detalicznych – a tymi związanymi z bankowością korporacyjną. Jak stwierdziła, jest tendencja do patrzenia na nie przez pryzmat konsumencki. Tak na ten obszar patrzy się w Unii, tworząc regulacje.

Tymczasem duży klient korporacyjny korzysta z rozwiązań płatniczych banku w zupełnie inny sposób i ma inne potrzeby niż konsument. Na przykład płatność natychmiastowa nie musi tu być priorytetem w bankowości korporacyjnej.

Czytaj także: Forum Usług Płatniczych o analizie behawioralnej>>>

W bezpieczeństwie nie ma drogi na skróty

Małgorzata Domagała stwierdziła, że ważna jest wolność, jeśli chodzi o korzystanie ze sposobu płatności. Gotówka z różnych względów jest nadal potrzebna. Zwróciła uwagę na potrzebę zarówno wypłacania gotówki, jak i jej wpłacania we wpłatomatach.

W tym kontekście mówiła o programie „płać kartą i wypłacaj” oraz o wpłatomatach i wpłacaniu gotówki na konto karty, ale też w POS, co jest przygotowywane przez Mastercard. Jednak ze względu na wygodę płatności bezgotówkowych idziemy w kierunku bezgotówki.

W trakcie dalszej dyskusji Małgorzata Domagała stwierdziła, że jak wynika z badania PWC – firmy, które korzystają z najbardziej zaawansowanej sztucznej inteligencji, będą miały ponad 25% przewagę nad tymi, które dopiero zaczynają z niej korzystać. Wspomniała też o bardzo dużej ilości danych, jakimi dysponuje sektor. Dzięki AI może je lepiej wykorzystać dla swoich celów biznesowych.

W dalszej części dyskusji zwrócono uwagę, że infrastruktura płatnicza jest infrastrukturą krytyczną, którą trzeba chronić. Ważne jest zabezpieczenie wzorców biometrycznych. Wskazano, że szybkość wykonywania płatności stwarza większe zagrożenie fraudami.

Jeśli chodzi o bezpieczeństwo, to nie ma tu drogi na skróty. Trzeba zwrócić uwagę na to, jakimi danymi się dzielimy i jakich danych potrzebujemy, żeby zrealizować płatności.

Należy nauczyć konsumentów rozumienia tego jakimi metodami płacą i jakich dostępów udzielają do swoich rachunków oraz jakie tworzy to zagrożenia.

Wspomniano o konwergencji różnych technologii w zakresie realizacji płatności (np. biometria, AI, IoT itp.). Natomiast wyzwaniem jest ich połączenie w sposób bezpieczny i niezauważalny dla klienta.