Będzie mniej biurokracji w księgach wieczystych?
Projektowane zmiany mają uregulować możliwości wydawania dokumentów elektronicznych przez Centralną Informację Ksiąg Wieczystych tak, aby nie tylko wydruki odpisu ksiąg wieczystych, wyciągu z ksiąg wieczystych oraz zaświadczenia o zamknięciu ksiąg wieczystych dokonywane za pośrednictwem systemu teleinformatycznego miały moc dokumentów wydawanych przez sąd, ale także aby taką moc taką przypisać dokumentom elektronicznym generowanym przez system teleinformatyczny.
Ponadto celem zmian jest stworzenie możliwości wyszukiwania w aplikacji mobilnej mObywatel ksiąg wieczystych po numerze PESEL oraz danych z Krajowego Rejestru Sądowego (KRS) dotyczących podmiotu wpisanego do rejestru.
Czytaj także: UODO: numery ksiąg wieczystych nie powinny trafiać do publicznego obiegu
Przewiduje się możliwość samodzielnego pobrania dokumentów elektronicznych z Centralnej Informacji Ksiąg Wieczystych poprzez umożliwienie pobierania z systemu teleinformatycznego CI KW odpisów ksiąg wieczystych, wyciągów z ksiąg wieczystych oraz zaświadczenia o zamknięciu ksiąg wieczystych w postaci dokumentów elektronicznych oraz nadania tym dokumentom mocy dokumentów wydanych przez sąd.
Punkt widzenia uczestników rynku
O ocenę projektowanych zmian poprosiliśmy Jerzego Ptaszyńskiego, dyrektora Działu Badań i Obsługi Rynku Nieruchomości w Centrum AMRON.
Z punktu widzenia uczestników rynku nieruchomości część planowanych zmian z pewnością uprości i zwiększy bezpieczeństwo zawierania transakcji.
Nadanie mocy urzędowej dokumentom elektronicznym jest krokiem, który docelowo, po dostosowaniu procedur notarialnych i bankowych, przyspieszy i usprawni procedury związane z przenoszeniem własności nieruchomości, weryfikacją stanu prawnego nieruchomości, procesem kredytowy czy ustanawianiem zabezpieczenia kredytu.
Z punktu widzenia właściciela znacznym ułatwieniem dostępu do informacji będzie integracja z systemem mObywatel, która wyeliminuje konieczność ustalania numerów ksiąg wieczystych nieruchomości.
Zniesienie anonimowości dostępu do ksiąg wieczystych
Przewidziany w ustawie wymóg uwierzytelnienia tożsamości osoby przeglądającej księgę wieczystą stanowić jednak będzie faktyczne zniesienie anonimowości dostępu do ksiąg wieczystych. Informacja o tym, kto i kiedy uzyskał wgląd do księgi będzie rejestrowana, co z jednej strony podniesie poziom przejrzystości i ograniczy możliwość wykorzystywania danych z ksiąg do nieuprawnionych celów, ale z drugiej może budzić pytania o cel gromadzenia takich informacji i obawy co do prywatności użytkowników systemu.
Uwierzytelnienie tożsamości użytkownika to również główne źródło potencjalnych, choć częściowo przejściowych utrudnień, związanych z wprowadzeniem nowych przepisów. Konieczność dostosowania procedur bankowych czy notarialnych, dodatkowe czynności, które będą musiały być wykonywane przez pośredników, rzeczoznawców majątkowych i analityków rynku czy ryzyko bariery technologicznej dla osób mniej sprawnych cyfrowo czy obcokrajowców, którzy przecież równiez są uczestnikami polskiego rynku nieruchomości to najważniejsze z nich.
Wydaje się zatem, że część nowych zapisów, w tym przede wszystkim nadanie mocy urzędowej dokumentom elektronicznym i integrację z systemem mObywatel trzeba ocenić bardzo pozytywnie.
Mam natomiast wątpliwości, czy kwestii bezpieczeństwa danych nie można było zapewnić wprowadzając rozwiązania mniej ingerujące w pracę podmiotów na co dzień korzystających z dostępu do ksiąg wieczystych.
