Przywracamy w Polsce samorządność
„W latach ’90, kiedy powstawała idea samorządności w Polsce, twórcom samorządu przyświecała idea, żeby w samorządzie zostawało jak najwięcej środków finansowych, które będą w dyspozycji wójta, burmistrza, prezydenta, i radnych po to, żeby sami mogli decydować o tym, na co wydawać swoje pieniądze. Który chodnik, ulica, żłobek, przedszkole czy szkoła jest w pierwszej kolejności do wybudowania czy do wyremontowania” – mówił Michał Krawczyk.
Jak wskazał, w ostatnich latach idea samorządności została postawiona na głowie. Do samorządów trafiało coraz mniej pieniędzy, o których przeznaczeniu mógł decydować samodzielnie samorząd.
Jednocześnie tworzono różnego rodzaju fundusze, w których o przyznawaniu środków rozstrzygały kwestie polityczne.
Czytaj także: Prezes ZBP otworzył Forum Bankowo-Samorządowe 2024
Więcej pieniędzy w kasach samorządów
„Przywracamy w Polsce samorządność zgodnie z tym, co legło u podstaw samorządności w latach ’90. Dzięki ustawie o dochodach JST, którą przyjęliśmy w Sejmie jesienią 2024 roku, do samorządu w przyszłym roku trafi o 25 mld złotych więcej. A samorządy będą same decydowały, na co te środki finansowe wydawać” – podkreślił Michał Krawczyk.
Dodał, że wspomniana ustawa nie tylko zwiększa dochody samorządów, ale także bardzo mocno je stabilizuje. Dochody samorządów nie zależą od wysokości wpłacanego do budżetu państwa PIT-u lub CIT-u od mieszkańców i firm na danym terenie, ale od ich dochodów. Inaczej mówiąc, jeśli podatnicy korzystają z jakichś ulg podatkowych, to przez to nie zmniejszają się dochody samorządu.
Czytaj także: Forum Bankowo-Samorządowe 2024: synergia finansów, innowacji i zrównoważonego rozwoju
Stabilizacja i pewność dochodów samorządów
Jak zauważył tego typu stabilizacja i pewność dochodów samorządów jest także ważna dla sektora bankowego. Im w lepszej kondycji finansowej jest samorząd, tym skuteczniej może starać się o finansowanie zewnętrzne.
„Jesteśmy po kilkuletniej degradacji finansów samorządów. Wiele z nich nie ma możliwości zaciągnięcia kolejnego kredytu czy emisji obligacji z względu na stan swoich finansów.
Samorządy nie mają środków na wkład własny potrzebny do inwestycji realizowanych ze środków chociażby z KPO. Naprawiamy sytuację finansową samorządów, ale niestety potrwa to kilka lat” – mówił Michał Krawczyk.
Pytany czy Sejm będzie podejmował kolejne działania w celu naprawienia finansów samorządów, nasz rozmówca stwierdził, że istotnym problemem do rozwiązania jest kwestia finansowania oświaty.
Jak wskazał w niektórych gminach wydatki na oświatę pochłaniają 40-50%, a czasami nawet większą część budżetu rocznego danej gminy.
„Luka oświatowa, czyli różnica między tym ile samorząd dostaje z budżetu państwa, a ile faktycznie wydaje na oświatę z roku na rok w ostatnich latach się zwiększała” – podkreślił Michał Krawczyk.
