Niepokojący spadek liczby kredytobiorców indywidualnych w bankach spółdzielczych
Rafał Bednarek stwierdził, ze ogólna sytuacja makroekonomiczna jest w zasadzie pozytywna zarówno dla banków komercyjnych, jaki spółdzielczych. Wiceprezes BIK wskazywał na malejącą inflację, wzrost wynagrodzeń, niski poziom bezrobocia, powracający wzrost gospodarczy wynikający z rosnącej sprzedaży detalicznej i zwiększających się inwestycji.
Okazuje się jednak, że mimo prowadzenia działalności w tym samym środowisku gospodarczym w kilku obszarach banki spółdzielcze radzą sobie lepiej niż banki komercyjne, a w innych gorzej.
Przede wszystkim widać systematyczny spadek liczby kredytobiorców indywidualnych w bankach spółdzielczych. Jest on głębszy niż w bankach komercyjnych.
W grudniu 2023 roku liczba takich kredytów w bankach spółdzielczych spadła o 24,1% w stosunku do grudnia 2019 roku. Podczas gdy a bankach komercyjnych w tym czasie spadek ten wyniósł tylko 5%.
Mniej kredytów dla firm i kredytów mieszkaniowych
Jak by tego było mało sektor spółdzielczy w tym czasie odnotował spadek liczby kredytobiorców biznesowych o 18,2%, gdy w bankach komercyjnych był to spadek 9,9% ( rok 2022 do 2019).
Co prawda w roku 2023 w stosunku do roku 2022 udzielono w bankach lokalnych więcej kredytów biznesowych, ale nie rekompensuje to strat, które nastąpiły w dłuższym terminie. W kredytach biznesowych oferowanych przez bankowców spółdzielczych dominują kredyty dla rolników. Ocenia się, że sektor spółdzielczy ma ok 65% rynku w tych kredytach.
Kolejnym zjawiskiem niepokojącym jest na przestrzeni 2023 roku spadek wartości sprzedaży kredytów mieszkaniowych w bankach spółdzielczych ( – 14,5%) przy jednoczesnym wzroście sprzedaży tych kredytów w bankach komercyjnych (43%).
Banki spółdzielcze mogą się jednak pochwalić wyższym niż w bankowości komercyjnej wzrostem kredytów gotówkowych. Banki spółdzielcze w ciągu 2023 roku odnotowały wzrost o 5,5%, komercyjne spadek o 3%.
Klienci coraz starsi
Generalnie kredyty w bankach spółdzielczych są lepszej jakości niż w komercyjnych. Np. pod koniec 2023 roku udział wartości kredytów mieszkaniowych opóźnionych powyżej 90 dni w sektorze komercyjnym to 3,6% i cały czas rośnie od 2020 roku, a w sektorze spółdzielczym 1,4% i utrzymuje się na mniej więcej tym samym poziomie od trzech lat.
Tradycyjnie bankowość spółdzielcza jest bardzo aktywna na rynku samorządowym i rolniczym. Np. wartościowo wzrost kredytów dla rolników w 2023 roku w stosunku do roku poprzedniego wyniósł 22,3%, a dla JST 27,7%.
Bardzo niepokojące dla przyszłości banków spółdzielczych są dane dotyczące młodych klientów. Cały czas rośnie średni wiek klienta sektora spółdzielczego, wynosi on już 50,7 lat. Gdy tymczasem w sektorze komercyjnym systematycznie spada, obecny średni wiek klienta tego sektora to 46,1.
Obecne dobre wyniki finansowe banków lokalnych wynikające z wysokich stóp procentowych pozwalają na podjęcie działań w obszarach, w których bankowość spółdzielcza nieco odstaje od bankowości komercyjnej.
