Sposób wyznaczania płacy minimalnej do zmiany?

W czwartek premier podpisał rozporządzenie, zgodnie z którym od 1 stycznia 2025 roku minimalne wynagrodzenie za pracę wyniesie 4666 zł, a minimalna stawka godzinowa  30,50 zł. To więcej niż pierwotnie zakładano.

Podczas negocjacji w Radzie Dialogu Społecznego rząd proponował na przyszły rok płacę minimalną 4626 zł miesięcznie, a za godzinę 30,20 zł. Związki zawodowe obstawały za wyższym wzrostem wskazując na to, że rząd przedstawiając propozycję budżetu na rok przyszły podniósł prognozę inflacyjną z 4,1% do 5%.

Zgodnie z ustawą z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę,  wysokość minimalnego wynagrodzenia jest ustalana w taki sposób, aby jej poziom w danym roku wzrastał w stopniu nie niższym niż prognozowany na dany rok wskaźnik cen.

Samosprawdzająca się prognoza inflacyjna rządu

Według niektórych ekonomistów rząd konstruując przyszłoroczny budżet zawyżył prognozę, dotyczącą inflacji (choć podobną prognozę inflacyjną przedstawia też NBP), by w ten sposób obniżyć prognozowany deficyt. Wyższa prognoza inflacyjna spowoduje zatem wyższy wzrost płacy minimalnej, co będzie miało wpływ na wyższą inflację. Można więc powiedzieć, że jest to samosprawdzająca się prognoza.

Wynagrodzenia minimalne od lat rosną w Polsce szybciej niż wynagrodzenia średnie. W latach 2014-2024 wzrosły nominalnie 2,54 razy, podczas gdy wynagrodzenia średnie 2,11 razy. O ile w 2014 roku wynagrodzenie minimalne stanowiło 44,4% wynagrodzenia  średniego, to w roku 2024 już 53,4%.

Miesięczne wynagrodzenia minimalne w Polsce, w przeliczeniu na walutę europejską wynoszą obecnie 1000 euro i są najwyższe wśród krajów w Europie Środkowowschodniej z wyjątkiem Słowenii.

Uwzględniając siłę nabywczą złotego (w roku 2022 poziom cen konsumpcyjnych w Polsce wynosił 53% średniego poziomu cen w krajach OECD) poziom wynagrodzenia minimalnego w Polsce jest zbliżony do istniejącego w Europie Zachodniej.

Płaca minimalna w Warszawie i na Mazurach waży inaczej

Dla przedsiębiorców problemem jest jednolita stawka wynagrodzenia minimalnego w całej Polsce. Tymczasem poziom średnich wynagrodzeń, a także mediany wynagrodzeń różni się w układzie terytorialnym.

W marcu przeciętne wynagrodzenie w przemyśle w Warszawie wynosiło 10336 zł, w usługach 12642 zł, zaś w województwie warmińsko-mazurskim odpowiednio 6884 zł i 7895 zł.

Przeciętne wynagrodzenie w firmach, zatrudniających do 5 pracowników wynosiło 5248 zł i było tylko o 22% wyższe od minimalnego. Tak więc znaczący wzrost wynagrodzeń minimalnych od stycznia 2025 roku sprawi, że istotnie wzrosną koszty pracy w małych firmach i część z nich nie będzie w stanie funkcjonować.

Miesięczne wynagrodzenia średnie i minimalne w Polsce w PLN

Źródło: Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, Główny Urząd Statystyczny, obliczenia własne

1. – średnia wielkość
2. – dane za I półrocze