Raporty spółek giełdowych dotyczące zrównoważonego rozwoju coraz lepszej jakości
Taksonomia Unii Europejskiej stanowi kluczowe narzędzie wspierające zrównoważony rozwój przedsiębiorstw i inwestycji, określając jasne kryteria tego, w jakim stopniu działalność organizacji przyczynia się do realizacji celów środowiskowych i klimatycznych.
Z kolei dla inwestorów Taksonomia zwiększa wiarygodność informacji, ułatwiając alokację kapitału w projekty wspierające transformację. W efekcie staje się impulsem do innowacji, wzrostu konkurencyjności oraz długoterminowej wartości przedsiębiorstw.
Transformacja pod znakiem Taksonomii UE
W ramach badania Deloitte analizie poddano 118 ujawnień spółek niefinansowych, które podzielono na osiem sektorów i 10 ujawnień podmiotów finansowych. Ocenie poddano zarówno kwestie formalne, wynikające z obowiązującego prawa, jak i ogólny obraz transformacji oceniony przez pryzmat raportowanych danych taksonomicznych.
– Już po raz trzeci jako Deloitte poddaliśmy analizie ujawnienia taksonomiczne spółek niefinansowych oraz podmiotów finansowych funkcjonujących w Polsce.

Widzimy widoczną poprawę w zakresie jakości i porównywalności raportowanych danych, na co bez wątpienia miał wpływ obowiązek atestacji ujawnień przez biegłego rewidenta – mówi w rozmowie z agencją Newseria Julia Patorska, partnerka, liderka Sustainability & Climate w Polsce i Europie Środkowej w Deloitte.
Najnowszy raport „Transformacja pod znakiem Taksonomii UE – analiza obowiązkowych ujawnień taksonomicznych opublikowanych przez polskie spółki i grupy kapitałowe za 2024 rok oraz zakresu ich atestacji” przygotowany przez Deloitte wskazuje, że znaczna większość spółek w badanej próbie (85,6 proc.) zaprezentowała tabele zgodne ze wzorem wskazanym w Rozporządzeniu delegowanym, podczas gdy w ubiegłym roku poprawny wzór zaprezentowało jedynie 64 proc. spółek.
Ekspertka podkreśla, że na lepsze raportowanie Taksonomii miały wpływ wypracowane na przestrzeni lat praktyki, a także dostęp do danych, które umożliwiają analizę taksonomiczną.
Ponadto coraz więcej spółek w łańcuchu wartości jest świadomych, że powinny przekazywać swoim kontrahentom dane w zakresie zrównoważonego rozwoju.
Czytaj także: EBA postuluje ograniczenie obowiązków w zakresie ujawnień ryzyk ESG
Wiele spółek w dalszym ciągu popełnia błędy w raportowaniu
– Jednak pomimo tej pozytywnej oceny tegorocznych ujawnień i obowiązku atestacji wciąż wiele spółek popełnia błędy wpływające na spójność i rzetelność ujawnień – wyjaśnia Julia Patorska.
– Jedną z najistotniejszych nieprawidłowości były błędne kalkulacje wewnątrz raportowanych tabel, na przykład nieprawidłowe sumowanie się raportowanych liczb, które mogą wynikać z zaokrągleń czy też błędnie wpisywanych wartości procentowych. Dodatkowo od zeszłego roku powinien zostać zastosowany nieznacznie zmieniony wzór tabel raportowych – dodaje.
Zwraca uwagę, że na znaczny wzrost liczby spółek raportujących niezgodność z minimalnymi gwarancjami, czyli spójność działalności z prawami człowieka, prawami pracowniczymi, korupcją, podatkami czy też nieuczciwą konkurencją.
– Aż 30 spółek zaraportowało niezgodność z minimalnymi gwarancjami, co stanowi znaczny wzrost względem ubiegłego roku, kiedy jedynie sześć spółek tego typu informacje umieściło w swoim sprawozdaniu.
Może to rzeczywiście oznaczać brak dostosowania organizacji do wymogów lub nieprawidłowe podejście do analizy i brak zrozumienia tematu przez badane spółki – wyjaśnia Julia Patorska.
Co może zmienić Omnibus w raportowaniu przez firmy
Jak podkreśla Julia Patorska, planowane zmiany regulacyjne związane z pakietem uproszczeń Omnibus mają za zadanie zmniejszyć obciążenia administracyjne i zwiększyć efektywność raportowania w zakresie zrównoważonego rozwoju.
Uproszczenia mają objąć m.in. możliwość wprowadzenia progu istotności finansowej w ramach wszystkich raportowanych KPI czy też uproszczenie wzorów tabel KPI.
– Warto jednak zwrócić uwagę, że kolejne zmiany mogą początkowo wywołać większe zamieszanie i trudności w dostosowaniu do nowych standardów. Oznacza to także konieczność ponownej edukacji w ramach organizacji i potencjalnie zmianę istniejących już w firmach procesów – tłumaczy ekspertka Deloitte.
Czytaj także: Bankowość i finanse | Ochrona Środowiska | ESG i zielony ład trafiły do świadomości
Kryteria raportowania zgodności prowadzonej działalności z Taksonomią
W ramach ujawnień za 2024 rok przedsiębiorstwa niefinansowe raportowały zgodność prowadzonych działalności z Taksonomią (Taxonomy-alignment) na podstawie trzech KPI: obrotu, nakładów inwestycyjnych (CapEx) i wydatków operacyjnych (OpEx) w pełnym zakresie obejmującym wszystkie sześć celów środowiskowych.
Łączny KPI CapEx dotyczący zgodności z Taksonomią wśród analizowanych podmiotów (21,3 proc.) jest wyższy niż łączne KPI Obrót (6,9 proc.) i KPI OpEx (11,9 proc.).
Sugeruje to, że polski rynek stopniowo dostosowuje się do wymogów Taksonomii i można oczekiwać, że zielone inwestycje będą się przekładać na zrównoważone środowiskowo przychody i wydatki w kolejnych latach.
Wzrost inwestycji zgodnych z Taksonomią
Najistotniejsze aktywności raportowane w ramach kwalifikowalności do Taksonomii KPI CapEx (37,3 proc.) dotyczyły przede wszystkim energetyki, transportu oraz budownictwa, co wskazuje na kluczowe sektory pod kątem dalszej niezbędnej transformacji w kierunku zrównoważonego rozwoju.
– Jednym z kluczowych dla Taksonomii sektorów jest energetyka, gdzie zidentyfikowano wysoki poziom KPI CapEx (29,9 proc.). Związane jest to z dynamicznym rozwojem inwestycji dotyczących dystrybucji energii i OZE na polskim rynku – dodaje Julia Patorska.
Podkreśla, że wzrost inwestycji zgodnych z Taksonomią widoczny jest także w raportowanych przez banki wskaźnikach GAR (Green Asset Ratio), które są wyższe niż w roku poprzednim. Może to również wskazywać na lepsze udokumentowanie spełniania kryteriów taksonomicznych przez finansowane inwestycje.
Ujawnienia taksonomiczne w kolejnych latach – na co zwracać uwagę
Ekspertka zaznacza, że przygotowując ujawnienia taksonomiczne w kolejnych latach, spółki powinny zwrócić szczególną uwagę na zmiany regulacyjne. Kluczowe jest śledzenie planowanych zmian związanych z wdrożeniem pakietu Omnibus, a także weryfikacja aktualności wymogów raportowych i wykorzystywanego wzoru ujawnień.
Julia Patorska podkreśla rolę, jaką pełni gromadzenie dokumentacji potwierdzającej spełnienie technicznych kryteriów kwalifikacji, a także rozbudowanie analizy i ujawnień dotyczących minimalnych gwarancji.
– W tym wszystkim niewątpliwie może pomóc automatyzacja, by weryfikacja całego procesu przebiegła sprawnie i aby firmy mogły unikać łatwo powtarzalnych błędów w wartościach i w ujawnieniach wskazanych w tabeli – podsumowuje liderka Sustainability & Climate w Polsce i Europie Środkowej w Deloitte.