Rośnie niepewność dzieci w sieci – wynika z badania ING Banku Śląskiego

Bank ING po raz drugi przeprowadził badanie na grupie respondentów w wieku 7 – 17 lat, podzielonych na dwie kategorie wiekowe: młodszą (7 – 12 lat) i starszą (13 – 17 lat), by sprawdzić czy młodzi ludzie byli narażeni na niebezpieczeństwa w sieci.

Z porównania badań z tego i ubiegłego (2023) roku wynika, że rośnie niepewność dzieci w sieci. Wzrósł odsetek respondentów, którzy nie wykluczają, że mogli paść ofiarą różnych cyberzagrożeń, a zarazem trudno jest najmłodszym jednoznacznie je zdefiniować.

Cyberzagrożenia – wzrost niepewności

Wszystkie badane dzieci, w obu grupach wiekowych, odpowiedziały, że są użytkownikami Internetu. Aż 77 proc. dzieci w wieku 13-17 lat i 44 proc. w wieku 7-12 lat korzysta z sieci samodzielnie wtedy, kiedy chcą i bez nadzoru rodziców.

Z kolei 37 proc. dzieci z młodszej grupy korzysta z Internetu za zgodą i wiedzą rodziców, podczas gdy w starszej grupie tylko 17 proc. respondentów deklaruje, że ich rodzice wiedzą, co oni robią w sieci.

Wiele aplikacji oraz gier, z których korzystają dzieci, wymaga dostępu do prywatnych danych użytkownika. W porównaniu z 2023 rokiem, więcej dzieci stwierdziło, że nie wykluczają, że ktoś przejął ich konto w grze lub aplikacji. W młodszej grupie dzieci w wieku 7 – 12 lat to już niemal co piąty pytany. Wśród starszej grupy młodzieży (13 -17 lat) 15 proc. respondentów podejrzewa, że mogło dojść do takiego incydentu (wzrost z 12 proc. w ubiegłym roku).

Zarazem maleje grupa dzieci, która ma pewność, że taka sytuacja nigdy nie miała miejsca.

Badanie wskazuje również, że dzieci i młodzież czują się coraz mniej pewnie, jeśli chodzi o ochronę ich prywatności w sieci. Już 20 proc. respondentów w grupie młodszej oraz 27 proc. w grupie starszej przyznaje, że mogło dojść do nieautoryzowanego dostępu do ich zdjęć lub prywatnych wiadomości.

Spadł zarazem odsetek respondentów w obu grupach wiekowych, którzy stanowczo zaprzeczyli, że takie sytuacje miały miejsce.

Na co narażeni są młodzi w sieci?

Badanie wykazało, że coraz więcej dzieci jest narażonych na realną utratę pieniędzy. W obu grupach wiekowych wzrósł odsetek dzieci, które zadeklarowały, że nie mogą wykluczyć, że ktoś ukradł im prawdziwe pieniądze – twierdzi tak co 10. badany. W starszej grupie 6 proc. młodzieży przyznało, że taki incydent miał miejsce.

Jest to wzrost w stosunku do 2023 roku, kiedy zadeklarowało to tylko 2 proc. respondentów w tej grupie wiekowej.

Innym cyberprzestępstwem, w wyniku którego młodzi użytkownicy mogą tracić przedmioty w grach lub realne i wirtualne pieniądze, może być namawianie ze strony oszustów do klikania w podejrzane linki.

Aż 20 proc. respondentów w obu grupach wiekowych przyznało, że doświadczyli takiej sytuacji. Cyberprzestępcy często celowo kierują swoje działania do młodszych internautów, licząc na ich niewielką świadomość zagrożeń.

Czytaj także: BLIK wspiera edukację dotyczącą cyberbezpieczeństwa w sieci

Rodzice tracą autorytet, Internet i znajomi zyskują

W obecnych czasach dzieci coraz rzadziej zwracają się do rodziców o porady dotyczące bezpiecznego korzystania z Internetu. W 2023 roku ok. 80 proc. badanych deklarowało, że rozmawiało z rodzicami o bezpiecznym korzystaniu z sieci. Obecnie w młodszej grupie z rodzicami o cyberbezpieczeństwie rozmawiało 73 proc. badanych, a w starszej 71 proc.

Mimo spadku autorytetu rodziców, jako źródła informacji o zasadach bezpiecznego poruszania się online, to w dalszym ciągu z nimi młodzi najczęściej rozmawiają o tym temacie. Co trzecie dziecko w obu grupach wiekowych wiedzę o tym, jak bezpiecznie korzystać z Internetu – czerpie od znajomych, a ponad połowa starszych dzieci wskazała Internet jako źródło wiedzy.

– Wyniki badania przeprowadzonego na zlecenie ING Banku Śląskiego ujawniły niepokojące zmiany. Dzieci w wieku 7-17 lat coraz rzadziej rozmawiają z rodzicami o bezpieczeństwie w sieci. Rola rodzica jako autorytetu w tej dziedzinie maleje. A może nigdy nie była zbyt duża? Dlaczego tak się dzieje?

Może to wynikać z braku kompetencji rodziców w kwestiach nowych technologii lub braku zainteresowania tym, jak dzieci spędzają czas w sieci, a przecież to ważny element ich życia -podkreśla Jowita Michalska, założycielka i prezeska Digital University.

– Ważne jest, aby rodzice rozmawiali i aktywnie angażowali się w życie cyfrowe swoich dzieci, towarzysząc im w wirtualnym świecie. Jest to szczególnie istotne w przypadku młodszych dzieci, które dopiero uczą się poruszania w sieci.

Rodzice mogą skorzystać z atrakcyjnych form przekazywania wiedzy, takich jak np. gry online. Są one dziś nieodłącznym elementem dorastania i odpowiednio dobrane, mogą kształtować pożądane postawy i dawać dzieciom możliwość ćwiczenia reagowania na cyberzagrożenia w bezpiecznym dla nich środowisku gry. Znajomość dobrych praktyk przyda im się w dorosłym życiu i pomoże uniknąć wielu niebezpiecznych sytuacji.

Warto sięgać po takie rozwiązania jak gra edukacyjna „Miasto ING” w Roblox, która uczy dzieci bezpiecznego korzystania z sieci w sposób naturalny i angażujący, a zarazem może być polem do wspólnej zabawy i rozmowy rodziców i dzieci – przekonuje ekspertka.

Czytaj także: Raport Specjalny | Cyberbezpieczeństwo | Wiedzy nigdy za wiele

Cyberedukacyjne Miasto ING – dla dzieci i rodziców

ING Bank Śląski jest świadomy zagrożeń jakie mogą spotkać dzieci w Internecie, dlatego od 3 lat tworzy przestrzeń „Miasta ING” na platformie gamingowej Roblox.

Jej celem jest wzbudzenie zainteresowania tematyką cyberbezpieczeństwa u młodych osób w ich naturalnym środowisku oraz wsparcie rodziców w edukacji w tym zakresie.

„Miasto ING” to gra edukacyjna, z którą ING pojawił się na platformie gamingowej Roblox jako pierwszy bank w Polsce. W cyfrowym świecie gracze mogą gromadzić wirtualne pieniądze poprzez wykonywanie różnych zadań i wyzwań.

Gra pozwala trenować dobre nawyki związane z finansami w sposób najbardziej przyjazny, czyli przez zabawę. Gracze uczą się zarządzania pieniędzmi: oszczędzania i umiejętnego ich wydawania. 

W lutym 2023 roku gra została rozszerzona o moduł uczący bezpieczeństwa w sieci i dodany został tryb multiplayer.

W najnowszym, trzecim sezonie gry edukacyjnej „Miasto ING” w Roblox, Bank rozwija temat bezpieczeństwa w sieci i zaprasza dzieci do nowo powstałej Akademii Cyberbezpieczeństwa w Mieście ING.

Otwarciu wirtualnej szkoły towarzyszył występ twórcy internetowego SmileSlow oraz nagranie teledysku i piosenki „Nie daj się wkręcić”. 

Czytaj także: Raport Specjalny | Cyberbezpieczeństwo | Stale rosnące zagrożenie

***

O badaniu 

Badanie ilościowe przeprowadzone wśród dzieci i młodzieży (7-17 lat). Badanie zostało przeprowadzone na przełomie stycznia i lutego 2024 roku przez agencję badawczą Minds & Roses na zlecenie ING. W badaniu wzięły udział dzieci w wieku 7-12 n=128, oraz dzieci 13-17 n=151.