Tarcza antykryzysowa 3.0: Sejm poparł niektóre poprawki Senatu

Jeszcze przed głosowaniami przewodniczący sejmowej komisji finansów Henryk Kowalczyk poinformował, że komisja rozpatrując poprawki wyższej izby parlamentu, zdecydowała o poparciu 40 z nich; 47 uzyskało negatywną opinię.

Na wniosek wicemarszałka Sejmu Ryszarda Terleckiego (PiS) ‒ który uzyskał większość ‒ posłowie głosowali nad poprawkami blokami; za tymi pozytywnie zarekomendowanymi i za tymi nie. Propozycja Terleckiego wzbudziła sprzeciw posłów opozycji.

Nowy miesiąc odniesienia ‒ zamiast „luty 2020”

W grupie przyjętych przez Sejm poprawek znalazła się jedna, która dotyczy ulgi w składkach na ZUS dla samozatrudnionych, którzy w lutym uzyskali dochody do 7 tys. zł.

Zgodnie z przyjętą poprawką „luty 2020 r.”, który jest miesiącem odniesienia ma być zastąpiony „pierwszym miesiącem, za który jest składany wniosek o zwolnienie z opłacania składek”.

Eksperci, z którymi rozmawiała wcześniej PAP wskazywali, że z pierwotnych przepisów tarczy 3.0 (uchwalonych przez Sejm) wynikało, że zwolnienie ze składek adresowane było tylko do przedsiębiorców, których przychody w danym miesiącu przekroczyły wspomniany limit, a dochody ‒ w lutym br. ‒ były niższe niż 7 tys. zł.

Oznaczało to, że przedsiębiorca, który nie spełniał kryteriów dochodowych w lutym, ale stracił dochody w późniejszych miesiącach, nie dostałby ulgi.

Nowa grupa uprawnionych

Poparcie uzyskała też poprawka, który ma zapewnić podmiotom posiadającym tytuł prawny do zabytku o statusie pomnika historii lub zabytku wpisanego na Listę dziedzictwa światowego, możliwość ubiegania się o dofinansowanie do wynagrodzeń zatrudnionych przez nich pracowników.

Sejm opowiedział się również za przyjęciem poprawki, która zakłada odstąpienie ‒ w określonych przypadkach ‒ od obowiązku osobistego złożenia dokumentów w przypadku starania się cudzoziemców o polską wizę.

Uznanie posłów zyskała też poprawka odnosząca się do zwolnienia przedsiębiorców jednoosobowych ze składek na ZUS za kwiecień i maj 2020 r. i ich zwrotu, jeśli zostały opłacone.

Zobacz więcej najnowszych wiadomości o wpływie koronawirusa na gospodarkę >>>

Wybór prezesa UKE jednak w konkursie, ale Senat nie zatwierdza

Wśród odrzuconych poprawek znalazły się i te, która zmierzały do wykreślenia z tarczy 3.0 przepisów ‒ zdaniem Senatu ‒ niezwiązanych z pomocą dotyczącą epidemii. Chodziło m.in. o nowe zasady wyboru prezesa Urzędu Komunikacji Elektronicznej oraz skrócenie kadencji obecnego szefa Urzędu.

Właśnie te przepisy wzbudziły wiele dyskusji i kontrowersji wśród parlamentarzystów opozycji podczas prac nad tarczą 3.0.

Nowela zakłada bowiem, że wybór prezesa UKE odbywać się będzie w konkursie; jego kandydatura nie będzie też zatwierdzana przez Senat. Ustawa przewiduje, że kadencja obecnego prezesa UKE, która obejmuje lata 2016 ‒ 2021, skończy się 14 dni od wejścia w życie nowelizacji tarczy 3.0.

Przedstawicielka resortu cyfryzacji tłumaczyła, że po zmianie przepisów wybór prezesa UKE będzie podlegał procedurze konkursowej, a tak obecnie nie jest. Nie musi on też teraz spełniać odpowiednich wymagań. Wskazywała, że m.in. z tego powodu wybór. b. szefowej UKE Anny Streżyńskiej parę lat temu był kwestionowany przez operatorów. Sprawa znalazła swój finał w sądzie.

Dodawała, że jeżeli przepisy by się nie zmieniły, obecna kadencja szefa UKE zostałaby i tak automatycznie przerwana 22 grudnia 2020 r. z powodu przepisów UE.

Zakupy dla szpitali jednak z podatkiem

Posłowie nie poparli też poprawki zakładającej zwolnienie z podatków od darowizn, z podatku dochodowego od osób prawnych oraz podatku VAT zakupu wyrobów medycznych, środków ochrony osobistej oraz urządzeń i środków myjących i odkażających, przeznaczonych dla szpitali, domów pomocy społecznej, zakładów opiekuńczo-leczniczych i placówek opiekuńczo-terapeutycznych.

Nie będzie 1800 zł zasiłku dla bezrobotnych

Sejm nie zgodził się również na podniesienie zasiłku dla bezrobotnych do kwoty 1800 zł oraz zmianę zasad przyznawania go osobom, które pracowały w innym kraju UE.

Posłowie nie poparli również poprawki, która przewiduje objęcie pomocą „covidowską” sezonowych pracowników branży turystycznej, czy poprawki mówiącej o dodatkowych zasiłkach opiekuńczych.

Bądź na bieżąco – zapisz się na nasz newsletter >>>

900 mln zł dla ARP na dodatkowe wsparcie firm

Tarcza 3.0 zakłada m.in. dokapitalizowanie Agencji Rozwoju Przemysłu 900 mln zł na dodatkowe wsparcie dla przedsiębiorców. Chodzi np. o zwiększenie inwestycji prowadzonych przez firmy.

Nowela przewiduje także wsparcie dla sektora drzewnego. W czasie trwania koronawirusa jednostkom organizacyjnym Lasów Państwowych, które sprzedają drewno nie będą przysługiwały: ustawowe odsetki przy opóźnionych transakcjach handlowych; rekompensaty za koszty odzyskiwania należności; kary umowne za to, że przedsiębiorca do 31 maja br. zrezygnował z kupna zamówionego drewna.

Będą przepisy antylichwiarskie i wsparcie dla transportu autobusowego

Ustawa zawiera też przepisy antylichwiarskie, które mają chronić kredytobiorców, pożyczkobiorców przed zbyt wysokimi odsetkami, czy opłatami.

Tarcza 3.0 zakłada ponadto wsparcie dla transportu autobusowego poprzez podniesienie z 1 zł do 3 zł maksymalnej dopłaty do jednego wozokilometra.

Aukcja 5G jednak anulowana, a będzie opłata dla VOD

Przepisy nowelizacji dają również podstawę do anulowania ogłoszonej przez prezesa UKE aukcji 5G. Resort cyfryzacji uzasadniał taką potrzebę wątpliwościami prawnymi powstałymi po ogłoszeniu przez Prezesa UKE informacji o zawieszeniu aukcji.

Tarcza przewiduje również wprowadzenie opłaty jaką będą uiszczać właściciele platform VOD. Będzie ona wynosiła 1,5 proc. przychodów i będzie przekazywana na rzecz polskiej kinematografii.

Nowela zwalnia z opłat za korzystanie ze śródlądowych dróg wodnych i ich odcinków oraz urządzeń wodnych stanowiących własność Skarbu Państwa, co ma obniżyć koszty funkcjonowania sektora turystycznego, jak i armatorów.

Opinia Pracodawców RP

O ocenę przyjętych przez Sejm zapisów dotyczących tarczy 3.0 poprosiliśmy Wiolettę Żukowską-Czaplicką, ekspertkę ds. Regulacji Pracodawców RP.

-W pierwszej kolejności zwracamy uwagę na to, że przedmiotowa regulacja nie została przekazana do konsultacji z reprezentatywnymi organizacjami partnerów społecznych oraz konsultacji z Radą Dialogu Społecznego. Naszym zdaniem wszelkie propozycje działań antykryzysowych muszą być wypracowywane w dialogu ze stroną społeczną- pisze ekspertka Pracodawców RP.

W dalszej części swojej wypowiedzi Wioletta Żukowska -Czaplicka stwierdza:

-W ustawie przewidziano zmiany dotyczące zatrudniania cudzoziemców. Rozwiązania te oceniamy pozytywnie. Przesądzają one jednoznacznie o tym, że przy zmianie warunków pracy wykonywanej przez cudzoziemca m.in. w związku z obniżeniem wymiaru czasu pracy, nie jest konieczne wydanie nowego zezwolenia czy oświadczenia. Zwracamy jednak uwagę na to, że w przepisach pominięto przestój ekonomiczny, który również dotyczy zmiany warunków pracy na niekorzyść.

W ustawie przewidziano również poszerzenie grupy podmiotów uprawnionych do skorzystania ze zwolnienia z opłacenia składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne należne za kwiecień i maj br. Dotyczy to osób samozatrudnionych, których przychód przekroczy 300% przeciętnego wynagrodzenia, ale dochód nie był wyższy niż 7 tys. zł. Jest to rozwiązanie, które wychodzi naprzeciw zgłaszanym zastrzeżeniom o wykluczeniu z uzyskania zwolnienia na ZUS przez małych przedsiębiorców, których miesięczny przychód przekracza 15 tys. zł. 

Pozytywnie oceniamy również poprawkę, zgodnie z którą  „luty 2020 r.”, który jest miesiącem odniesienia został zastąpiony „pierwszym miesiącem, za który jest składany wniosek o zwolnienie z opłacania składek”.  W efekcie wsparciem zostaną objęci samozatrudnieni, którzy utracili dochody także w późniejszym okresie – podsumowuje Wioletta Żukowska-Czaplicka.

Opinia Konfederacji Lewiatan

Tymczasem dr Sonia Buchholtz, ekspertka ekonomiczna Konfederacji Lewiatan w przysłanej do naszej redakcji opinii stwierdza:

-W istocie rzeczy, w takiej sytuacji jak obecna, środki z przeznaczeniem na zwiększenie płynności dla firm to narzędzie pozwalające przeciwdziałać bankructwom zgodnie z efektem domina.

Jeśli do tego dodać, że gwarancje pokrywają 100% ryzyka, jest to niezwykle komfortowa sytuacja dla firm w tym trudnym czasie.

Należy jednak zauważyć, że 800 tys. euro to kwota odpowiadająca potrzebom mniejszych podmiotów. Te wprawdzie liczebnie przeważają w strukturze firm, ale już rola dużych podmiotów dla zatrudnienia jest dużo większa.         

Opinia OPZZ

-Kolejna nowelizacja Tarczy Antykryzysowej (tzw. Tarcza 3.0) czyli ustawa o zmianie niektórych ustaw w zakresie działań osłonowych w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS – COV-2, zawiera szereg rozwiązań postulowanych przez OPZZ. Nie wszystkie jednak są zgodne z naszymi oczekiwaniami – czytamy w nadesłanym do naszej redakcji komentarzu podpisanym przez Pawła Śmigielskiego, dyrektora Wydziału Prawno-Interwencyjnego Ogólnopolskiego Porozumienia Związków Zawodowych.

W dalszej części komentarza są przedstawione pozytywne i negatywne zdaniem OPZZ zapisy ustawy:

-Pozytywnie oceniamy:

•          zmiany w zakresie funduszu alimentacyjnego poprzez podwyższenie kwoty kryterium dochodowego uprawniającego do świadczeń z tego funduszu do 900 zł wraz z wprowadzeniem zasady „złotówka za złotówkę”;

•          wprowadzenie zasad ustalania wysokości emerytury w czerwcu 2020 r. w taki sam sposób, jak przy ustalaniu wysokości emerytury w maju bieżącego roku, jeżeli jest to korzystniejsze dla ubezpieczonego. Dzięki temu podstawa wymiaru emerytury ustalona na dzień 1 czerwca 2020 r. nie będzie niższa od ustalonej na dzień 31 maja tego samego roku, ze względu na inny sposób waloryzacji kapitału zewidencjonowanego na koncie ubezpieczonego;

•          wprowadzenie mechanizmu ochrony dochodu rodziny poprzez powiększenie kwoty wolnej od egzekucji o 25% na każdego członka rodziny, który nie uzyskuje dochodów i pozostaje na utrzymaniu pracownika;

•          uwzględnienie okresu niewykonywania pracy nauczycielskiej, pracy w szczególnych warunkach/pracy o szczególnym charakterze lub pracy górniczej w okresie i w związku z zagrożeniem epidemicznym/stanem epidemii dla celów ustalenia uprawnień emerytalnych;

Krytycznie oceniamy odrzucenie przez Sejm:

•          propozycję podwyższenia zasiłku dla bezrobotnych do poziomu 1800 zł brutto oraz wydłużenia okresu jego pobierania z 180 dni do 365 dni dla wszystkich bezrobotnych:

•          poprawki zakładającej zwolnienie z podatku VAT zakupu wyrobów medycznych, środków ochrony osobistej oraz urządzeń i środków myjących i odkażających, przeznaczonych dla szpitali, domów pomocy społecznej, zakładów opiekuńczo-leczniczych i placówek opiekuńczo-terapeutycznych.

Ponadto negatywnie podchodzimy do zmiany art. 15zzzzzq ust. 1 pkt 1, zgodnie z którą realizacja obowiązku zmniejszenia zatrudnienia, o którym mowa w art. 15zzzzzo ust. 2 pkt 1, może nastąpić przez rozwiązanie z pracownikiem stosunku pracy, w tym z pracownikiem posiadającym ustalone prawo do emerytury lub renty, lub spełniającym warunki do przyznania emerytury. Poprzez dodanie „lub spełniającym warunki do przyznania emerytury” nastąpiło rozszerzenie przesłanek umożliwiających zwolnienie z pracy osób, spełniających wskazane powyżej warunki. Komentowana propozycja jest zawarta w art. 46 pkt 32 ustawy z dnia 30 kwietnia 2020 r. o zmianie niektórych ustaw w zakresie działań osłonowych w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2