Rynek finansowy: Nowe regulacje kolejnym wyzwaniem dla polskiej bankowości spółdzielczej

Bohdan Szafrański

Europejski Związek Banków Spółdzielczych (EACB – European Association of Co-operative Banks) wymienia takie wartości wyróżniające bankowość spółdzielczą, jak: solidarność, samopomocowość, przeciwdziałanie wykluczeniu, wrażliwość na kwestie społeczne i środowiskowe oraz bliskość i zaufanie. Podkreśla się, że zaufanie jest kluczem relacji pomiędzy bankiem a jego klientami.

Dla banków spółdzielczych ma to oznaczać, że ich działania powinny służyć interesom klientów i jeśli to tylko możliwe, maksymalizacja zysku nie powinna być tu głównym celem. Banki spółdzielcze są też z reguły mniej skłonne do podejmowania ryzyka i bardziej ukierunkowane na działanie w dłuższej perspektywie niż banki komercyjne. Nie powinniśmy tracić tych wartości z pola widzenia nawet w dużych organizacjach, w których coraz trudniej utrzymać bliskie relacje z klientami. Na pytanie, co dziś jest największym wyzwaniem dla banku spółdzielczego (regulacje, konkurencja ze strony banków komercyjnych, firm pożyczkowych itp.) Bożena Thiel, prezes zarządu w Banku Spółdzielczym w Prabutach, wymienia organizację IPS i osiągnięcie poziomu wyników przy wzrastającej konkurencji w dobie malejących marż. Jak mówi, w czasie tak dużych zmian weryfikacji wymagają statut i większość procedur banku. Ustawa z 25 czerwca 2015 r. o zmianie ustawy o funkcjonowaniu banków spółdzielczych, ich zrzeszaniu się i bankach zrzeszających oraz niektórych innych ustaw, przynosi również zmiany postulowane i oczekiwane przez bankowość spółdzielczą.

Najważniejsze dotyczą możliwości tworzenia i funkcjonowania systemu ochrony (IPS) oraz zrzeszenia zintegrowanego. To dziś od banków zależy, czy i jak skorzystają z tych zmian. Nie chciałbym głębiej wchodzić w przyjęte przez ustawodawcę rozwiązania, bo było to szczegółowo omawiane na łamach wrześniowego wydania NBS. Na pewno nowelizacja ustawy wiąże się z obowiązkiem dostosowania statutów banków zrzeszających i spółdzielczych, w terminie 12 miesięcy od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy (weszła w życie 13 sierpnia). To dodatkowa praca, którą trzeba wykonać, i to w czasie, gdy cały sektor bankowy znajduje się w trudniejszym okresie. O sytuacji w sektorze banków spółdzielczych mówił na wrześniowym Forum Liderów Banków Spółdzielczych wiceprzewodniczący KNF Wojciech Kwaśniak.

To między innymi niskie stopy procentowe, z czym jego zdaniem gorzej od banków komercyjnych radzą sobie banki spółdzielcze i SKOK-i. Niepokoi go również poziom odpisów na należności zagrożone i efektywność w zarządzaniu kosztami. Trudno się z tym nie zgodzić. Otoczenie, w którym funkcjonują dziś banki spółdzielcze, powoduje, że ogranicza się wydatki również te związane z infrastrukturą (pracownicy i technologie). To w dłuższej perspektywie coraz większe zapóźnienie technologiczne i ...