Temat numeru: Budowanie wartości firmy przez CSR

Jan Mazurek

Społeczna odpowiedzialność przedsiębiorstwa (z ang. Corporate Social Responsibility – CSR) jest to strategia zarządzania i koncepcja podejścia do prowadzenia działalności gospodarczej poprzez budowanie trwałych, pozytywnych i przejrzystych relacji wobec całego otoczenia.

Beneficjentami odpowiedzialnej społecznie działalności powinni być wszyscy interesariusze – pracownicy, klienci, dostawcy, pracownicy, lokalne społeczności i środowiska społeczne. Odpowiedzialny biznes oznacza również utrzymanie jak najlepszych relacji z udziałowcami, szczególnie drobnymi, którzy nie są w stanie wywierać wpływu na przedsiębiorstwo. Firmy odpowiedzialne społecznie zmierzają w kierunku tworzenia bardziej efektywnych, przyjaznych i bezpiecznych miejsc pracy.

Celem społecznej odpowiedzialności organizacji biznesowej jest pozytywny wkład do idei zrównoważonego rozwoju, przejawiającej się w jakości życia na poziomie, na jaki pozwala obecny rozwój cywilizacyjny. Według Światowej Komisji Środowiska i Rozwoju ONZ Nasza Wspólna Przyszłość, rozwój zrównoważony oznacza takie zmiany cywilizacyjne, w efekcie których potrzeby obecnego pokolenia są zaspokajane bez umniejszania szans przyszłych pokoleń na godne życie. Jest to ważne przesłanie do wszystkich uczestników systemu gospodarczego, decydentów społecznych i polityków.

Odpowiedzialne inicjatywy

Najważniejszym na świecie programem na rzecz społecznej odpowiedzialności biznesu i zrównoważonego rozwoju jest Global Compact, który powstał z inicjatywy Sekretarza Generalnego ONZ Kofi Annana. Wezwał on w 1999 r. liderów światowego biznesu do wsparcia budowy społecznych i ekonomicznych podstaw niezbędnych do podtrzymania nowej gospodarki światowej i spowodowania, aby dzięki globalizacji zyskali wszyscy ludzie na świecie. Przedsiębiorstwa będące członkami Global Compact zobowiązują się m.in. do zapobiegania łamaniu praw człowieka, przeciwdziałania dyskryminacji pracowników, przeciwdziałania korupcji, ochrony przed zniszczeniem środowiska naturalnego i odpowiedzialności za nie, w tym stosowania przyjaznych środowisku naturalnemu technologii. Uczestnictwo w Global Compact ma wielkie znaczenie prestiżowe dla przedsiębiorstwa, bowiem oznacza, że zobowiązało się ono działać na rzecz zrównoważonego rozwoju.

W 2010 r. Unia Europejska wprowadziła w życie Strategię Europa 2020. Jej głównym celem jest rozwój gospodarki przy jednoczesnym zachowaniu modelu społecznej gospodarki rynkowej i znacznej poprawie efektywności gospodarowania zasobami. W październiku 2014 r. państwa członkowskie uzgodniły obniżenie do 2030 r. emisję gazów cieplarnianych o 40 proc., zwiększenie udziału odnawialnych źródeł energii o 27 proc. i poprawa efektywności energetycznej również o 27 proc. To stawia nowe wyzwania także dla polskich przedsiębiorstw w zakresie społecznej odpowiedzialności biznesu, szczególnie w zakresie emisji CO2.

W Polsce działa Forum Odpowiedzialnego Biznesu, którego misją jest krzewienie idei odpowiedzialnego biznesu w celu zwiększenia konkurencyjności polskich przedsiębiorstw, zadowolenia społecznego i poprawy stanu środowiska. Zasady społecznej odpowiedzialności biznesu określa norma ISO 26000 – Guidance on social responsibility.

Realizacja zasad odpowiedzialnego biznesu ma wpływ na całą gospodarkę oraz wiele dziedzin życia społecznego. Przekłada się na jakość życia społeczeństwa, której jedną z miar jest Indeks Rozwoju Społecznego (Human Development Index – HDI). W przypadku naszego kraju wskaźnik ten od wielu lat rośnie, lecz obecnie Polska plasuje się na dalekiej 35. pozycji na świecie w gronie krajów o najwyższym poziomie rozwoju społecznego i w konsekwencji jakości życia. Ma na to wpływ nie tylko wielkość dochodów osobistych, ale również poziom i jakość infrastruktury, czystość środowiska, bezpieczeństwo, edukacja czy warunki rekreacji. Jest więc jeszcze wiele do zrobienia dla poprawy pozycji w rankingu, co w dużej mierze zależy od postawy polskich firm. Na szczęście te też coraz częściej widzą potrzebę działania zgodnie z najwyższymi standardami odpowiedzialności społecznej

Przykłady odpowiedzialnego biznesu

PKN ORLEN S.A. przyjął strategię w obszarze ochrony środowiska na lata 2013-2017, której myślą przewodnią jest odpowiedzialność za środowisko naturalne i wobec interesariuszy. Spółka podejmuje również działania w innych obszarach znamionujących odpowiedzialne prowadzenie biznesu. Ambicją PKN ORLEN jest stworzenie bezpiecznych warunkó...