Autor: Maciej Małek

W kawiarni Czytelnika przy ulicy Wiejskiej w Warszawie bywałem w antraktach pomiędzy kolegium redakcyjnym pod 17-tką, a powrotem pod 11-tkę, gdzie vis a vis owego miejsca spotkań bohemy i nas zwykłych zjadaczy chleba pracowałem z górą dekadę. Szybka przekąska, przegląd prasy, czasem mały koniaczek i… do pracy. Niekiedy obserwowaliśmy bacznie okrągły stolik pod filarkiem w rogu Sali. To tam właśnie spotykali się każdego przedpołudnia Gustaw Holoubek, Andrzej Łapicki i Tadeusz Konwicki, do których niekiedy przysiadali się Janusz Morgenstern, zwany przez przyjaciół Kubą i inni luminarze kultury.

Kiedy zakończył się marsz górników na Madryt, na ulice wyszli pracownicy budżetówki. Wszyscy pytają o swoją przyszłość-tę życiową i zawodową. W odpowiedzi słyszą, że trzeba oszczędzać. Miliardowe kwoty, których wielkość zdaje się abstrakcją, to funkcja nierozważnych, niegospodarnych, nieuzasadnionych i nie mających pokrycia wydatków państwa.

Serena Williams na centralnym korcie Wimbledonu pokonała w finale żeńskiego singla Agnieszkę Radwańską. Raz jeszcze okazało się, że do zwycięstw potrzeba nie tylko determinacji i siły, ale charakteru. Nie znaczy to, że owego charakteru zabrakło Polce. Przeciwnie, zwłaszcza w drugim secie pokazała, że jej deklaracja, iż zrobi wszystko, by pokonać sławną rywalkę i zostać numerem jeden kobiecego rankingu, nie były rzucone na wiatr.

Kiedy piszę te słowa, wynik finałowego meczu Euro 2012 nie jest jeszcze znany, zatem wszystko jeszcze jest możliwe. Z pewnością tym razem nie będziemy mieli do czynienia z „piłkarskimi szachami”, bowiem w odróżnieniu od meczu Hiszpania-Włochy, kolejność alfabetyczna, w fazie grupowej, tym razem zwycięzca zostanie wyłoniony.

Od czasu, kiedy Ronald Reagan nawoływał „Panie Gorbaczow, niech Pan otworzy te drzwi”, nikt nie lekceważy wagi słów w polityce. Co więcej, przywróciły one wiarę, że jasne deklarowanie intencji przywraca sens temu wszystkiemu, co stanowi fundament budowy zaufania do polityków i instytucji demokratycznego państwa.

Mówią, że nadzieja umiera ostatnia. Dla tysięcy na wrocławskim stadionie i milionów przed telewizorami umarła z chwilą, kiedy Czesi strzelili bramkę, na zero jeden. Ich motywacją do pełnej determinacji gry w drugiej połowie spotkania, był wynik w Warszawie, który sprawiał, że tylko zwycięstwo dawało naszym południowym sąsiadom przepustkę do kolejnej fazy turnieju Euro 2012.

Ten okrzyk, czy raczej zaśpiew niósł się wczoraj donośnie na trybunach gdańskiego stadionu za sprawą kibiców hiszpańskich, a zwłaszcza irlandzkich. Przyjaźnie uśmiechnięci Irlandczycy pokazują czym może być sport. Sport traktowany jako okazja do dobrej zabawy, zawierania nowych przyjaźni, manifestowania dumy z barw narodowych.

Zanim pojawił się nieszczęsny sześciopak, określenie kotwice zarezerwowane było w publicystyce dla kwestii z obszaru makroekonomii, dyscypliny budżetowej etc. Skoro jednak rytm demokracji coraz częściej wyznacza czwarta władza i sondażownie, pomyślałem, że warto przyjrzeć się, co powoduje nie tylko zanik publicznego dyskursu, ale osłabienie instytucji demokratycznego państwa i spadek, już nie tyle popularności, ile zaufania do tychże – to zresztą najłagodniejsze określenia na opis stanu rzeczy, którego jesteśmy obserwatorami – tyleż bezradnymi, co biernymi. Właśnie – biernymi – jakże bowiem inaczej interpretować fakt, że 45 procent uprawnionych do głosowania nie bierze udziału w wyborach.

Sobotni finał piłkarskiej Ligi Mistrzów dostarczył wszystkiego tego, co czyni futbol, czy – jak wolą Amerykanie – soccer, najpopularniejszą z gier. Poza jednak dramaturgią samego widowiska zakończonego uniesieniem w górę pucharu przez bohaterów dnia – bramkarza Petra Cecha i napastnika Didier’a Drogb’ę, uderzyła mnie uwaga relacjonującego spotkanie Zbigniewa Bońka; kiedy kończy się mecz nie ma przeciwnika.

Jakież było zdziwienie potomków pierwszych osadników z Wilna w kanadyjskiej prowincji Ontario, kiedy dowiedzieli się od przybyszów ze starego kraju docierających tu po II-giej wojnie światowej, że ich pierwszy język, który tak pieczołowicie chronili i pielęgnowali jako spuściznę Ojców, w istocie rzeczy nie jest językiem polskim, lecz jego prastarą odmianą znaną jako gwara kaszubska.

Kiedy piszę te słowa wybory prezydenckie we Francji już trwają. Kiedy Państwo je przeczytacie będzie znany ich wynik, choć już teraz można z dużą dozą prawdopodobieństwa stwierdzić, że Pałac Elizejski będzie miał nowego lokatora. Hipokryzja i buta Sarkozy’ego z pewnością stanowią balast, lecz nie ulega kwestii, że poważniejsze brzemię stanowią wyzwania przed którymi stoi Francja.

Pomysły, by na ostatnie wydarzenia w Dniepropietrowsku reagować bojkotem Euro 2012 na Ukrainie przypominają mi terapię, którą klasyk zamknął w słowach „stłucz pan termometr, nie będzie gorączki”… Niezależnie bowiem od rzeczywistych intencji autorów tragicznych w skutkach detonacji, nie ulega kwestii, że sport stanowi okazję do wzajemnego poznania, otwarcia się na przybyszy, promocji kraju, wreszcie wszystkiego tego, co Zbigniew Boniek nazwał imprezą kulturalną, a kultura, czy jak mawiał Jerzy Waldorff muzyka, łagodzi obyczaje.

Mobilizacja opinii wokół sytuacji z założenia fałszywych, daje niekiedy zaskakujące efekty. Tak było z sobotnim marszem w obronie, czego – nie do końca wiadomo. Skoro bowiem biskup ordynariusz diecezji drohiczyńskiej przemawia do zebranych w Warszawie wskazując na rzekomą niechęć władzy do wszystkiego co patriotyczne, a nawet na zagrożenie narodowych dążeń i aspiracji, to zastanawiam się, o jakich faktach mój biskup wie, oraz dlaczego je przeoczyłem.

Świętym prawem opozycji jest krytykować rząd w każdej sprawie i o każdej porze. To prosta konsekwencja faktu pozostawania w opozycji właśnie. Pomysł, by siłami większości parlamentarnej, a więc przy udziale politycznego zaplecza rządu przegłosować donos na tenże rząd do obcego mocarstwa, jest nie tyle naiwny ile piramidalnie głupi.

Piszę te słowa w dniu szczególnym – Dniu Męki Pańskiej. To czas sprzyjający refleksji nad sprawami małymi i dużymi, wreszcie nad sobą samym. Zanim więc zabrzmi radosne Alleluja zastanówmy się ile w codziennej krzątaninie nas samych, ile jasnych dążeń i celów, z którymi identyfikuje się wspólnota. Zbawiciel umarł na krzyżu w imię miłości do człowieka.

Kiedy w miniony piątek-rocznica pięćdziesiątych urodzin przypada właśnie dzisiaj, tj. w niedzielę 1 kwietnia – rozbawiona publiczność fetowała w warszawskim teatrze Syrena okrągły jubileusz Programu Trzeciego Polskiego Radia, można było odnieść wrażenie, że to primaaprilisowy żart. O zaletach samego przedstawienia w reżyserii Wojciecha Malajkata – o rok młodszy od dostojnej Jubilatki – powiem tylko tyle, że aktorzy walczyli o lepsze z radiowcami, których kreacje, że wymienię tylko Artura Andrusa i Grzegorza Miecugowa z pewnością wypełnią teatr po brzegi podczas kolejnych zaplanowanych spektakli.

Profesor Marek Belka coraz częściej zaprzecza znanej tezie, że nikt nie jest prorokiem we własnym kraju. O ile bowiem stwierdzenia w rodzaju, że robota żmudna, a towarzystwo jeszcze gorsze stanowią kolejne z licznych Zwischenruf’ów Prezesa Banku Centralnego, o tyle teza, że nie należy spieszyć się do strefy euro, stanowi nową jakość.

Katastrofa pod Szczekocinami pokazała, że obok ogromnych pokładów ludzkiej solidarności, ofiarności i determinacji, czego chlubne i liczne dowody dali mieszkańcy miejscowości położonych opodal miejsca tragedii, poczynając od pani sołtys Chałupek, która jako pierwsza powiadomiła o zdarzeniu, po kilkunastoletniego chłopca, który trzymał za rękę pozostającą w szoku pourazowym młodą dziewczynę, zadziałał budowany od kilku lat zintegrowany system ratownictwa.

Z urlopowego oddalenia, również w wymiarze geograficznym, nasze sprawy, te europejskie wyglądają zgoła inaczej. Oto bowiem Grecja, pomimo licznych, gwałtownych i zwyczajnie po ludzku zrozumiałych protestów deklaruje wdrożenie niezbędnych oszczędności. W efekcie kolejna transza pomocy zamykająca się niewyobrażalną co do skali kwotą 130 miliardów euro zasili tamtejszą gospodarkę. Pakt fiskalny mający zagwarantować dyscyplinę finansów publicznych strefy euro stał się faktem, co powinno cieszyć nie tylko Niemców, jak chcą niektórzy, ale również nas.