Raport BankTech | Zielona Transformacja – Ranking Banków | Banki dla klimatu – Ranking Banków wspierających Transformację Polskiej Gospodarki
Jan Bolanowski
Zielona transformacja energetyczna to jedno z największych wyzwań stojących przed polską gospodarką w nadchodzących dekadach. Aby osiągnąć neutralność klimatyczną, Polska musi dokonać fundamentalnych zmian w sposobie produkcji i konsumpcji energii, co wymaga ogromnych nakładów finansowych. Kluczowym uczestnikiem tego procesu powinien być sektor bankowy. Polskie banki, zarówno komercyjne, jak i państwowe, mają do odegrania istotną rolę jako finansowe zaplecze zmiany, katalizator innowacji oraz promotor zrównoważonych inwestycji.
Przygotowując Ranking Banków Wspierających Transformację Polskiej Gospodarki, chcieliśmy docenić wysiłki sektora bankowego w ten strategicznie istotny proces, a zarazem zainspirować do dalszych działań. W tym roku wyróżniamy zieloną siódemkę banków, które odważyły się poddać badaniu (patrz ramka Metodologia). Łącznie banki te sfinansowały w 2024 r. projekty OZE o wartości ponad 22 mld zł, dodatkowo na projekty wpisujące się w łańcuch wartości transformacji kolejne 14 mld zł, udzieliły kredytów SLL na sumę 13,4 mld zł i zaaranżowały emisje zielonych obligacji na kwotę blisko 4 mld zł. Mamy nadzieję, że nasz ranking na stałe wpisze się w krajobraz sektora i w kolejnych edycjach więcej banków zdecyduje się wziąć w nim udział.
Zielona siódemka
W tegorocznym rankingu najlepiej wypadł mBank, uzyskując wynik syntetycznego wskaźnika na poziomie blisko 83%. Jednocześnie jest to jedyny bank, który znalazł się na podium wszystkich analizowanych kategorii. Pierwsze miejsce zajął pod względem poziomu finansowania projektów wpisujących się w łańcuch transformacji oraz aranżowania emisji zielonych obligacji, natomiast trzecie miejsce zajął w finansowaniu OZE oraz udzielania kredytów SLL.
– W mBanku rozpoznajemy potrzebę transformacji i widzimy, że udział sektora finansowego musi być znaczny w tym procesie. Z tego powodu, opracowaliśmy nową ofertę finansowania transformacji, dedykowaną dużym i średnim przedsiębiorstwom, które potrzebują naszego wsparcia. Mamy ambicję, by być ważną częścią zrównoważonej transformacji, nowa oferta jest częścią realizowanej już strategii zrównoważonego rozwoju, w ramach której jednym z celów strategicznych jest udzielanie zrównoważonego finansowania – mówi Piotr Rutkowski, zastępca rzecznika prasowego mBanku. – Na koniec 2024 r. mBank przeznaczył ponad 7,6 mld zł na finansowanie zrównoważonych inwestycji. Kolejne ponad 8,5 mld zmobilizował w ramach organizacji emisji zielonych obligacji i w konsorcjach. Łączna kwota 16,1 mld zł to konkretny wyraz zaangażowania banku w działania na rzecz transformacji i zrównoważonego rozwoju – podkreśla.
Rywalizacja o pierwsze miejsce była zażarta, a wicelider rankingu – PKO Bank Polski – ustępuje mBankowi o niecałe 3 pkt. proc. Największy polski bank wygrał kategorię finansowania odnawialnych źródeł energii, a na trzecim miejscu znalazł się pod względem finansowania łańcucha transformacji i aranżowania emisji zielonych obligacji.
– PKO Bank Polski postrzega swoją rolę w transformacji energetycznej jako strategicznego lidera, który wspiera zarówno polską gospodarkę, jak i swoich klientów w dążeniu do zrównoważonego rozwoju i neutralności klimatycznej. Bank planuje do końca 2027 r. osiągnąć co najmniej dwudziestoprocentowy udział w bankowym finansowaniu transformacji energetycznej kraju, szacowanym na 100 mld zł, koncentrując się na sektorze energetycznym, nieruchomościach niskoemisyjnych oraz elektromobilności, zgodnie z celami redukcji emisji w swoim planie transformacji, o 47% w energetyce i 31% w portfelu hipotecznym do 2030 r. W 2024 r. udzieliliśmy 10 mld zł nowego finansowania wspierającego transformację i przeprowadziliśmy emisję zielonych obligacji na kwotę 750 mln euro na refinansowanie kredytów mieszkaniowych – mówi Katarzyna Ewert-Gandzel z Departamentu Komunikacji Korporacyjnej PKO BP.
Na trzecim miejscu z wynikiem 67,1 pkt. uplasował się BNP Paribas Bank Polska, który jest liderem kredytowania SLL oraz zajął drugie miejsce w kategorii finansowania łańcucha wartości.
– Zależy nam na tym, by polska gospodarka rozwijała się dynamicznie, ale też by przedsiębiorcy byli coraz bardziej uważni na otoczenie i uwzględniali swój wpływ na otoczenie. Dziś jesteśmy w trudnym momencie zmian, dlatego tak kluczowe jest, którą drogą będziemy podążać i jakich wyborów będziemy dokonywać. Dążymy zatem do tego, by nasz udział w transformacji sukcesywnie się zwiększał. Premiujemy inwestycje, które są zrównoważone i szczególnie im kibicujemy. Sami także podejmujemy liczne działania na rzecz środowiska i dbamy, by nasz udział w tej transformacji był znaczący i motywujący dla rynku – podkreśla Marta Jedlińska, dyrektorka Biura Strategii ESG i Relacji z Zewnętrznymi Interesariuszami w BNP Paribas Banku Polska.
Tuż poniżej podium znalazł się Bank Ochrony Środowiska, który zajął drugie miejsce pod względem finansowania projektów OZE. – Luka inwestycyjna pomiędzy dostępnym kapitałem a rzeczywistymi kosztami transformacji jest ogromna. Według różnych źródeł, m in. raportu Maria Draghiego może ona sięgać setek miliardów euro rocznie w skali całej Unii. To wyzwanie, ale i ogromna szansa dla banków specjalizujących się w finansowaniu zielonej transformacji, takich jak Bank Ochrony Środowiska. Naszą ambicją jest być nie tylko dostawcą kapitału, ale przede wszystkim partnerem w zielonej transformacji polskiej gospodarki – mówi Marta Serówka z Biura Komunikacji BOŚ Banku.
Credit Agricole Bank Polska zajął drugie miejsce w kategorii kredytów SLL i piątą pozycję w rankingu ogólnym. Przedstawiciele banku podkreślają, że wspieranie zielonej transformacji stanowi ważny element ich strategii. – Jednym ze zobowiązań klimatycznych całej Grupy Crédit Agricole, w tym naszego banku, jest osiągnięcie neutralności klimatycznej z działalności własnej i portfela klientów do 2050 r. Chcemy aktywnie uczestniczyć w transformacji naszych klientów i wspierać ich działania w kierunku dążenia do neutralności klimatycznej, dlatego w banku Credit Agricole rozwijamy ofertę zrównoważonych produktów i zrównoważonego finansowania we wszystkich liniach biznesowych. Skupiamy się na tym, żeby odpowiadać na potrzeby klientów z różnych sektorów i promować wśród nich postawy przyjazne środowisku – mówi Ewa Deperas, dyrektor Zespołu Corporate Sustainability w Crédit Agricole Banku Polska.
Wynik Banku Pekao S.A. jest zapewne nieco zaniżony, ponieważ bank nie ujawnił szczegółowych danych dotyczących finansowania projektów OZE, co wiązało się z przyznaniem najniższej rangi w tej kategorii. Bank jednocześnie pochwalił się, że w 2024 r. sfinansował zielone projekty o wartości ponad 13,7 mld zł. Ponadto Pekao S.A. jest wiceliderem kategorii emisji zielonych obligacji. „Jednym z kierunków rozwoju banku w ramach Strategii ESG na lata 2021-2024 było zwiększenie zaangażowania się w transformację energetyczną Polski oraz tym procesie klientów banku. Bank realizował te założenie przez zwiększenie zaangażowania w projekty transformacyjne, takie jak budownictwo ekologiczne, transport niskoemisyjny, instalacje fotowoltaiczne, farmy wiatrowe oraz biogazownie” – poinformowało Biuro Prasowe Banku Pekao.
ING Bank Śląski najlepiej wypadł w kategorii finansowania OZE, w której zajął 4. miejsce.
– W ING jesteśmy świadomi swojej odpowiedzialności za ograniczanie negatywnych skutków zmiany klimatu zarówno przez redukcję własnej emisji gazów cieplarnianych, jak i przez finansowanie projektów i inwestycji ograniczających emisje (inaczej nazywane dekarbonizacją) w gospodarce realnej – mówi Magdalena Ostrowska z Biura Prasowego ING Banku Śląskiego. Dodaje, że do 2030 r. bank zamierza przeznaczyć na finansowanie OZE 5 mld zł.
Zaangażowanie sektora bankowego we wspieranie transformacji gospodarczej Polski zasługuje na uznanie. Przed polskimi bankami stoi dziś wyjątkowa szansa, ale i odpowiedzialność – mogą stać się jednym z filarów zielonej gospodarki. W obliczu wyzwań klimatycznych, energetycznych i geopolitycznych transformacja w kierunku zrównoważonego rozwoju to nie tylko konieczność, lecz także impuls do modernizacji i budowania długofalowej konkurencyjności kraju. Banki nie chcą stać na uboczu tej zmiany, a ich zaangażowanie powinno zostać zauważone. Mamy nadzieję, że w kolejnej edycji naszego rankingu dostrzeżemy jeszcze szersze i głębsze zaangażowanie sektora
Metodologia rankingu
Polskie banki chętnie grają w zielone, choć wydaje się, że reguły tej gry nie są jeszcze do końca ustalone. Brakuje jasnych standardów raportowania i kryteriów rynkowych, które pozwoliłyby bez żadnych wątpliwości porównać zaangażowanie banków w transformację gospodarki. Sytuację dodatkowo utrudnia szeroki zakres pojęcia zielona transformacja, które może być interpretowane na różny sposób.
Przygotowując Ranking Banków Wspierających Transformację Polskiej Gospodarki, stanęliśmy więc przed trudnym zadaniem opracowania jednolitej metodologii. Po konsultacjach z przedstawicielami Związku Banków Polskich i ekspertów z zakresu ESG kilku wiodących polskich banków opracowaliśmy kwestionariusz, który rozesłaliśmy do polskich banków. Pytaliśmy w nim o poziom finansowania OZE, o zaangażowanie w finansowanie projektów wpisujących się w łańcuch wartości transformacji, o wartość udzielonych kredytów SLL oraz o wartość zaaranżowanych emisji zielonych obligacji. Podkreśliliśmy, że interesuje nas wsparcie dla dużych klientów biznesowych (firm dużych, mid-cap i small mid-cap), ponieważ w pierwszej fazie transformacji to te podmioty są liderami zmian i wykazują największe potrzeby kapitałowe. Prosiliśmy o wskazanie danych w liczbach bezwzględnych, jak również udział zielonych aktywów w całości portfela banku.
Na podstawie zebranych danych opracowaliśmy syntetyczny wskaźnik rangowy, odzwierciedlający pozycje banków w poszczególnych kategoriach oceny. Aby uwzględnić zaangażowanie instytucji niezależnie od ich skali działalności, większą wagę – dwukrotnie wyższą – przypisaliśmy wskaźnikom obrazującym udział zielonego finansowania w portfelu. Jednocześnie uwzględniliśmy także wartości bezwzględne, które pozwalają lepiej ocenić realny wpływ danego banku na gospodarkę. Ostateczne wyniki zostały przeliczone na skalę procentową w odniesieniu do maksymalnie możliwego do osiągnięcia wyniku.
Warto zaznaczyć, że choć zaproszenie do udziału w rankingu zostało skierowane do kilkunastu największych banków działających na polskim rynku, wypełnione kwestionariusze otrzymaliśmy od siedmiu z nich. Część instytucji zdecydowała się nie uczestniczyć w badaniu, inne nie odpowiedziały na nasze zapytania mimo ponawianych prób kontaktu. Może to świadczyć o tym, że zagadnienia związane z finansowaniem zrównoważonym oraz ujawnianiem danych ESG wciąż stanowią wyzwanie dla części sektora bankowego – zarówno pod względem organizacyjnym, jak i komunikacyjnym. Tym większe znaczenie ma otwartość banków, które zdecydowały się na udział w pierwszej edycji naszego rankingu, dostarczając cennych informacji i budując fundament dla bardziej kompleksowej analizy w przyszłości.
