Forum Bankowe 2024 o nowych technologiach i cyberbezpieczeństwie w sektorze bankowym
Debatę prowadził Włodzimierz Kiciński, wiceprezes ZBP, a udział w niej wzięli: Joanna Erdman, prezes zarządu Fundacji Polska Bezgotówkowa; Piotr Alicki, prezes zarządu KIR; Zbigniew Pomianek, wiceprezes zarządu Asseco Poland; Adam Marciniak, prezes zarządu VeloBanku i Karol Mazurek, dyrektor zarządzający w Accenture Polska.
Otwierając dyskusję, Włodzimierz Kiciński przypomniał, że w najnowszym rankingu firmy Deloitte, który obejmował kilkadziesiąt krajów świata i badano w nim nowoczesność oraz poziom digitalizacji różnych banków, na ponad 300 zbadanych banków wyłoniono 30 liderów digitalizacji. Wśród nich znalazło się aż 6 polskich banków. To też oznacza, że polskie banki są nowoczesne.
Piotr Alicki ocenił poziom digitalizacji w Polsce w stosunku do innych krajów. Jak stwierdził, uważa się, że Polska jest zapóźniona cyfrowo.
Jednak to nie dotyczy sektora bankowego, czy też szerzej finansowego w naszym kraju. Tu jesteśmy w jesteśmy liderami.
Piotr Alicki przypomniał, że w ciągu ostatnich dziesięciu lat powstał BLIK i model rozproszonej weryfikacji tożsamości w sektorze bankowym. To też pokazuje, że banki poza szeroko pojętą innowacyjnością potrafią skonstruować wspólne rozwiązania, które w tym przypadku wychodzą poza zwykłe pola konkurencji i mogą dostarczyć coś istotnego dla całego rynku. Te przykłady również pokazują, że banki wyszły poza standardową bankowość. Takie szerokie wyjście przyciąga klientów do banków.
Adam Marciniak – odpowiadając na pytanie o najnowsze technologie, które bank może wprowadzać do swojej oferty – stwierdził, że raczej trudno mówić tu o konkretnych technologiach. Trzeba śledzić bieżące trendy i to, co się dzieje na rynku. VeloBank jest bankiem, który znajduje się w restrukturyzacji i w związku z tym główny nacisk nie był położony na wykorzystanie najnowszych technologii. Jednak były one bardzo pomocne w tym, żeby stworzyć ciekawą markę, ale przede wszystkim atrakcyjny bank, który z punktu widzenia całego procesu resolution znajdzie nabywcę.
Zwrócił uwagę, że bank to nie jest zwykły sklep lub hurtownia, w których z jednej strony mamy tylko popyt, a z drugiej podaż – ważne jest zaufanie i bezpieczeństwo. Chodziło o to, żeby marka była atrakcyjna, budowywała pewną wartość, zaufanie, ale też tworzyła wartość dla klienta w postaci innowacyjnych produktów i rozwiązań nowoczesnej bankowości.
Adam Marciniak mówił również o umiejętności wykorzystania najnowszych technologii w oparciu o rozwiązania chmurowe. Zwrócił uwagę na trend polegający wykorzystaniu między innymi sztucznej inteligencji. Modele GenAi, pozwalają w krótkim czasie poprawić procesy wewnętrzne, umożliwiają bardzo szybki onboarding pracowników oraz zapewniają możliwość, by nowe produkty były w sposób szybki i kompetentny dostarczone do klientów.
Jak stwierdził, trend wykorzystania generatywnej sztucznej inteligencji bardzo przyspiesza na całym świecie.
Czytaj także: Forum Bankowe 2024: wyzwania dla sektora bankowego w warunkach poprawiającej się koniunktury i spodziewanych zmian w polityce gospodarczej
Jak stwierdził Karol Mazurek – sektor bankowy w Polsce ma bardzo dobre fundamenty i przez wiele lat był postrzegany jako bardzo innowacyjny. Polscy klienci sektora bankowego byli też postrzegani jako dużo lepiej wyedukowani i dojrzali cyfrowo. Natomiast teraz trzeba się zastanowić, co dalej.
Mamy już dużo elementów gotowych, infrastrukturę chmurową. Jak podkreślił, w Polsce mamy centra przetwarzania danych wielkich firm dostarczających chmurę. Mamy dużo kompetencji i jesteśmy z tego znani na świecie. Mamy wiedzę praktyczną z wdrażania tych nowych technologii. Jesteśmy w takim punkcie, który daje możliwość wejścia w kolejną fazę rozwoju i stania się liderem cyfryzacji w Europie.
Karol Mazurek liczy na to, że odblokowane fundusze europejskie w tym pomogą. Jednak w minionych latach innowacyjnych projektów nie było wiele.
Mówiąc o sztucznej inteligencji, stwierdził, że ani Polska, ani nawet Europa nie będzie istotnym graczem jeśli chodzi o dostarczanie technologii lub modeli językowych.
Powinniśmy znaleźć swoje miejsce i być kreatywnym oraz innowacyjnym sektorem, gdzie dobrze wykorzystuje się sztuczną inteligencję. Dodatkowo w sposób bezpieczny i etyczny.
Wspomniał tu o nowych modelach sprzedaży i wsparcia sprzedaży, szczególnie w kanałach samoobsługowych, hiperpersonalizacji i o nowych modelach CRM.
Zbigniew Pomianek zgodził się z tym, że mamy mojeID, BLIK i w ostatnich latach pojawiało się mniej innowacji, być może dlatego, że sektor już się nimi nasycił. Może też więcej zajmował się wypełnianiem obowiązków regulacyjnych. Wskazał j chmura jest jedyną droga do wykorzystania sztucznej inteligencji.
Zwrócił uwagę, że w szczególności w mniejszych bankach żeby można było uzyskać efekt finansowej korzyści, konieczne jest uwspólnianie niektórych rozwiązań.
Zauważył, że technologia nieco wyprzedziła możliwości użytkownika i to widać w obszarze cyberbezpieczeństwa. Rozwijamy technologię i różnego rodzaju zabezpieczenia, ale nadal najsłabszym ogniwem jest użytkownik technologii.
Zdaniem Zbigniewa Pomianka powinien być pewne ograniczenia we wprowadzaniu nowych technologii. Chodzi o możliwość sprawdzenia czy ich użytkownicy mają wystarczający poziom świadomości technologicznej pozwalający rozumieć niebezpieczeństwa jakie niesie ze sobą nowa technologia.
Joanna Erdman zwróciła uwagę, że mamy Polskę dwóch prędkości, jeśli chodzi o cyfryzację i nowe technologie. Mamy „zieloną wyspę” bankowości, która wpływa na cyfryzację sektora publicznego.
Fundacja też cyfryzuje sektor publiczny, dostarczając terminale, a ostatnio rozwiązania online dla administracji publicznej do realizacji płatności. Trudno sobie wyobrazić, że bank przejdzie w pełni na procesy online w sytuacji, kiedy nie ma dostępu do części zasobów publicznych.
Dlatego dużym wyzwaniem jest wyrównywanie poziomu ucyfrowienia innych sektorów. Tutaj właśnie Joanna Erdman widzi rolę bankowości, nie tylko w edukacji konsumentów, ale również w edukacji mikroprzedsiębiorców.
Wśród mikroprzedsiębiorców, nawet podpis elektroniczny, jest dziś rzadkością, a firmowy rachunek bankowy nie jest obowiązkowy, mogą oni korzystać z prywatnego rachunku.
Jeśli chodzi o inne rozwiązania cyfrowe takie jak chmura lub sztuczna inteligencja, to jest to dla mikroprzedsiębiorców daleka przyszłość. Jeśli nawet z nich korzystają, to nie mają świadomości ryzyka i zagrożeń związanych np. z RODO.
Jeśli chodzi o fintechy, to banki mogą z nimi konkurować, współpracować lub je kupować, stwierdziła Joanna Erdman. To się dzieje w sektorze płatniczym.
Przykładem biometria behawioralna opracowana przez małą firmę w Polsce. Jest ona wykorzystywana w płatnościach natychmiastowych, które niedługo w jej opinii będą standardem.
Czytaj także: Debata prezesów podczas Forum Bankowego
Forum Bankowe nt. RegTech – szanse i zagrożenia dla sektora bankowego
W trakcie dyskusji poruszono problematykę wykorzystania rozwiązań RegTech. Zwrócono uwagę, że na rynku jest tylko bardzo wąska grupa kancelarii wyspecjalizowanych w tego typu regulacjach. Poruszanie się w gąszczu regulacji wymaga rozwiązań technologicznych.
Rozmawiano o modelach biznesowych banków i wykorzystaniu posiadanej dźwigni technologicznej, by wchodzić w inne obszary. Chodzi tu o pewną redefinicję modeli biznesowych. Technologia dla sektora jest szansą, ale też zagrożeniem, bo pozwala wchodzić na rynek różnym graczom spoza sektora bankowego.
Można szukać nowych modeli biznesowych i strumieni przychodów na styku świata bankowego i niebankowego przy wykorzystaniu technologii i wszystkich przewag, które ma sektor bankowy, takich jak dojrzałość cyfrowa, bezpieczeństwo i zaufanie.
Podkreślano, że nie sprawdziły się przewidywania związane z konkurencją ze strony FinTechów i BigTechów. To znaczy, że polskie banki były bardzo dobrze przygotowane i nie dały się odepchnąć od klienta.
Jednak – jak stwierdzono – sztuczna inteligencja to „game changer” we wszystkich sferach. Dotychczasowe doświadczenie może się okazać niewystarczające.
Zwrócono też uwagę, że poza szybkością, wygodą i bezpieczeństwem usług finansowych pojawił się nowy wymiar, jakim jest inkluzywność.
Technologie mogą dawać większą inkluzywność, chociażby przez dostęp osób niepełnosprawnych do usług bankowych.
