Coroczną waloryzację limitu dochodu ew. kredytobiorców przewiduje nowy projekt kredytu #naStart

Coroczną waloryzację limitu dochodu ew. kredytobiorców przewiduje nowy projekt kredytu #naStart
Fot. stock.adobe.com / Andrii Yalanskyi
Udostępnij Ikona facebook Ikona LinkedIn Ikona twitter
Nowy projekt kredytu #naStart przewiduje coroczną waloryzację limitów dochodowych, uprawniających do zaciągnięcia kredytu hipotecznego w Programie. Dla pierwszego roku Programu obniżono progi dochodowe z poprzedniej wersji projektu. Kredyt #naStart ma być udzielany dla wskaźnika LtV nie niższego niż 50 proc.

W nowym projekcie proponuje się, aby limity dochodów były ustalane corocznie z uwzględnieniem podstawowych czynników, jakie będą miały wpływ na zdolność kredytową kredytobiorcy.

Ustawa określi zasadę, w oparciu o którą w danym okresie będzie określana wysokość limitu dochodowego, biorąc pod uwagę wpływający na kwotę zaciąganego kredytu standard powierzchniowy mieszkania, uzależniony od wielkości gospodarstwa domowego kredytobiorcy, oraz zmieniające się w okresie trwania programu parametry oddziałujące na zdolność kredytową (wysokość średniej ceny za 1 m2 powierzchni użytkowej lokali mieszkalnych nabywanych przy wykorzystaniu preferencyjnych kredytów, wysokość oprocentowania nowo udzielanych mieszkaniowych kredytów hipotecznych o stałej stopie procentowej).

Kredyt #naStart: limit dochodu gospodarstwa domowego

Formuła określania wysokości limitu dochodów będzie brała pod uwagę zasady, jakimi kierują się banki, oceniając zdolność kredytową.

Proponuje się, aby limit dochodu gospodarstwa domowego o danej n-tej liczbie osób był określany jako równowartość dwóch miesięcznych rat annuitetowych spłaty mieszkaniowego kredytu hipotecznego spełniającego poniższe warunki:

• okres spłaty kredytu wynosi 25 lat;

• oprocentowanie kredytu jest równe wyrażonej w procentach średniej arytmetycznej trzech kolejnych ogłoszonych przed dniem 31 sierpnia danego roku wskaźników średniej kwartalnej stopy procentowej, o których mowa w art. 9b ust. 4 ustawy z dnia 1 października 2021 r. o rodzinnym kredycie mieszkaniowym i bezpiecznym kredycie 2 proc., powiększonej o 2,5 punkty procentowe;

• kredyt został udzielony w kwocie równej iloczynowi określonej jako punkt odniesienia normatywnej powierzchni użytkowej mieszkania (powierzchnia rozumiana jako 25 m2 powiększone o kolejne 25 m2 na każdego członka gospodarstwa domowego kredytobiorcy) i ustalonej na podstawie danych GUS dotyczącej średniej ceny za 1 m2 lokali mieszkalnych sprzedanych w ramach transakcji rynkowych w Polsce (średnia arytmetyczna wysokości średniej ceny 1 m2 lokali mieszkalnych sprzedanych w ramach transakcji rynkowych w pierwszym i w drugim kwartale roku w którym będą ogłoszone nowe limity dochodów – limity dochodów będzie ogłaszał na kolejny rok minister właściwy do spraw budownictwa, planowania i zagospodarowania przestrzennego oraz mieszkalnictwa w drodze obwieszczenia, do dnia 30 września danego roku).

Czytaj także: Dopłaty #naStart mogą doprowadzić do wzrostu cen mieszkań i materiałów budowlanych – ocenia resort finansów

Nowy limit miesięcznych dochodów kredytobiorców

W nowej wersji projektu obniżono limit miesięcznych dochodów, uprawniający do otrzymania kredytu w ramach programu:

• 11 tys. zł w przypadku 2-osobowego gospodarstwa domowego;

• 14,5 tys. zł w przypadku 3-osobowego gospodarstwa domowego;

• 18 tys. zł w przypadku 4-osobowego gospodarstwa domowego.

Poprzednio progi wynosiły odpowiednio: 13 tys., 16 tys., 19,5 tys., był także nieobecny w nowym projekcie próg dla 5-osobowego gospodarstwa 23 tys. zł.

LtV a wysokość kredytu #naStart

Wg nowej wersji projektu, proponuje się wprowadzenie ustawowego wymogu, zgodnie z którym kredyt hipoteczny #naStart powinien zostać udzielony w wysokości, w której wartości wskaźnika LtV nie będzie niższa niż 50 proc.

„Proponowane rozwiązanie ograniczy przypadki udzielania takich kredytów hipotecznych z dopłatami do rat, w przypadku których wysokość udzielanego wsparcia w formie dopłaty do rat jest w wartościach bezwzględnych maksymalizowana, podczas gdy sam kredyt finansuje stosunkowo niewielką część ceny nabywanego mieszkania lub kosztów budowy domu jednorodzinnego” – napisano w ocenie skutków regulacji projektu (OSR).

Limit wieku kredytobiorców – wyjątki

Utrzymano limit możliwości zaciągnięcia kredytu przez singla maksymalnie do 35 r. życia (licząc do końca roku kalendarzowego ukończenia 35 lat).

Wprowadzono wyjątki w postaci możliwości uzyskania kredytu konsumenckiego w celu zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych w oparciu o zasoby społecznego budownictwa czynszowego lub spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu bez limitu wieku.

Limit wieku udziału w Programie nie obowiązuje także w przypadku posiadania przez daną osobę znacznego stopnia niepełnosprawności.

Czytaj także: Bankowość i Finanse | Kredyty Hipoteczne | Dopłaty do kredytów nie zastąpią programu mieszkaniowego

Max dopłaty do kredytu #naStart

Utrzymano maksymalne podstawy naliczania dopłat do kredytów na poziomie:

• 200 tys. zł w przypadku 1-osobowego gospodarstwa domowego (stopa procentowa do obliczenia wysokości dopłat do rat kredytu wyniesie 1,5 proc.);

• 400 tys. zł w przypadku 2-osobowego gospodarstwa domowego (bez dzieci stopa procentowa do obliczenia wysokości dopłat do rat kredytu wyniesie 1,5 proc., z jednym dzieckiem stopa procentowa do obliczenia wysokości dopłat do rat kredytu wyniesie 1 proc.);

• 450 tys. zł w przypadku 3-osobowego gospodarstwa domowego (z jednym dzieckiem stopa procentowa w wys. 1 proc., z dwojgiem dzieci stopa procentowa w wys. 0,5 proc.);

• 500 tys. zł w przypadku 4-osobowego gospodarstwa domowego (z dwojgiem dzieci stopa procentowa w wys. 0,5 proc., z trojgiem dzieci stopa procentowa w wys. 0 proc.);

• 600 tys. zł w przypadku 5-osobowego gospodarstwa domowego (stopa procentowa w wysokości 0 proc.).

Ustawa ma wejść w życie 15 stycznia 2025 roku.

Program ma obowiązywać do końca 2027 roku.

W I kwartale ’25 po uruchomieniu #naStart przyjętych będzie 25 tys. wniosków,

W I kwartale ’25 po uruchomieniu programu #naStart przyjętych będzie 25 tys. wniosków, w II kwartale 20 tys. – podano w nowej wersji projektu mieszkaniowego MRiT.
Pierwotna wersja zakładała przyjmowanie po 15 tys. wniosków kwartalnie.

„Przy założeniu rozpoczęcia okresu przyjmowania wniosków o kredyt mieszkaniowy #naStart z dniem 15 stycznia 2024 r. (zakładana data wejścia w życie zasadniczych przepisów ustawy) proponuje się jednocześnie, aby na zasadzie wyjątku w I kw. 2025 r. opisana powyżej zasada okresowego wstrzymania przyjmowania nowych wniosków miała zastosowanie po zarejestrowaniu w systemie ewidencji dopłat 25 tys. wniosków o hipoteczny kredyt #naStart, a w przypadku II kw. 2025 r. liczba zarejestrowanych wniosków złożonych w tym kwartale mogła wynosić 20 tys.” – napisano w uzasadnieniu projektu.

MRiT podaje, że zwiększone limity kwartalnej liczby wniosków o kredyt hipoteczny #naStart, mające zastosowanie do I półrocza 2025 r., nadal będą pełniły funkcję mechanizmu równoważącego.

„Proponowane rozwiązanie bierze jednocześnie pod uwagę wielomiesięczny okres oczekiwania na wprowadzenie nowego instrumentu wsparcia, po zakończeniu przyjmowania wniosków o bezpieczny kredyt 2 proc. z końcem 2023 r., i związane z tym ryzyko szybkiego osiągnięcia limitu 15 tys. w pierwszych kwartałach po uruchomieniu programu w związku z wystąpieniem skumulowanego popytu” – napisano.

Koszt kredytu #naStart dla budżetu to 19 358 mln zł w ciągu 10 lat

W pierwszym pełnym roku funkcjonowania ustawy (2025) koszty dla budżetu – jak wynika z OSR – wyniosą 1 151 mln zł, w drugim roku – 1 859 mln zł, a w ciągu dziesięciu lat funkcjonowania ustawy 19 358 mln zł.

Źródłem finansowania dopłat do rat kredytu mieszkaniowego #naStart będzie budżet państwa poprzez Rządowy Fundusz Mieszkaniowy (RFM) w Banku Gospodarstwa Krajowego. W celu finansowania programu, RFM będzie zasilany środkami budżetu państwa w ramach zwiększonego limitu finansowego części 18.

Faktyczna kwota wydatków i rocznych zasileń RFM środkami budżetu państwa będzie określana w ustawie budżetowej – w zakresie do jakiego odnoszą się proponowane zmiany w ustawie począwszy od 2024 r. (rok 0 = 2024), podano w OSR.

Projektowane zakończenie okresu udzielania rodzinnych kredytów mieszkaniowych wraz z wejściem nowego kredytu mieszkaniowego #naStart pozwoli zmniejszyć w latach 2024-2032 ustawowy limit maksymalnej kwoty wydatków, z których większą część wyznacza maksymalny limit finansowania wsparcia kredytobiorców w formie spłat rodzinnych, o łączną kwotę 12,8 mld zł, podano także.

Jak wskazano maksymalny limit wydatków budżetowych na dopłaty do rat dla nowych kredytów powinien zapewnić sfinansowanie maksymalnie 175 tys. kredytów mieszkaniowych udzielonych z dopłatami do rat, przy założeniu zawarcia do końca 2025 r. na nowych zasadach 75 tys. umów kredytowych (zakładane wejście w życie rozwiązań i rozpoczęcie przyjmowania wniosków o kredyt z dniem 15 stycznia 2025 r.) oraz udzieleniu w kolejnych 2 latach funkcjonowania programu po 50 tys. kredytów rocznie.

Pierwotny projekt ustawy o kredycie mieszkaniowych #naStart zakładał limit 15 tys. wniosków na kwartał. Koszt proponowanych rozwiązań dla budżetu państwa miał – według wersji przekazanej w kwietniu br. do konsultacji – wynieść w br. 350 mln zł., w 2025 r. – 1 723 mln zł, a łącznie w okresie 10 lat – 21 539 mln zł.

Źródło: PAP BIZNES, ISBnews